برخورد با سالمندان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چه تغییراتی از لحاظ روحی و روانی در سالمندان ایجاد می‌شود؟ وظایف ما نسبت به آنها چیست؟
چه تغییراتی از لحاظ روحی در سالمندان ایجاد می‌شود؟ وظایف ما نسبت به آنها چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
بدیهی است اگر ما از وضعيت روحي و رواني بزرگسالان آگاهي داشته باشيم، مي‎توانيم برخوردي مناسب با آنها داشته باشيم و زندگي شيريني را براي خود در كنار سالمندان كه ستونهاي زندگي و مايه بركت خانه ما هستند، فراهم كنيم. از تغييرات رواني شايع در اين دوران مي‎توان موارد زير را نام برد:
اطرافیان باید به سالمندان احترام ورزیده و در برابر زودرنجی آنها [[صبر]] کنند. ابراز محبت، قدرشناسی، همدردی و حل دشورای‌های زندگی آنان از دیگر وظایف اطرافیان نسبت به سالمندان است. برای برخورد مناسب با سالمندان، نیاز به آگاهی از ویژگی‌ها و نیازمندی‌‌های سالمندان است.  


۱. كاهش ظرفيت رواني: ‌به طور كلي قدرت تحمل و پذيرش مسائل در دوران سالمندي كاهش يافته و نوعي وابستگي و آسيب‎پذيري از نظر رواني در اغلب آنان به چشم مي‎خورد در اين زمينه توقع احترام بيش از حد را مي‎توان نام برد.
قدرت تحمل انسان در دوران سالمندی کاهش یافته و تحریک‌پذیر می‌شود. پیران ممکن است دچار [[افسردگی]] شده و به دلیل از دست دادن خلاقیت با هر گونه تغییر مخالفت کنند. سالمندان به دلیل تجربه‌ای که دارند حس برتری‌جویی داشته و ممکن است در زندگی دیگران دخالت کنند. پیران از محیط‌های پر سروصدا دوری کرده و دوست دارند حداکثر نقش یک تماشاچی را ایفا کنند. تأمین اقتصادی و تأمین عاطفی از دیگر نیازمندی‌های سالمندان است.


۲. تحريك پذيري رواني: آستانه تحريك پذيري نسبت به استرس‎ها در اغلب پيران كاهش پيدا مي‎كند در نتيجه باعث زود رنجي و عصبانيت بيش از حد در سالمندان مي‎گردد.
== آگاهی از ویژگی‌های روحی سالمندان ==
آگاهی از وضعیت روحی سالمندان و تغییراتی که در ویژگی‌های روانی آنها ایجاد می‌شود، در برخورد مناسب با آنها تأثیرگذار است. برخی از تغییرات روانی دوران سالمندی چنین است:


۳. فقدان ابتكار: ‌با از دست دادن قدرت خلاقيت و ابتكار، نوعي عدم تمايل به تغيير و تحول و محافظه‎كاري و حتي سماجت و يكرنگي در بيشتر سالخوردگان ديده مي‎شود.  
* '''کاهش ظرفیت روانی''': قدرت تحمل مسائل در دوران سالمندی کاهش یافته و نوعی وابستگی و آسیب‌پذیری از نظر روانی در بیشتر آنها به وجود می‌آید. یکی از نشانه‌های این ویژگی، توقع احترام بیش از حد است.


