«اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد»: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۰۸

سؤال

حدیثی را از امام حسن عسکری(ع) خواندم به این مضمون که اگر همه مردم خرد می‌ورزیدند دنیا ویران می‌شد. این را تفسیر و توضیح نمایید.

روایتی از امام حسن عسکری(ع) نقل شده که اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد:

«

لَو عَقَلَ أهلُ الدنيا خَرِبَتْ

اگر اهل دنيا عقل خود را به كار مى بستند، دنيا ويران مى شد.^[۱]

»

این روایت در کتابی متعلق به قرن پنجم نقل شده است.^[۲] ابن‌فهد حلی (۷۵۷-۸۴۱ق) این روایت را نقل کرده و معتقد است عقل سالم اعتنایی به این دنیا ندارد.^[۳]

علامه مجلسی در چند جای کتاب بحارالانوار به این روایت اشاره کرده اما غیر از توضیح ابن‌فهد حلی^[۴]، توضیح خاصی ارائه ننموده است.^[۵]

آقاجمال خوانساری در شرح بر غرر الحکم این روایت را چنین تشریح می‌کند که «اگر همه عاقل كامل بودند، كسى از ايشان مشغول كار دنيا نمی‌‏شد و نظام آن بر هم می‌‏خورد و خراب می‌‏شد».^[۶]

منابع

↑ ابن‌فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، ج۱، ص۱۳۶، دارالکتاب الاسلامی، قم، بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۷۵، ص۳۷۸،
↑ حلوانی، حسين بن محمد، نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، محقق و مصحح: مدرسة الإمام المهدي‏، قم، مدرسة الإمام المهدي‏، ۱۴۰۸ق، ص۱۴۵.
↑ عدة الداعي و نجاح الساعي، ص: 137
↑ علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۹۰، ص۳۷۲.
↑ علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۹۵؛ ج۷۵، ص۳۷۷.
↑ آقا جمال خوانساری، محمد بن حسين‏، شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، تهران، دانشگاه تهران‏، ۱۳۶۶ش، ج۵، ص۱۱۱.

[1] ابن‌فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، ج۱، ص۱۳۶، دارالکتاب الاسلامی، قم، بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۷۵، ص۳۷۸،

[2] حلوانی، حسين بن محمد، نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، محقق و مصحح: مدرسة الإمام المهدي‏، قم، مدرسة الإمام المهدي‏، ۱۴۰۸ق، ص۱۴۵.

[:0-3] عدة الداعي و نجاح الساعي، ص: 137

[4] علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۹۰، ص۳۷۲.

[5] علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۹۵؛ ج۷۵، ص۳۷۷.

[6] آقا جمال خوانساری، محمد بن حسين‏، شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، تهران، دانشگاه تهران‏، ۱۳۶۶ش، ج۵، ص۱۱۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}روایتی از [[امام حسن عسکری(ع)]] نقل شده که اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد: {{عربی بزرگ|لَو عَقَلَ أهلُ الدنيا خَرِبَتْ|ترجمه=اگر اهل دنيا عقل خود را به كار مى بستند، دنيا ويران مى شد.<ref>ابن‌فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، ج۱، ص۱۳۶، دارالکتاب الاسلامی، قم، بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۷۵، ص۳۷۸، </ref>}}
-این روایت در کتابی متعلق به قرن پنجم نقل شده است.<ref>حلوانی، حسين بن محمد، نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، محقق و مصحح: مدرسة الإمام المهدي‏، قم، مدرسة الإمام المهدي‏، ۱۴۰۸ق، ص۱۴۵.</ref> [[ابن فهد حلی|ابن‌فهد حلی]] (۷۵۷-۸۴۱ق) این روایت را نقل کرده و معتقد است عقل سالم اعتنایی به این دنیا ندارد.<ref name=":0" />
+این روایت در کتابی متعلق به قرن پنجم نقل شده است.<ref>حلوانی، حسين بن محمد، نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، محقق و مصحح: مدرسة الإمام المهدي‏، قم، مدرسة الإمام المهدي‏، ۱۴۰۸ق، ص۱۴۵.</ref> [[ابن فهد حلی|ابن‌فهد حلی]] (۷۵۷-۸۴۱ق) این روایت را نقل کرده و معتقد است عقل سالم اعتنایی به این دنیا ندارد.<ref name=":0">عدة الداعي و نجاح الساعي، ص: 137</ref>
-[[علامه مجلسی]] در چند جای کتاب [[بحارالانوار]] به این روایت اشاره کرده  اما توضیح خاصی ارائه ننموده است. اما به مناسبت بحث مشهور «دنیا و آخرت و رفتار در قبال آن» در [[مرآت‌العقول]] تفصیلی آورده که به جنبه اثباتی (و سفارش‌ها و دستورات دین درباره دنیا) نظر دارد. نتیجه کلام [[علامه مجلسی]] چنین است: همانا، نجات یابنده از این گروه‌ها (که درباره دنیا به افراط و تفریط رفتار می‌کنند) یک فرقه‌اند و آن پیروان رسول الله (ص) و اصحاب، درباره دنیایند که دنیا را به طور کلی ترک نمی‌کنند و شهوات خود را سرکوب نمی‌نمایند، بهره‌شان از دنیا به قدر توشه است و شهواتی را که از پیروی شرع و عقل بازمی‌دارد، سرکوب می‌کنند… و از عدل (در این مسئله) پیروی می‌کنند.<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآت العقول (به نقل از لوح فشرده معجم فقهی آیت الله گلپایگانی).</ref>
+[[علامه مجلسی]] در چند جای کتاب [[بحارالانوار]] به این روایت اشاره کرده  اما غیر از توضیح ابن‌فهد حلی<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۹۰، ص۳۷۲.</ref>، توضیح خاصی ارائه ننموده است.<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۹۵؛ ج۷۵، ص۳۷۷.</ref>
-اگر عاقل مى‏بودند اهل دنيا هر آينه خراب مى‏شد دنيا، زيرا كه اگر همه عاقل كامل بودند كسى از ايشان مشغول كار دنيا نمى‏شد و نظام آن بر هم مى‏خورد و خراب مى‏شد.<ref>شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، ج‏5، ص: 111</ref>
+آقاجمال خوانساری در شرح بر غرر الحکم این روایت را چنین تشریح می‌کند که «اگر همه عاقل كامل بودند، كسى از ايشان مشغول كار دنيا نمی‌‏شد و نظام آن بر هم می‌‏خورد و خراب می‌‏شد».<ref>آقا جمال خوانساری، محمد بن حسين‏، شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، تهران، دانشگاه تهران‏، ۱۳۶۶ش، ج۵، ص۱۱۱.</ref>
-و پس از آن  نوشته  ذکر شده است.
-و لو عقل أهل الدنيا خربت فدل على أن العقل السليم يقتضي تخريب الدنيا و عدم الاعتناء بها فمن عنى بها أو عمرها دل ذلك على أنه لا عقل له‏<ref name=":0">عدة الداعي و نجاح الساعي، ص: 137</ref>
-اُستُن اين عالم اي جان غفلت است هوشياري اين جهان را آفت است
-دلالت بر این موضوع دارد که عقل، آخرت را ترجیح می‌دهد و اگر انسان‌ها می‌فهمیدند این دنیا فانی است و قرار است به دنیای ابدی کوچ کنند، رغبت و انگیزه برای آبادانی این دنیا نداشتند. این روایت اولین بار در کتاب [[عده الداعی]] ذکر شده است و راویان آن مشخص نیست و است.
 {{پایان پاسخ}}