علم لدنی
علم لدنی، علمی که از طریق الهامات الهی به دست میآید و در برابر علم اکتسابی قرار دارد.[۱] علم لدنی که علم حقیقی شمرده شده، نوری است که خدا آن را در قلب فردی که شایستگی آن را دارد، قرار میدهد.[۲] از این علم در قرآن با تعابیری مانند حکمت، فضل، هدایت و نور یاد شده است.[۲]
در روایتی از امام علی(ع)، از وجود بندگانی خبر داده شده که خدا در فکر و باطن، با آنها مناجات میکند و در عمق خردهایشان (ذَاتِ عُقُولِهِم) با آنها سخن میگوید.[۳]
راه رسیدن به علم لدنی، تهذیب نفس دانسته شده است.[۴] برای رسیدن به علم لدنی، برخلاف علم اکتسابی نیازی به تعلیم و فراگیری نیست؛[۵] اگر چه فراگرفتن علم اکتسابی نیز، مقدمه رسیدن به علم لدنی شمرده شده است.[۶] بر اساس روایتی از پیامبر(ص)، اگر فردی به آنچه میداند عمل کند، خدا علم آنچه را که نمیداند به او میدهد.[۷] مراد از علم در این روایت که خداوند عطا میکند را علم لدنی دانستهاند.
منابع
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، میزان الحکمة (با ترجمه فارسی)، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ملاصدرا، محمد، شرح أصول الکافی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۸۲، چاپ اول، ج۲، ص۲۱۱.
- ↑ شریف رضی، نهج البلاغه، قم، هجرت، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، خطبه ۲۲۲، ص۳۴۲.
- ↑ طیب، مهدی، حدیث دوست (شرح رهنمودها و دستورالعملهای سلوکی امام صادق(ع) به عنوان بصری)، تهران، سفینه، ۱۳۹۰، چاپ اول، ص۵۵.
- ↑ محمدی ریشهری، میزان الحکمة (با ترجمه فارسی)، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.
- ↑ حدیث دوست، ص۶۷.
- ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، چاپ دوم، ج۴۰، ص۱۲۸.