۴. گرايش به افسردگي: افسردگي به درجات مختلف در بين پيران وجود دارد و به تنهايي سبب اصلي مشكلات اساسي اين دوران است.
* '''گرایش به افسردگی''': [[افسردگی]] به درجات مختلف در بین پیران وجود دارد و به تنهایی سبب اصلی مشکلات اساسی این دوران است.
* '''تحریک‌پذیری روانی''': آستانه تحریک‌پذیری نسبت به [[اضطراب|استرس‌ها]] در اغلب پیران کاهش پیدا می‌کند؛ در نتیجه باعث زودرنجی و [[خشم|عصبانیت]] در سالمندان می‌شود.
* '''مخالفت با تغییر''': با از دست دادن قدرت خلاقیت و ابتکار، نوعی عدم تمایل به تغییر در سالخوردگان به وجود می‌آید. آنها محافظه‌کار شده و بر یکرنگی سماجت می‌ورزند.
* '''ضعف حافظه''': ضعف حافظه یا اختلال در آن، باعث می‌شود پیران صحبت‌هایی را تکرار کنند، که فراموش کرده اند پیش تر گفته‌اند؛ این رفتار ممکن است برای نزدیکان ملال‌آور باشد.
* '''کند شدن واکنش‌ها''': واکنش‌ها در دوران پیری کند می‌شود و به تدریج افزوده گشته و کارهایی که نیاز به سرعت دارد به سختی انجام می‌گیرد. همچنین تصمیم‌گیری در پیران کند صورت می‌گیرد.
* '''بدبینی''': گاهی پیران به‌طور موقتی بر اثر ناکامی‌های روزمره دچار [[بدبینی]] می‌شوند. گاهی نیز این حالت بر اثر اعتقاد به این که [[هستی]] جز خواب و خیال نیست بروز می‌کند. برخی از عوامل این حالت چنین است:‌ کاهش نیروی جسمانی، ترس از مرگ و از دست دادن شغل و بازنشستگی.<ref>تاجور، مریم، بهداشت سالمندان، تهران، انتشارات نسل فردا، چاپ اول، ص۹۶ و ۹۷.</ref>
* '''برتری‌جویی''': سالمندان به دلیل تجربه‌ای که کسب کرده‌اند، احساس می‌کنند بهتر از دیگران مسائل زندگی را درک می‌کنند؛ بنابراین سخن فرزندان به‌ویژه جوانان را نپذیرفته و در صورت مخالفت جوانان با آنها، ناراحت می‌شوند.<ref>قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاءو مربیان، چاپ دوم، ص۱۳۲.</ref>
* '''دخالت در زندگی دیگران''': احساس مسئولیت و تجربه بالا، عدم تحمل و اثبات برتری، از علت‌هایی هستند که باعث می‌شود سالمندان در زندگی جوانان دخالت کنند. پیران نقش سرپرست، رهبر و راهنما را برای خود ثبت شده می‌دانند.<ref>قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم، ص۱۳۹.</ref>


۵. ضعف و اختلال در حافظه: همین موضوع باعث می‌شود تا صحبت‌هایی را تکرار کنند، که فراموش کردند پیش از این به ما تعریف کرده بودند؛ ولی برای ما ملال‌آور است.
== نیازمندی‌های سالمندان ==
شناخت نیازهای سالمندان، باعث می‌شود نزدیکان برخوردی مناسب با آنها داشته باشند. برخی از نیازمندی‌های سالمندان چنین است:‌


۶. كند شدن واكنش‎ها و كاهش سرعت و هماهنگي: اين مشكل، خود دشواريهاي حسي ـ حركتي را ايجاد مي‎كند كه به تدريج افزوده گشته و كارهايي كه نياز به سرعت و هماهنگي دارد به سختي انجام مي‎گيرد. همچنين زمان واكنش و زمان تصميم‎گيري در آنها افزايش مي‎يابد.
* '''آرامش جسم و روح''': بیشتر سالمندان سعی دارند کمتر به کار و فعالیت بپردازند و برای خود آرامشی پدیدآورند. از هیجانات و سروصداها برکنارند و دوست دارند حداکثر نقش یک تماشاچی را در جنب و جوش ایفا کنند.<ref>قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم، ص۱۸۴.</ref>
* '''تأمین اقتصادی''': یکی از نیازهای سالمندان تأمین اقتصادی زندگی آنها است. برخی از سالمندان به دلیل اینکه در [[خانواده|محیط خانواده]] سربار به حساب می‌آیند، دور از خانواده و در محیط نامناسبی زندگی می‌کنند.<ref>قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم،  ص۱۹۰.</ref>
* '''تأمین عاطفی''': بیشتر پیران خواستار احترامند و می‌خواهند مورد توجه باشند. دیدنِ احترام دیگران موجب رضایت خاطر و شادابی آنها است. با تأمین عاطفی، بسیاری از [[خشم|عصبانیت‌ها]] در سالمندان از بین می‌رود و محبتشان نسبت به اطرافیان بیشتر خواهد شد.<ref>قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم،  ص۱۹۵.</ref>


