دلیل نامگذاری دختر پیامبر(ص) به فاطمه

سؤال
دلیل نامگذاری اسم «فاطمه» برای حضرت فاطمه(س) چیست؟ آیا قبل از حضرت فاطمه(س) افرادی با این نام وجود داشته‌اند؟ اگر وجود داشته‌اند چگونه ممکن است دلیل نامگذاری او و زنان پیش از وی متفاوت باشد؟


درگاه‌ها
فاطمیه.png


براساس روایات، نام فاطمه برای حضرت زهرا(س) انتخاب شد؛ زیرا او «بریده شده از آتش»[۱] و «جدا شده از بدی‌ها»[۲] است. قبل از حضرت فاطمه(س) نیز افرادی با این نام وجود داشته‌اند. واژه فاطمه از «فطم» به معنای «بریده شده» و «جدا شده»‌ است.[۳]

دلیل نامگذاری حضرت فاطمه(س) در منابع روایی شیعه و سنی ذکر شده:

  • بریده شده از آتش: بر اساس روایتی از پیامبر(ص)، فاطمه(س) به این نام نامگذاری شد؛ زیرا خود و شیعیانش از آتش دوزخ بریده شده‌اند.[۱]
  • بریده شده از بدی‌ها: در حدیثی علت نامگذاری، بریده بودن او از بدی‌ها دانسته شده است.[۲]
  • اشتقاق از اسم فاطر: بر پایه حدیثی، خدا اسم فاطمه را از اسم فاطر (یکی از اسم‌های خودش) گرفته است.[۴]
  • جدا شده از جهل و پلیدی:‌ در روایتی از امام باقر(ع) دلیل نامگذاری حضرت فاطمه(س)، این دانسته شده که خدا او را از جهل و پلیدی جدا کرد.[۵]


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ابن بابویه، محمد، علل الشرایع، قم، داوری، ۱۳۸۵ ش، ج۱، ص۱۷۹.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ابن بابویه، محمد، آمالی، تهران، کتابچی، ۱۳۷۶ش، ص۵۹۲.
  3. فیومی، احمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، قم، دار الهجره، ۱۴۱۴ ق، ج۲، ص۴۷۷.
  4. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ ق، ج۴۳، ص۱۵.
  5. ابن بابویه، محمد، علل الشرایع، قم، داوری، ۱۳۸۵ ش، ج۱، ص۱۷۹.