ذکر یونسیه
ذکر یونسیه و فواید آن چیست؟
تعبیر «لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِین» که در قرآن از زبان یونس(ع) نقل شده را ذکر یونسیه می‌گویند. در این گفتار ابتدا به وحدانیت خداوند اقرار شده و او را پاک و منزه معرفی می‌کند و سپس بنده اقرار می‌کند که گناه‌کار بوده و در حق خود ظلم کرده است.
حضرت یونس پس از ناامیدی از قوم، خشمگینانه از میان آنان رفت و پس از وقایعی، در دریا افتاد، در شکم نهنگ قرار گرفت اما زنده ماند، در میان تاریکی این ذکر را بر زبان آورد و خداوند دعای او را مستجاب کرد، نجاتش داد. در کتاب‌های عرفانی و تفسیری، فواید زیادی برای خواندن ذکر یونسیه آورده‌اند. علامه طباطبائی از استادش مرحوم قاضی نقل می‌کند که اول دستوری که می‌دادند خواندن ذکر یونسیه بود.
دعایی از زبان یونس(ع)
حضرت یونس سال‌ها در میان قومش به دعوت و تبلیغ مشغول بود. پس از کوشش بسیار، و تأثیر نداشتن بر قوم، خشمگین، آن‌جا را ترک کرد و از راه دریا به سفر رفت. در میانه راه، دریا طوفانی گشت و مسافران کشتی، با قرعه، یونس(ع) را در دریا انداختند. نهنگ عظیمی او را در خود فرو برد. خداوند او را به صورت اعجازآمیز زنده نگه داشت. سرانجام یونس متوجه ترک اولایی که انجام داده، شد. به درگاه خدا روی آورد و به تقصیر خود اعتراف نمود.[۱] قرآن از زبان حضرت یونس(ع) در زمانی که گرفتار بود، چنین نقل می‌کند: ﴿لَا إِلٰهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ؛ هیچ خدایی جز تو نیست، تو منزه هستی و من از ستمکاران هستم.﴾(انبیاء:۸۷)
این کلام حضرت یونس به ذکر یونسیه معروف شد. این اعتراف را خالصانه و همراه با پشیمانی دانسته‌اند که سبب نجات او شد.[۲] در آیه بعد، خداوند استجابت دعای یونس و رهایی او از غم و گرفتاری را متذکر شده است.[۳] در سوره صافات آمده که اگر یونس از تسبیح‌کنندگان نبود تا ابد در شکم ماهی می‌ماند.[۴]
فضیلت
ذکر یونسیه را به هر تعداد که گفته شود مفید خوانده‌اند. علامه حسن‌زاده آملی تأثیر این آیه را عام دانسته است. او تعبیر «کَذٰلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ؛ و اين‌گونه مؤمنان را نجات می‌دهیم» در آیه بعد را دلیل حرف خود دانسته که در جواب یونس بوده و مفاد آن عام و شامل همه مومنان است. علامه طباطبائی از استادش مرحوم قاضی نقل می‌کند که اول دستوری که می‌دادند ذکر یونسی بود که در مدت یک سال در وقت خاص به حالت سجده خوانده شود.[۵]
| « | آیت‌الله مظاهری استاد اخلاق حوزه علمیه:
|
» |
برخی سفارش کرده‌اند ذکر یونسیه حداقل ۴۰۰ مرتبه در سجده گفته شود.[۷] برخی بزرگان سیر و سلوک نیز سفارش کرده‌اند در چهل روز به تعداد ۲۳۸۶ بار تکرار شود.[۸]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۴۸۶
- ↑ مکارم شیرازی، انوار هدایت، مجموعه مباحث اخلاقی، ج۱، ص۲۷۲
- ↑ سوره انبیاء، آیه ۸۸
- ↑ سوره صافات، آیات ۱۴۳-۱۴۴.
- ↑ حسن‌زاده آملی، رساله نور علی نور در ذکر و ذاکر و مذکور، ج۱، ص۱۴
- ↑ «ذکر و پیام علامه طباطبایی(ره) در آخرین لحظات زندگی چه بود؟»، خبرگزاری حوزه، تاریخ درج مطلب:۲۷ آبان ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۶ آبان ۱۴۰۱ش.
- ↑ سرّ سلوک (ترجمه و شرح رسالة الولایة میرزا احمد آشتیانی)، رودگر، محمد جواد. ج۱، ص۴۱۸
- ↑ طباطبایی، سید مهدی، رساله سیر و سلوک (منسوب به بحر العلوم)، مقدمه سید محمدحسین تهرانی، چاپ اول، ۱۳۶۰ش، ص۲۰۴.