۷. پيدايش حالت بدبيني: اين مشكل گاهي به طور موقتي بر اثر ناكامي‎هاي روزمره پيدا مي‎شود و گاه نيز بر اثر اعتقاد به اين كه هستي جز خواب و خيال نيست بروز مي‎كند. در علت شناسي اين حالت منفي، دانشمندان سه عامل را مهمتر از بقيه شناخته‎اند، از جمله كاهش نيروي جسماني، ترس از مرگ و از دست دادن شغل و بازنشستگي.<ref>تاجور، مريم، بهداشت سالمندان، تهران، انتشارات نسل فردا، چاپ اول، ص۹۶ و ۹۷.</ref>  
== وظایف اطرافیان ==
با توجه به ویژگی‌ها و نیازمندی‌های دوران سالمندی، اطرافیان باید به آنها احترام ورزیده و در برابر زودرنجی آنها [[صبر]] کنند. ابراز محبت، قدرشناسی، همدردی، حل دشورای‌های زندگی و گوش دادن به صحبت‌های آنها از دیگر وظایف اطرافیان نسبت به سالمندان است.<ref>قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم،  ص۱۹۷ و ۱۹۶.</ref>{{مطالعه بیشتر}}


۸. ادعاها و برتري جوئي‎ها: به نظر مي‎رسد كه سالمند فردي است كه براي خود ارزش و اعتباري قائل است و در اين زمينه از جهاتي حق با اوست از آن بابت كه عمري بر او گذشته و موي سري سپيد كرده است، سردي و گرمي بسياري را چشيده و تجاربي را به دست آورده است. او حق دارد، در برابر فرزندان و مخصوصاً نسل جوان كه پرمدعا هستند و كسي را قبول ندارند خودخواه و خودپسند باشد و از اينكه آنها حرف و سخن او را نمي‎پذيرند ناراحت شود.<ref>قائمي علي، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولياء‌و مربيان، چاپ دوم، ص۱۳۲.</ref>
== مطالعه بیشتر ==
 
* کوهن، دانا سالمندان، ترجمه مهدی قراچه‌داغی، تهران: دایره، ۱۳۸۵ش.
۹. مداخله در زندگي: احساس مسئوليت و تجربه بالا، عدم تحمل و اثبات برتري از عللي هستند كه باعث مي‎شود سالمندان در زندگي جوانان دخالت كنند. پيران نقش سرپرست،‌ رهبر و راهنما را براي خود ثبت شده مي‎دانند.<ref>همان، ص۱۳۹.</ref>
 
==نيازمندي‎هاي سالمندان==
 
۱. آرامش جسم و روح: معمولاً سالمندان با استفاده از تجارب سعي دارند كمتر به كار و فعاليت‎ بپردازند و براي خود آرامشي پديد آورند. از هيجانات، ‌سروصداها و آشفتگي‎ها دور و بركنارند و دوست دارند حداكثر نقش يك تماشاچي را در جنب و جوش ايفا كنند.<ref>همان، ص۱۸۴.</ref>
 
۲. تأمين اقتصادي: از مسائل مهمي كه در رابطه با سالمندان مطرح است مسئله اقتصادي در وضع زندگي و ميزان تأمين آنها از اين بابت است. متأسفانه برخي از سالمندان در محيط مناسبي زندگي نمي‎كنند، زيرا در محيط خانواده خود سربار به حساب مي‎آيند و به زحمت مي‎توانند حرمت و وقار خود را حفظ كنند. سالمندان بايد از اين لحاظ تأمين شوند.<ref>همان، ص۱۹۰.</ref>
 
۳. تأمين عاطفي: پيران معمولاً خواستار احترامند و مي‎خواهند مورد توجه و عنايت باشند. ديدن احترام ديگران موجب رضايت خاطر و شادابي آنهاست مخصوصاً از آن بابت كه در سايه آن احساس امنيت مي‎كنند و ميداني براي تلاش و فعاليت خود پيدا خواهند كرد. در چنان صورتي خواهيد ديد كه ريشه بسياري از عصبانيت‎ها و عرض اندام‎ها در سالمندان مي‎خشكد. عواطفشان بيشتر و محبتشان نسبت به اطرافيان دو چندان خواهد شد. تحمل و مداراي زيادتري نسبت به ديگران خواهند داشت.<ref>همان، ص۱۹۵.</ref>
 
==وظايف اطرافيان==
 
۱. مقبوليت، احترام، پذيرش و تحمل.
 
۲. محبت و حمايت به شيرين زباني و لطف و خوشي‎تواني كه پيلي به مويي كشي.
 
۳. قدرشناسي.
 
۴. ارتباط و تفاهم با آنان.
 
۵. همدردي و گوش دادن به صحبتهاي آنان.
 
