دلیل فرستادن ۱۲۴ هزار پیامبر: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۸

سؤال

دلیل اینکه خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر فرستاده نه زیاد و نه کم، چیست؟

خداوند پیامبران را برای رسیدنِ انسان‌ها به کمال و سعادت مبعوث کرده است. انسان برای رسیدن به کمال، نیاز به هدایت و پیام الهی دارد. بر خداوند لازم است که پیام خویش را از طریقی به گوش انسان‌ها برساند. پیامبر در واقع وسیله‌ای برای رساندن آن پیام است. بر اساس حکمت الهی، هر تعداد پیامبر نیاز بوده و اقتضا می‌کرده، فرستاده شده است. این نیاز بوسیله ۱۲۴ هزار پیامبر برآورده شده است.

جدایی‌ناپذیری بشریت و نبوت

انسان در جهت تکامل و سعادت اجتماعی و معنوی ناگزیر از پیامبر است. خداوند هیچ‌ کسی را، چه در دنیا و چه در آخرت، گرفتار عذاب نمی‌کند، مگر اینکه حجت را بر او تمام کرده باشد: ﴿لِيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَيِّنَة؛ تا آنها كه بايد هلاک شوند از روى دليل هلاك شوند﴾(انفال:۴۲)، ﴿وَ ما كانَ رَبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرى‏ حَتَّى يَبْعَثَ في‏ أُمِّها رَسُولاً؛ خداوند هیچ قریه‌ای را هلاک نکرده، مگر اینکه در مرکز آن پیامبری را مبعوث کرده است.﴾(قصص:۵۲).

با این قاعده، خداوند هیچ امت و حتی هیچ قریه‌ای را بدون پیامبر و راهنما نگذاشته است: ﴿إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذيرٌ؛ هيچ امتى نيست مگر ميان آنان بيم‏‌دهنده‌‏اى بوده است.﴾(فاطر:۲۴) ﴿وَ مَا أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ إِلَّا لهََا مُنذِرُون؛ ما هیچ قریه‌ای را هلاک نکردیم مگر اینکه انذارکنندگانی را فرستاده‌ایم.﴾(شعراء:۲۰۸)

براساس این آیات، لازمه بشریت، رسالت و نبوت است. زمانی که سلسله رسالت و نبوت به حضرت خاتم رسید، آن حضرت فرمود: من جای خشتی در ساختمان انبیایم که خالی بود، با آمدن من، دیگر ساختمان انبیاء کامل شد و نبوت ختم شد.^[۱] از این جهت بود که تعداد انبیای الهی در ۱۲۴ هزار پیامبر پایان یافت.

اما اینکه چرا خداوند کمتر از ۱۲۴ پیامبر نفرستاده است. بنا به آنچه که درباره ضرورت انبیاء و فواید آن اشاره شد، پاسخ آن نیز روشن می‌شود. چون

از آنجا که لازمه جامعه بشری، هدایت و دعوت به سوی خداوند و کمال است و قبل از پیامبر اسلام در هر دوره‌ای از زندگی بشری نیاز به پیامبر وجود داشته، اگر پیامبران کمتری مبعوث می‌شدند، ممکن بود قومی و طایفه‌ای از رسالت محروم بماند و این کار، خلاف حکمت الهی است.

در همین راستا امام علی(ع): «خداوند رسولانش را در میان مردم پی در پی فرستاد، تا فطرت‌های فراموش شده و گنجینه‌های عقول را برایشان آشکار سازند.»^[۲]

منابع

↑ حویزی، تفسیر نورالثقلین، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۲۸۴.
↑ نهج البلاغه، خطبه ۱.

[1] حویزی، تفسیر نورالثقلین، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۲۸۴.

[2] نهج البلاغه، خطبه ۱.

