دعا پیش و پس از صرف غذا

سؤال

چه دعاهایی پیش از صرف غذا و پس از صرف غذا در پایان سفره خوانده می‌شود؟

دعای مخصوص برای سفره در روایات وارد نشده است؛ ولی می‌توان از دعاهایی که پیامبر(ص) و امامان(ع) قبل از غذا خوردن و پس از پایان سفره، می‌خواندند، بهره برده و در آغاز و پایان غذا خواند. برخی از آن دعاها عبارتند از:

• گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم» در آغاز و حمد و سپاس خدا در پایان؛ امام علی(ع) می‌فرماید: هر که هنگام شروع خوردن غذا یا نوشیدنی، نام خدا را به زبان آورد و در پایان خدا را حمد و سپاس گوید، هرگز درباره نعمت آن غذا از او سؤال نخواهد شد.
• امام سجاد(ع) وقتی غذایی را پیش رویش قرار می‌دادند می‌گفت: «اَللَّهُمَّ هَذَا مِنْ مَنِّكَ وَ فَضْلِكَ وَ عَطَائِكَ فَبَارِكْ لَنَا فِيهِ وَ سَوِّغْنَاهُ وَ اُرْزُقْنَا خَلَفاً إِذَا أَكَلْنَاهُ وَ رُبَّ مُحْتَاجٍ إِلَيْهِ رَزَقْتَ فَأَحْسَنْتَ اَللَّهُمَّ وَ اِجْعَلْنَا مِنَ اَلشَّاكِرِينَ» و هنگامی که سفره برداشته می‌شد می‌فرمود: «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي حَمَلَنَا فِي اَلْبَرِّ وَ اَلْبَحْرِ وَ رَزَقَنَا مِنَ اَلطَّيِّبَاتِ وَ فَضَّلَنَا عَلَى كَثِيرٍ مِنْ خَلْقِهِ تَفْضِيلاً».
• پیامبر(ص) بعد از پایان سفره فرمود: « اَللَّهُمَّ أَكْثَرْتَ وَ أَطَبْتَ وَ بَارَكْتَ فَأَشْبَعْتَ وَ أَرْوَيْتَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي يُطْعِمُ وَ لاٰ يُطْعَمُ».

مطالعه بیشتر

۱. محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ترجمه، حمیدرضا شیخی، قم، دارالحدیث، چاپ دوم، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۱۶۵–۱۶۷.

۲. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، قم، انتشارات مطبوعات دینی، چاپ سوم، ۱۳۷۹ ش.