ترس از آرزوهای طولانی در نهج‌البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{جعبه نقل‌قول|امام علی(ع): ای مردم! همانا بر شما از دو چیز بیشتر می‌ترسم: از خواهش نفس پیروی‌کردن و آرزوی دراز در سر پروردن؛ که پیروی از خواهش نفس آدمی را از راه حق باز می‌دارد و آرزوی دراز آخرت را به فراموشی می‌سپارد.<ref>سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمهٔ سید جعفر شهیدی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۸، خطبهٔ ۴۲، ص ۴۰.</ref>|تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px}}امام علی(ع) آرزوی طولانی را موجب فراموش‌کردن آخرت بر می‌شمرد و مردم را به همین دلیل از آن می‌ترساند. از نظر امام(ع) آرزوی طولانی موجب می‌شود که فرد خیال کند در این دنیا جاودان خواهد بود و این خیالْ حقیقت جهان جاودان آخرت را از نظر او دور می‌کند.<ref>محمدباقر المجلسی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴، ج ۶۷، ص ۸۸.</ref> | {{جعبه نقل‌قول|امام علی(ع): ای مردم! همانا بر شما از دو چیز بیشتر می‌ترسم: از خواهش نفس پیروی‌کردن و آرزوی دراز در سر پروردن؛ که پیروی از خواهش نفس آدمی را از راه حق باز می‌دارد و آرزوی دراز آخرت را به فراموشی می‌سپارد.<ref>سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمهٔ سید جعفر شهیدی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۸، خطبهٔ ۴۲، ص ۴۰.</ref>|تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px}}امام علی(ع) در این خطبه آرزوی طولانی را موجب فراموش‌کردن آخرت بر می‌شمرد و مردم را به همین دلیل از آن می‌ترساند. از نظر امام(ع) آرزوی طولانی موجب می‌شود که فرد خیال کند در این دنیا جاودان خواهد بود و این خیالْ حقیقت جهان جاودان آخرت را از نظر او دور می‌کند.<ref>محمدباقر المجلسی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴، ج ۶۷، ص ۸۸.</ref> | ||
در کلام امام علی(ع) در مواضع دیگر برای آرزوی دراز معایب دیگری نیز بر شمرده شده است. از جمله به موارد زیر می‌توان اشاره کرد: | در کلام امام علی(ع) در مواضع دیگر برای آرزوی دراز معایب دیگری نیز بر شمرده شده است. از جمله به موارد زیر می‌توان اشاره کرد: | ||
* از بین | * از بین برندهٔ [[عقل]]: «بدانید ای بندگان خدا! آرزو، عقل را زائل می‌کند؛ باعث [[غفلت]] می‌شود و [[حسرت]] را به بار می‌آورد، چرا که آرزو [[غرور]] است.»<ref>المجلسی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، ج ۷۴، ص ۲۹۴.</ref> | ||
* موجب فراموشی مرگ: «هیچ کس نیست که آرزویش را دراز گرداند جز آنکه مرگ را فراموش کرده و کارش را بد انجام دهد».<ref>آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۸، حدیث ۶۱۴، ج ۱، ص ۱۰۳.</ref> | |||
* علت تسلط شیطان: امیر المؤمنین(ع) آرزو را سلطه شیاطین بر قلوب غافلان از خدا می‌داند.<ref>تمیمی آمدی، محمد، غرر الحکم، ایران، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ج۱، ص۳۱۲.</ref> | |||
* | * دلیل ضعف در عمل: «افراد با طولانی‌ترین آرزو بدترین هستند در عمل».<ref>آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۵۹۶، ج ۱، ص ۱۰۱.</ref> | ||
* فریبنده‌ترین فریبنده‌ها: «هیچ فریبنده‌ای فریبنده‌تر از آرزو نیست».<ref>آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۶۱۱، ج ۱، ص ۱۰۳.</ref> | |||
* دروغ‌ترین چیزها: «دروغ‌ترین چیزها آرزو است».<ref>آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۵۹۷، ج ۱، ص ۱۰۱.</ref> | |||