۶. كمك به حل دشواري‎هاي آنان.<ref>همان، ص۱۹۷ و ۱۹۶.</ref>
{{پایان پاسخ}}
 
{{مطالعه بیشتر}}
 
==مطالعه بیشتر==
* کوهن‌، دانا سالمندان‌، ترجمه مهدی قراچه‌داغی، تهران‌: دایره‌، ۱۳۸۵ش.
* چنگیزی، فرشته، دوران سالمندی، تبریز: اختر، ۱۳۹۶ش.
* چنگیزی، فرشته، دوران سالمندی، تبریز: اختر، ۱۳۹۶ش.
* نیازی، محسن، جامعه‌شناسی سالمندی: بررسی ابعاد گوناگون سالمندی با تکیه بر رویکرد جامعه‌شناختی، تهران: سخنوران، رشدآوران، ۱۳۹۰ش.
* نیازی، محسن، جامعه‌شناسی سالمندی: بررسی ابعاد گوناگون سالمندی با تکیه بر رویکرد جامعه‌شناختی، تهران: سخنوران، رشدآوران، ۱۳۹۰ش.
* احمدی‌خطیر، مریم و همکاران، روانشناسی سالمندی، تهران: جامعه‌نگر، ۱۳۹۴ش.
* احمدی‌خطیر، مریم و همکاران، روانشناسی سالمندی، تهران: جامعه‌نگر، ۱۳۹۴ش.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = تربیت و مشاوره
  | شاخه اصلی = تربیت و مشاوره
|شاخه فرعی۱ = خانواده
| شاخه فرعی۱ = خانواده
|شاخه فرعی۲ = صله رحم
| شاخه فرعی۲ = صله رحم
|شاخه فرعی۳ =  
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه = شد
  | تیترها =  
  | تیترها = شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی نویسنده =
  | تکمیل =  
| ارزیابی کمی =
  | اولویت =  
  | تکمیل =
  | کیفیت =  
  | اولویت = ج
  | کیفیت = ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:وظایف فرزندان]]
[[رده:سبک زندگی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۰

سؤال

چه تغییراتی از لحاظ روحی در سالمندان ایجاد می‌شود؟ وظایف ما نسبت به آنها چیست؟

اطرافیان باید به سالمندان احترام ورزیده و در برابر زودرنجی آنها صبر کنند. ابراز محبت، قدرشناسی، همدردی و حل دشورای‌های زندگی آنان از دیگر وظایف اطرافیان نسبت به سالمندان است. برای برخورد مناسب با سالمندان، نیاز به آگاهی از ویژگی‌ها و نیازمندی‌‌های سالمندان است.

قدرت تحمل انسان در دوران سالمندی کاهش یافته و تحریک‌پذیر می‌شود. پیران ممکن است دچار افسردگی شده و به دلیل از دست دادن خلاقیت با هر گونه تغییر مخالفت کنند. سالمندان به دلیل تجربه‌ای که دارند حس برتری‌جویی داشته و ممکن است در زندگی دیگران دخالت کنند. پیران از محیط‌های پر سروصدا دوری کرده و دوست دارند حداکثر نقش یک تماشاچی را ایفا کنند. تأمین اقتصادی و تأمین عاطفی از دیگر نیازمندی‌های سالمندان است.

آگاهی از ویژگی‌های روحی سالمندان

آگاهی از وضعیت روحی سالمندان و تغییراتی که در ویژگی‌های روانی آنها ایجاد می‌شود، در برخورد مناسب با آنها تأثیرگذار است. برخی از تغییرات روانی دوران سالمندی چنین است:

  • کاهش ظرفیت روانی: قدرت تحمل مسائل در دوران سالمندی کاهش یافته و نوعی وابستگی و آسیب‌پذیری از نظر روانی در بیشتر آنها به وجود می‌آید. یکی از نشانه‌های این ویژگی، توقع احترام بیش از حد است.
  • گرایش به افسردگی: افسردگی به درجات مختلف در بین پیران وجود دارد و به تنهایی سبب اصلی مشکلات اساسی این دوران است.
  • تحریک‌پذیری روانی: آستانه تحریک‌پذیری نسبت به استرس‌ها در اغلب پیران کاهش پیدا می‌کند؛ در نتیجه باعث زودرنجی و عصبانیت در سالمندان می‌شود.
  • مخالفت با تغییر: با از دست دادن قدرت خلاقیت و ابتکار، نوعی عدم تمایل به تغییر در سالخوردگان به وجود می‌آید. آنها محافظه‌کار شده و بر یکرنگی سماجت می‌ورزند.
  • ضعف حافظه: ضعف حافظه یا اختلال در آن، باعث می‌شود پیران صحبت‌هایی را تکرار کنند، که فراموش کرده اند پیش تر گفته‌اند؛ این رفتار ممکن است برای نزدیکان ملال‌آور باشد.
  • کند شدن واکنش‌ها: واکنش‌ها در دوران پیری کند می‌شود و به تدریج افزوده گشته و کارهایی که نیاز به سرعت دارد به سختی انجام می‌گیرد. همچنین تصمیم‌گیری در پیران کند صورت می‌گیرد.
  • بدبینی: گاهی پیران به‌طور موقتی بر اثر ناکامی‌های روزمره دچار بدبینی می‌شوند. گاهی نیز این حالت بر اثر اعتقاد به این که هستی جز خواب و خیال نیست بروز می‌کند. برخی از عوامل این حالت چنین است:‌ کاهش نیروی جسمانی، ترس از مرگ و از دست دادن شغل و بازنشستگی.[۱]
  • برتری‌جویی: سالمندان به دلیل تجربه‌ای که کسب کرده‌اند، احساس می‌کنند بهتر از دیگران مسائل زندگی را درک می‌کنند؛ بنابراین سخن فرزندان به‌ویژه جوانان را نپذیرفته و در صورت مخالفت جوانان با آنها، ناراحت می‌شوند.[۲]
  • دخالت در زندگی دیگران: احساس مسئولیت و تجربه بالا، عدم تحمل و اثبات برتری، از علت‌هایی هستند که باعث می‌شود سالمندان در زندگی جوانان دخالت کنند. پیران نقش سرپرست، رهبر و راهنما را برای خود ثبت شده می‌دانند.[۳]

نیازمندی‌های سالمندان

شناخت نیازهای سالمندان، باعث می‌شود نزدیکان برخوردی مناسب با آنها داشته باشند. برخی از نیازمندی‌های سالمندان چنین است:‌

  • آرامش جسم و روح: بیشتر سالمندان سعی دارند کمتر به کار و فعالیت بپردازند و برای خود آرامشی پدیدآورند. از هیجانات و سروصداها برکنارند و دوست دارند حداکثر نقش یک تماشاچی را در جنب و جوش ایفا کنند.[۴]
  • تأمین اقتصادی: یکی از نیازهای سالمندان تأمین اقتصادی زندگی آنها است. برخی از سالمندان به دلیل اینکه در محیط خانواده سربار به حساب می‌آیند، دور از خانواده و در محیط نامناسبی زندگی می‌کنند.[۵]
  • تأمین عاطفی: بیشتر پیران خواستار احترامند و می‌خواهند مورد توجه باشند. دیدنِ احترام دیگران موجب رضایت خاطر و شادابی آنها است. با تأمین عاطفی، بسیاری از عصبانیت‌ها در سالمندان از بین می‌رود و محبتشان نسبت به اطرافیان بیشتر خواهد شد.[۶]

وظایف اطرافیان

با توجه به ویژگی‌ها و نیازمندی‌های دوران سالمندی، اطرافیان باید به آنها احترام ورزیده و در برابر زودرنجی آنها صبر کنند. ابراز محبت، قدرشناسی، همدردی، حل دشورای‌های زندگی و گوش دادن به صحبت‌های آنها از دیگر وظایف اطرافیان نسبت به سالمندان است.[۷]

مطالعه بیشتر

  • کوهن، دانا سالمندان، ترجمه مهدی قراچه‌داغی، تهران: دایره، ۱۳۸۵ش.
  • چنگیزی، فرشته، دوران سالمندی، تبریز: اختر، ۱۳۹۶ش.
  • نیازی، محسن، جامعه‌شناسی سالمندی: بررسی ابعاد گوناگون سالمندی با تکیه بر رویکرد جامعه‌شناختی، تهران: سخنوران، رشدآوران، ۱۳۹۰ش.
  • احمدی‌خطیر، مریم و همکاران، روانشناسی سالمندی، تهران: جامعه‌نگر، ۱۳۹۴ش.

منابع

  1. تاجور، مریم، بهداشت سالمندان، تهران، انتشارات نسل فردا، چاپ اول، ص۹۶ و ۹۷.
  2. قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاءو مربیان، چاپ دوم، ص۱۳۲.
  3. قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم، ص۱۳۹.
  4. قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم، ص۱۸۴.
  5. قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم، ص۱۹۰.
  6. قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم، ص۱۹۵.
  7. قائمی علی، خانواده و مسائل سالمندان، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ دوم، ص۱۹۷ و ۱۹۶.