معنای صوم و صیام
در آيات قرآن کریم از کلمه‌های "صوم" و "صيام" استفاده شده است، آيا بين اين دو کلمه تفاوتي وجود دارد؟
فعل صام یصوم از فعل‌هایی است که سه مصدر دارد: «صَوْمْ، صِيامْ، اصْطامْ» که در اصل به معنای خودداری کردن است. كلمه صيام و صوم در لغت به یک معناست و تفاوتی با هم ندارد و در روزه‌داری خودداری کردن از کارهایی است که روزه را باطل می‌کند.[۱]
در کتاب‌های لغت کلمه «صوم و صیام» به معنای ترک کردن و خودداری کردن آمده است.[۲] از اين روى به اسبى كه از رفتن و علف خوردن باز مىايستد، «صَائِم» گویند و همچنين به نيمروز و سر ظهر به تصوّر ايستادن خورشيد در ميان آسمان «صَوْم» گفته می‌شود.[۳]
علامه طباطبایی می‌نویسد: كلمه «صيام» و «صوم» در لغت به معناى خوددارى از عمل است؛ مثلا خودداری از خوردن، نوشيدن، سخن گفتن، راه رفتن، آمیزش جنسی و مانند آنها است و چه بسا می‌توان گفت به معناى خوددارى از كارهايى است كه انسان به انجام آنها گرایش و اشتیاق دارد.[۴]
منابع
- ↑ ابن منظور، محمد، لسان العرب، دار صادر، بيروت، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۳۵۰.
- ↑ فراهيدى، خليل، كتاب العين، قم، نشر هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۱۷۱؛ ابن فارس، احمد، معجم مقاييس اللغه، قم، مكتب الاعلام الاسلامي، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۳۲۳.
- ↑ راغب اصفهانى، حسين، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن با تفسير لغوى و ادبى قرآن، مترجم: غلامرضا خسروی حسینی، تهران، مرتضوی، چاپ اول، ۱۳۶۹ش، ج۲، ص۴۳۵.
- ↑ طباطبايى، محمدحسين، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۷.