صداقت در قرآن

سؤال

صداقت در قرآن را توضیح دهید

صداقت، فضیلتی بزرگ

صدق، وصفى است كه تمامى فضائل علم و عمل را در بر مي‌گيرد، ممكن نيست كسى داراى صدق باشد و عفت و شجاعت و حكمت و عدالت، چهار ريشه اخلاق فاضله را نداشته باشد، چون آدمى به غير از اعتقاد و قول و عمل، چيز ديگرى ندارد و وقتى بنا بگذارد كه جز راست نگويد، ناچار مي‌شود اين سه چيز را با هم مطابق سازد، يعنى نكند مگر آنچه را كه مي‌گويد و نگويد مگر آنچه را كه معتقد است و گرنه دچار دروغ مي‌شود.

صادقین در قرآن

خداوند در قرآن به اهل ایمان گفته است از راستگویان باشید:﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّـهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، از خدا پروا كنيد و با راستان باشيد.﴾(توبه:۱۱۹)

خود قرآن توضیح می دهد که راستگویان چه کسانی هستند. در آیه ۱۷۷ سوره بقره اوصافی را نام می برد که آن را ویژگی متقین و صادقین می داند. از قبیل: ایمان به خدا و آخرت، انفاق، به یتیمان و نیازمندان و خویشاوندان، برپا داشتن نماز، پرداخت زکات، وفای به عهد، صبر در سختی و جنگ. دربردارنده این اوصاف کسانی هستند که راست می‌گویند:

﴿أُولَـٰئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا ۖ وَأُولَـٰئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ﴾(بقره:۱۷۷) در همین آیه کسانی که صدق می ورزند را همان متقین می داند. طبق این آیه تقوا و صداقت هم پوشانی دارد. و در آیه دیگر راستگویان و مومنین را یکی می داند و آنان را کسانی می داند که در راه خدا جهاد کرده اند و به خدا و پیامبرش ایمان دارند و شک نکرده اند: ﴿إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّـهِ وَرَ‌سُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْ‌تَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّـهِ ۚ أُولَـٰئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ؛ در حقيقت، مؤمنان كسانى‌اند كه به خدا و پيامبر او گرويده و [ديگر] شكّ نياورده و با مال و جانشان در راه خدا جهاد كرده‌اند؛ اينانند كه راستكردارند.﴾(حجرات:۱۵)

خداوند به صادقین بهشت را وعده داده است:﴿قَالَ اللَّـهُ هَـٰذَا يَوْمُ يَنفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ؛ خدا فرمود: «اين، روزى است كه راستگويان را راستى‌شان سود بخشد.»﴾(مائده:۱۱۹) از اين جمله اجمالا استفاده می‌شود كه تمام نيكي‌ها را می‌توان در عنوان صدق و راستى خلاصه كرد صدق و راستى در گفتار، و صدق و راستى در عمل، و در روز رستاخيز تنها سرمايه صدق و راستى است كه به كار می‌‏آيد، نه غير آن. سپس پاداش صادقان را چنين بيان می‌كند: «براى آنها باغهايى از بهشت است كه از زير درختان آن نهرها جارى است، و جاودانه در آن خواهند ماند.»

صفت مهاجران

یکی از اوصاف مهاجران که در قرآن آمده است صداقت است:﴿لِلْفُقَرَ‌اءِ الْمُهَاجِرِ‌ينَ الَّذِينَ أُخْرِ‌جُوا مِن دِيَارِ‌هِمْ وَأَمْوَالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّـهِ وَرِ‌ضْوَانًا وَيَنصُرُ‌ونَ اللَّـهَ وَرَ‌سُولَهُ ۚ أُولَـٰئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ؛ [این غنایم، نخست‌] اختصاص به بینوایان مهاجرى دارد که از دیارشان و اموالشان رانده شدند: خواستار فضل خدا و خشنودى [او] مى‌باشند و خدا و پیامبرش را یارى مى‌کنند. اینان همان مردم درست کردارند.﴾(حشر:۸) آنان به زبان گفتند ایمان آوردیم و در عمل صادق بودند.