آداب تلاوت قرآن
آداب تلاوت قرآن کریم را بيان كنيد؟
آداب تلاوت قرآن، اعمالی است که به فهم و درک بهتر قرآن کمک میکند. برخی از اعمال ظاهری تلاوت قرآن، شامل طهارت و داشتن وضو، استعاذه به خدا از شر شیطان، گوش دادن به قرآن و صحبت نکردن هنگام قرآئت آن و با طمئنینه خواندن آن، در قرآن تأکید شده است. در روایات نیز خواندن با صوت نیکو و تجوید قرآن از آداب ظاهری آن ذکر شده است. تأکیدات فراوانی در آیات و روایات در زمینه دقت در محتوا و تفکر در آیات قرآن شده است. توصیه به قرائت قرآن در آرامش و در شب هنگام نیز از آداب قرآن دانسته شده است.
دقت و تفکر در آیات قرآن
امام صادق(ع) در تفسیر آیه ﴿الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُولَٰئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ؛ كسانى كه كتابشان دادهايم و آنچنان كه سزاوار است آن را مى خوانند، مؤمنان به آن هستند﴾(بقره:۱۲۱) میفرمایند: منظور اين است كه آيات آن را با دقت بخوانند و حقايق آن را درك كنند و به احكام آن عمل نمايند، به وعدههاي آن اميدوار و از وعيدهاي آن ترسان باشند، از داستان هاي آن عبرت گيرند، به اوامرش گردن نهند و نواهي آن را بپذيرند. به خدا سوگند منظور حفظ كردن آيات و خواندن حروف و تلاوت سورهها و ياد گرفتن اعشار و اخماس آن[۱] نيست.[۲]
در آیات بسیاری به تفکر و تدبر در قرآن تأکید شده است.[۳] در روایتی از پیامبر(ص) اینطور آمده است که «ويلٌ لمن لاكها و لم يتدبّرها؛ واي بر كسي كه آيات قرآن را بين دو فك و چانهاش بگرداند و درباره ي آن تفكّر و تدبّر نكند.»[۴]
انتخاب زمان مناسب
خداوند به پیامبر(ص) دستور میدهد که قرآن را در نیمه شب و با آرامش بخواند. ﴿وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلا؛ و قرآن را شمرده شمرده بخوان﴾(مزمل:۴) طبیعتا خواندن قرآن، در هر زمانی بسیار پسندیده است، اما قرائت آن با آرامش و در خلوت پسندیدهتر است.
رعايت آداب ظاهری
برخی از آداب ظاهری تلاوت قرآن در برخی از آیات اشاره شده است. آدابی مانند، داشتن وضو و طهارت[۵] پناه بردن به خداوند از شر شيطان،[۶] خواندن آرام و با طمئنینه[۷] گوش دادن و سکوت در هنگام قرائت قرآن[۸] از توصیههای قرآن هنگام قرائت است.
همچنین آدابی مانند خواندن قرآن با صوت خوب، تجوید و رعایت قواعد خواندن، در روایات از آداب قرائت قرآن ذکر شده است.
مطالعه بيشتر
- تفسير الميزان علامه طباطبايي، جلد اول، ذيل آيه ۱۲۱، سوره بقره.
منابع
- ↑ منظور از «اعشار» و «اخماس» تقسيماتي است كه در قرآن ميشود مانند تقسيم به سي جزء و يا هر جزء به چهار حزب و امثال آن است.
- ↑ ر. ك: مكارم شيرازي، ناصرع تفسير نمونه، ج۱، ص۴۳۲، ۴۳۱ و طباطبايي، تفسير الميزان، بيروت، مؤمنان الاعلمي، ۱۴۱۷ه ، جاول، ص۲۶۲.
- ↑ محمد/۲۴ و نساء/۸۲ و محمد/۲۴ و ص/۲۹.
- ↑ بحارالانوار، ج۴۱، ص۳۵۳.
- ↑ واقعه آیه ۵۶
- ↑ نحل آیه ۹۸
- ↑ مزمل آیه ۴
- ↑ اعراف آیه ۲۰۴.