[۱]

[۲]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
 {{سوال}}
-دلیل اینکه خداوند ۱۲۴۰۰۰ پیامبر فرستاده نه زیاد و نه کم، چیست؟
+دلیل اینکه خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر فرستاده نه زیاد و نه کم، چیست؟
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-پیش از بیان مطلب به دو نکته اشاره می‌شود: یکی اینکه، حذف خلقت انسان‌ها رسیدن به کمال و سعادت است. رسیدن به سعادت و کمال نیازمند هدایت است. انسان برای هدایت و سعادت خود نیاز به پیام الهی دارد و بر خداوند لازم است که پیام خویش را از طریق پیامبرانشان به گوش انسان‌ها برساند. پیام رسان در واقع وسیله ای برای رساندن آن پیام است. بر اساس حکمت الهی، هر تعداد که نیاز بوده و اقتضا می‌کرده خداوند آن‌ها را فرستاده است؛ لذا این نیاز به۱۲۴۰۰۰ پیامبر برآورده شده است. امّا در جهت حفظ این پیام الهی، خداوند ولایت و امامت را در جهت استمرار این شریعت و پیام خویش قرار داده است که به نمونه ای از آن در این پاسخ اشاره می‌گردد؛ و دیگر اینکه، روایاتی که حکایت از ۱۲۴۰۰۰ پیامبر دارد، در منابع ذیل نقل شده است.}}<ref>شیخ صدوق، من لایحضر الفقیه، قم، جامعه مدرسین، ج۲، ص۴۸ و ج۴، ص۱۸۰؛ الفقیه، ج۲، ص۴۸، ح۵۴۰۷: پیامبر اکرم(ص): «خداوند صدو بیست و چهار هزار پیامبر فرستاده که افضل و برترین و بزگترین آنها از حیث مقام من هستم و هر پیامبر وصی داشته است. وصی من علی بن ابیطالب است که از همه اوصیاء افضل است»؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دارالکتب، ج۱۱، ص۳۰؛ شیخ مفید، اختصاص، قم، جامعه مدرسین، ص۲۶۴؛ کتاب اعلام الدین دیلمی، قم، جامعه مدرسین؛ کتاب آمالی شیخ صدوق، تهران، اسلامیه، ص۲۳۶؛ صفار قمی، بصائر الدرجات، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، ص۱۲۱.</ref>
+خداوند پیامبران را برای رسیدنِ انسان‌ها به کمال و سعادت مبعوث کرده است. انسان برای رسیدن به کمال، نیاز به هدایت و پیام الهی دارد. بر خداوند لازم است که پیام خویش را از طریقی به گوش انسان‌ها برساند. پیامبر در واقع وسیله‌ای برای رساندن آن پیام است. بر اساس حکمت الهی، هر تعداد پیامبر نیاز بوده و اقتضا می‌کرده، فرستاده شده است. این نیاز بوسیله ۱۲۴ هزار پیامبر برآورده شده است.
-== فلسفه نبوت ==
+==جدایی‌ناپذیری بشریت و نبوت==
-فلسفه نبوت یکی از دلایل و انگیزه‌هایی است که انسان و جامعه بشری به اهمیّت رسالت و ضرورت آن آگاه شده و آن را یک نیاز و ضرورت بداند. هر انسانی اگر توجه به اهداف و فواید نبوت داشته باشد، آنگاه به این حقیقت نیز پی خواهد برد که چرا خداوند این تعداد پیامبر را فرستاده و کمتر یا بیشتر آن را نفرستاده است.
+انسان در جهت تکامل و سعادت اجتماعی و معنوی ناگزیر از پیامبر است. خداوند هیچ‌ کسی را، چه در دنیا و چه در آخرت، گرفتار عذاب نمی‌کند، مگر اینکه حجت را بر او تمام کرده باشد: {{قرآن|لِيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَيِّنَة|ترجمه=تا آنها كه بايد هلاک شوند از روى دليل هلاك شوند|سوره=انفال|آیه=۴۲}}، {{قرآن|وَ ما كانَ رَبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرى‏ حَتَّى يَبْعَثَ في‏ أُمِّها رَسُولاً|ترجمه=خداوند هیچ قریه‌ای را هلاک نکرده، مگر اینکه در مرکز آن پیامبری را مبعوث کرده است.|سوره=قصص|آیه=۵۲}}.
