چشم برزخی

سؤال

آیا برای چشم برزخی دلیل قرآنی وجود دارد؟

از آیات قرآنی استفاده می‌شود که انسان‌ها می‌توانند بر اثر تقوا به درجاتی برسند که ثمره کارشان را ببینند و هم در اثر غفلت فقط در لحظه مرگ مشاهده کنند؛ انسان‌های وارسته با دوری از سرگرمی‌های غیر ضروری در دنیا و با رفتن به سوی تزکیه نفس و تعالیم برجسته الهی می‌توانند به مقامی برسند که قبل از قیامت و در همین دنیا آثار رفتار و کردارشان را ببینند و عذاب سخت الهی را مشاهده کنند[۱]؛ اما نمی‌توان به اعمال دیگر انسان‌ها نیز اشراف داشت؛ زیرا خداوند ستار العیوب است و دیگران را نیز از عیب‌جویی بر حذر می‌دارد.[۲] خداوند که صفتش پوشش عیب بندگان خویش بوده و دیگران را به خاطر پرده‌دری مورد عتاب قرار می‌دهد، به بندگانش چنین اجازه‌ای نمی‌دهد که عیب دیگران را ببینند.

اگر در روایات اسلامی می‌بینیم که اهل بیت(ع) از چنین موهبت الهی برخوردارند و تمام کارهای بندگان را می‌دانند، چنانچه امام باقر(ع) می‌فرماید: و مائیم چشم بصیرت خدا در خلقش.[۳] برای تربیت جامعه و به نوعی معجزه الهی است که خداوند با این عنایت خواسته است ائمه‌ هدی(ع) از قلب دیگران خبر دهند تا آن‌ها بیشتر به حقانیت دین خدا و رسالت و امامت پی ببرند.

منابع

  1. طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ه‍. ش، ج۲۰، ص۶۰۲.
  2. حجرات/۱۲: و هرگز در کار دیگران تجسس نکنید و هیچ‌یک از شما دیگری را غیبت نکند (و عیب دیگران را فاش سازد) و…
  3. کلینی، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ه‍. ش، ج۱، ص۱۴۳.