حدیث خوردن شام قبل از خواندن نماز مغرب

سؤال

معنا و منظور از حدیث «اذا حضر العشاء فابدؤا العشاء» چیست؟

از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمود:

روایت در کتاب‌های روایی شیعه با سلسله سند نیامده است. اهل سنت در کتاب‌های مختلف آن را از رسول خدا(ص) نقل کرده‌اند.[نیازمند منبع]

عَشاء با فتح عین به طعامی گفته می‌شود که در اول شب می‌خورند و عِشاء با کسر عین نماز مغرب می‌باشد.[۲]

به نماز مغرب و عشاء عشاءان (دو عشاء) گفته می‌شود و منظور از «اَلعِشاء» در این روایت نماز مغرب می‌باشد. برای این‌که وقت افطار روزه با مغرب شروع می‌شود، به این نماز نماز مغرب گفته می‌شود.[۳] با استناد به این روایت، اگر کسی گرسنه باشد و از طرفی اذان مغرب گفته شود می‌تواند یا بهتر است اول غذا بخورد و سپس برای نماز بپاخیزد.

در توضیح این حدیث نوشته‌اند: گرسنگی آرامش و توجه قلبی را از بین می‌برد از همین رو گفته اول غذا بخورید و سپس نماز بخوانید، تا با خشوع بیشتر نماز اقامه شود.[۴] از این‌رو هرچند اقامه نماز قبل از غذا فضیلت بیشتری دارد، اما اگر گرسنگی توانایی انسان را بر اقامه نماز با توجه از بین ببرد بهتر است اول غذا خورده و سپس نماز خوانده شود.[۵]

منابع

  1. میرزای قمی، ابو القاسم بن محمد حسن، غنائم الأیام فی مسائل الحلال والحرام، مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۷ق/ ۱۳۷۵ش، ج۵، ص۳۵۱.
  2. ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب - بيروت، دار الفكر للطباعة و النشر و التوزيع- دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۶۱. ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، قم، چاپ چهارم، ۱۳۶۷ش، ج۳، ص۲۴۲.
  3. محقق داماد، اثناعشر رسالة، بی‌جا، مکتبه السید الداماد، بی‌تا، ج۷، ص۶۶. علوی عاملی، احمد بن زین العابدین، مناهج الأخیار فی شرح الإستبصار، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ اول، ۱۳۹۹ق، ج۱، ص۴۶۱.
  4. حلی، الحسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۷۰.
  5. میرزای قمی، ابو القاسم بن محمد حسن، غنائم الأیام فی مسائل الحلال والحرام، مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۷ق/ ۱۳۷۵ش، ج۵، ص۳۵۱.