* تکیه‌گاه انسان جاهل: «آدم ناتوان بر آرزوی خود تکیه کند و در عمل کوتاهی کند».<ref>آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۶۰۶، ج ۱، ص ۱۰۲.</ref> | |||
* به‌مانند سراب: «آرزو همچون سرابی است که هر که آن را ببیند فریبش دهد و هر که بدان امید بندد نومیدش کند»<ref>آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۶۰۸، ج ۱، ص ۱۰۳.</ref> | |||
* نشان بی‌خردی: «خردورزی نکرده است کسی که آرزویش را دراز کند».<ref>آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۶۱۶، ج ۱، ص ۱۰۳.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۸
سؤال
امام علی (ع) در نهج‌البلاغه، خطبهٔ چهل و دوم، مردم را از آرزوهای طولانی می‌ترساند؛ علت آن چیست؟
امام علی(ع): ای مردم! همانا بر شما از دو چیز بیشتر می‌ترسم: از خواهش نفس پیروی‌کردن و آرزوی دراز در سر پروردن؛ که پیروی از خواهش نفس آدمی را از راه حق باز می‌دارد و آرزوی دراز آخرت را به فراموشی می‌سپارد.[۱]
امام علی(ع) در این خطبه آرزوی طولانی را موجب فراموش‌کردن آخرت بر می‌شمرد و مردم را به همین دلیل از آن می‌ترساند. از نظر امام(ع) آرزوی طولانی موجب می‌شود که فرد خیال کند در این دنیا جاودان خواهد بود و این خیالْ حقیقت جهان جاودان آخرت را از نظر او دور می‌کند.[۲]
در کلام امام علی(ع) در مواضع دیگر برای آرزوی دراز معایب دیگری نیز بر شمرده شده است. از جمله به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- از بین برندهٔ عقل: «بدانید ای بندگان خدا! آرزو، عقل را زائل می‌کند؛ باعث غفلت می‌شود و حسرت را به بار می‌آورد، چرا که آرزو غرور است.»[۳]
- موجب فراموشی مرگ: «هیچ کس نیست که آرزویش را دراز گرداند جز آنکه مرگ را فراموش کرده و کارش را بد انجام دهد».[۴]
- علت تسلط شیطان: امیر المؤمنین(ع) آرزو را سلطه شیاطین بر قلوب غافلان از خدا می‌داند.[۵]
- دلیل ضعف در عمل: «افراد با طولانی‌ترین آرزو بدترین هستند در عمل».[۶]
- فریبنده‌ترین فریبنده‌ها: «هیچ فریبنده‌ای فریبنده‌تر از آرزو نیست».[۷]
- دروغ‌ترین چیزها: «دروغ‌ترین چیزها آرزو است».[۸]
- تکیه‌گاه انسان جاهل: «آدم ناتوان بر آرزوی خود تکیه کند و در عمل کوتاهی کند».[۹]
- به‌مانند سراب: «آرزو همچون سرابی است که هر که آن را ببیند فریبش دهد و هر که بدان امید بندد نومیدش کند»[۱۰]
- نشان بی‌خردی: «خردورزی نکرده است کسی که آرزویش را دراز کند».[۱۱]
منابع
- ↑ سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمهٔ سید جعفر شهیدی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۸، خطبهٔ ۴۲، ص ۴۰.
- ↑ محمدباقر المجلسی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴، ج ۶۷، ص ۸۸.
- ↑ المجلسی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، ج ۷۴، ص ۲۹۴.
- ↑ آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۸، حدیث ۶۱۴، ج ۱، ص ۱۰۳.
- ↑ تمیمی آمدی، محمد، غرر الحکم، ایران، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ج۱، ص۳۱۲.
- ↑ آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۵۹۶، ج ۱، ص ۱۰۱.
- ↑ آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۶۱۱، ج ۱، ص ۱۰۳.
- ↑ آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۵۹۷، ج ۱، ص ۱۰۱.
- ↑ آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۶۰۶، ج ۱، ص ۱۰۲.
- ↑ آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۶۰۸، ج ۱، ص ۱۰۳.
- ↑ آمدی، غررالحکم و دررالکلم آمدی (با شرح و ترجمهٔ فارسی)، حدیث ۶۱۶، ج ۱، ص ۱۰۳.