ذکر یونسیه

سؤال

ذکر یونسیه و فواید آن چیست؟


عبارت «لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِین» را ذکر یونسیه می‌گویند. حضرت یونس(ع) وقتی خشمگین از میان قومش رفت و در دریا افتاد، در شکم نهنگ زنده ماند و در میان تاریکی این ذکر را بر زبان آورد و خداوند دعای او را مستجاب کرد و نجاتش داد. در کتب عرفانی و تفسیری فواید زیادی برای خواندن ذکر یونسیه آورده‌اند که حاکی از اهمیت این ذکر دارد که البته باید با اقرار و توجه به معانی آن باشد.

ذکر یونسیه

دعای یونس(ع)

ذکر یونسیه برگرفته از آیه قرآنی است که از زبان حضرت یونس(ع) (در شکم نهنگ) در قرآن آمده است: ﴿لَا إِلٰهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ؛ هیچ خدایی جز تو نیست، تو منزه هستی و من از ستمکاران هستم.(انبیاء:۸۷) در آیه بعدی خداوند می‌فرماید ما یونس را اجابت کردیم و او را از غم و گرفتاری نجات دادیم.[۱] این اعتراف خالصانه و این تسبیح توأم با ندامت سبب نجات یونس شد.[۲]

حضرت یونس سالها در میان قومش به دعوت و تبلیغ مشغول بود، ولی هر چه کوشش کرد، ارشادهایش در دل آنها مؤثر نیفتاد. خشمگین شد و آن محل را ترک کرد و به سوی دریا رفت؛ در آنجا بر کشتی‌سوار شد، در میان راه دریا متلاطم گشت و با قرعه او را در دریا انداختند و نهنگ عظیمی او را در کام خود فرو برد و خدا او را به صورت اعجازآمیز زنده نگه داشت. سرانجام یونس متوجه شد ترک اولایی انجام داده، به درگاه خدا روی آورد و به تقصیر خود اعتراف نمود، خدا نیز دعای او را استجابت فرمود و از تنگنا نجاتش داد.[۳]

در سوره صافات آمده است که اگر یونس از تسبیح‌کنندگان نبود تا ابد در شکم ماهی می‌ماند.[۴]

فضیلت

ذکر یونسیه به هر تعدادی گفته شود مفید است، ولی بزرگان سیر و سلوک سفارش می‌کنند در چهل روز به تعداد ۲۳۸۶ بار تکرار شود.[۶] در تأثیر این ذکر شریف علامه حسن‌زاده آملی گفته است با توجه به عبارت «کَذٰلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ» در آیه بعد، مفاد آن عام است که وعده فرموده است شامل همه مؤمنین می‌باشد. علامه طباطبائی از مرحوم قاضی نقل می‌کند که اول دستوری که می‌دادند ذکر یونسی بود که در مدت یک سال در وقت خاص به حالت سجده خوانده شود.[۷]

برخی سفارش کرده‌اند ذکر یونسیه حداقل ۴۰۰ مرتبه در سجده گفته شود.[۸]

جستارهای وابسته


منابع

  1. سوره انبیاء آیه ۸۸
  2. انوار هدایت، مجموعه مباحث اخلاقی، ناصر مکارم شیرازی، ج۱، ص۲۷۲
  3. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۱۳، ص: ۴۸۶
  4. سوره صافات، آیات ۱۳۹ تا ۱۴۸
  5. «ذکر و پیام علامه طباطبایی(ره) در آخرین لحظات زندگی چه بود؟»، خبرگزاری حوزه، تاریخ درج مطلب:۲۷ آبان ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۶ آبان ۱۴۰۱ش.
  6. طباطبایی، سید مهدی، رساله سیر و سلوک، منسوب به بحر العلوم، با مقدمه سید محمد حسین تهرانی، چاپ اول، ۱۳۶۰، ص۲۰۴.
  7. رساله نور علی نور در ذکر و ذاکر و مذکور، حسن‌زاده آملی، حسن، ج۱، ص۱۴
  8. سرّ سلوک (ترجمه و شرح رسالة الولایة میرزا احمد آشتیانی)، رودگر، محمد جواد. ج۱، ص۴۱۸