شبیه بودن امت اسلامی با سایر امت‌ها در کلام پیامبر

سؤال

حدیث پیامبر(ص) که فرمودند: «هر آنچه در امت‌های گذشته رخ داده‌است در امت من نیز رخ خواهد داد» را توضیح دهید؟

مشابهت امت اسلام با امت بنی اسرائیل و امت‌های گذشته در روایت‌هایی بیان شده‌ است که پیامبر(ص) در این باره می‌فرماید:

«انّ مثلَ اُمّتی مثلُ بنی اسرائیل طابقَ النعلِ بانعلِ؛؛ همانا مشابهت امت من، مشابهت با امت بنی اسرائیل است به طوری که قدم جای قدم آنان می‌گذارند.» هم چنین در روایت دیگر می‌فرماید:

«امت من سنت بنی اسرائیل را مرتکب خواهند شد، به طوری که قدم جای قدم آنان می‌گذارند و تیر به همان‌جا که آنان زدند می‌زنند و وجب به وجب و ذراع به ذراع (به اندازه آرنج تا سر انگشتان) و باع به باع (از شانه تا سر انگشتان) کارهای آنان را انجام خواهند داد، تا آن‌جا که اگر داخل سوراخ حیوانی شده باشند، اینان نیز همراه آنان داخل می‌شوند. تورات و قرآن را یک نفر از ملائکه در یک ورق با یک قلم نوشته‌ است و مَثَل‌ها و سنت‌ها به یک صورت جاری شده‌ا ست.»

بنابراین، روایات بیان‌گر این مطلب است که امت اسلام نیز پیرو امت گذشته خویش می‌شوند و مشابه کارهای آنان را انجام خواهند داد.

قرآن و ارتباط امت‌ها در تکذیب انبیا

در قرآن کریم نیز در آیات مختلف خداوند پیامبرش را دلداری داده و برای تسلای خاطر ایشان به وضع انبیای پیشین چه در ابتدای رسالت ایشان و چه در انتهای این رسالت، اشاره کرده و می‌فرماید: ﴿وَلَقَدْ کُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِکَ؛ رسولان پیش از تو را نیز تکذیب کردند.﴾(انعام:۳۵)

در حقیقت آیه فوق به یک اصل کلی اشاره می‌کند و آن این است که همیشه رهبران صالح اجتماع که برای هدایت توده‌های مردم به وسیله ارائه مکتب و طرح‌های سازنده با افکار منحط و خرافات و سنن غلط جامعه به پا می‌خاستند، با مخالفت سرسختانه جمعی سودجو و زورگو که با پروبال گرفتن مکتب جدید، منافعشان به خطر می‌افتاد، روبرو می‌شدند.

به‌طور خلاصه، امت اسلام نیز به جز عده ای معدود مانند امت‌های گذشته خویش در تکذیب پیام الهی و پیمودن راه انحطاط و اختلاف همان گونه عمل کردند که امت‌های گذشته عمل کرده بودند.

برای مطالعهٔ بیشتر

• تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران، ج۵، ص۲۱۲، ج۲۰، ص۳۸۱–۳۸۰، دارالکتب الاسلامیه.