-به این ترتیب باید گفت که انبیای الهی بزرگترین معلمان و مربیّان انسان و جامعه هستند. امام رضا نیز درباره اهداف و علت فرستادن انبیا می‌فرماید: «چاره ای نبود جز اینکه فرستاده خداوند بین او و مردم واسطه باشد و امر و نهی و آداب او را به آنان منتقل سازد و آنان را بر اسباب سود و زیان خود آگاه سازد».<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۱۵ق، ج۱۱، ص۴۰.</ref>
+با این قاعده، خداوند هیچ امت و حتی هیچ قریه‌ای را بدون پیامبر و راهنما نگذاشته است: {{قرآن|إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فيها نَذيرٌ|ترجمه=هيچ امتى نيست مگر ميان آنان بيم‏‌دهنده‌‏اى بوده است.|سوره=فاطر|آیه=۲۴}} {{قرآن|وَ مَا أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ إِلَّا لهََا مُنذِرُون|ترجمه=ما هیچ قریه‌ای را هلاک نکردیم مگر اینکه انذارکنندگانی را فرستاده‌ایم.|سوره=شعراء|آیه=۲۰۸}}
-== جدایی ناپذیری بشریت و نبوت ==
+براساس این آیات، لازمه بشریت، رسالت و نبوت است. زمانی که سلسله رسالت و نبوت به حضرت خاتم رسید، آن حضرت فرمود: من جای خشتی در ساختمان انبیایم که خالی بود، با آمدن من، دیگر ساختمان انبیاء کامل شد و نبوت ختم شد.<ref>حویزی، تفسیر نورالثقلین، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۲۸۴.</ref> از این جهت بود که تعداد انبیای الهی در ۱۲۴ هزار پیامبر پایان یافت.
-بنا به آنچه که از ضرورت بعثت انبیا اشاره شد، انسان در جهت تکامل و سعادت اجتماعی و معنوی ناگزیر از پیامبر است؛ و خداوند هیچ‌کسی را، چه در دنیا و چه در آخرت، گرفتار عذاب نمی‌کند، مگر اینکه حجت را به او تمام کرده باشد: {{قرآن|لیهلک من هلک عن بیّنه<ref>انفال / ۴۲.</ref> خداوند هر کسی را هلاک کند، پس با ارائه دلیل و بیّنه هلاک می‌کند. یا اینکه: {{قرآن|ما کان ربّک مهلک القری حتی یبعث فی امّها رسولاً …}}<ref>قصص / ۵۲.</ref> خداوند هیچ قریه ای را هلاک نکرده، مگر اینکه در مرکز آن پیامبری را مبعوث کرده است.
-با این قاعده، خداوند هیچ امت و حتی هیچ قریه ای را بدون پیامبر و راهنما نگذاشته است: {{قرآن|إن من امهٍ الّا خلأ فیها نذیر}}<ref>فاطر / ۲۴.</ref> امتی نبوده است که خداوند در آن انذار کننده را نفرستاده باشد؛ {{قرآن|و لو شئنا لبعثنا فی کل قریه نذیرا}}<ref>فرقان / ۵۱.</ref>؛ {{قرآن|و اهلکنا من قریه الّا لها منذرون}}<ref>شعرا / ۲۰۸.</ref> اگر خواسته باشم برای هر قریه انذارکننده مبعوث می‌کنم؛ و باز فرموده است. ما هیچ قریه ای را هلاک نکردیم مگر اینکه انذارکنندگانی را فرستاده‌ایم.
+اما اینکه چرا خداوند کمتر از ۱۲۴ پیامبر نفرستاده است. بنا به آنچه که درباره ضرورت انبیاء و فواید آن اشاره شد، پاسخ آن نیز روشن می‌شود. چون
-بنابراین، وقتی خداوند هیچ امت و حتی قریه ای را بدون پیامبر نگذارد، معلوم است که لازمه بشریت، رسالت و نبوت است. زمانی که سلسله رسالت و نبوت به حضرت خاتم رسید، آن حضرت فرمود: «فأنا موضع اللّبنه ختم بی الانبیاء»<ref>حویزی، تفسیر نورالثقلین، قم، مؤسسه اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۲۸۴.</ref> من جای خشتی در ساختمان انبیایم که خالی بود، با آمدن من، دیگر ساختمان انبیاء کامل شد و نبوت ختم شد و پایان یافت. از این جهت بود که تعداد انبیای الهی در ۱۲۴۰۰۰ پیامبر پایان یافت.
+از آنجا که لازمه جامعه بشری، هدایت و دعوت به سوی خداوند و کمال است و قبل از پیامبر اسلام در هر دوره‌ای از زندگی بشری نیاز به پیامبر وجود داشته، اگر پیامبران کمتری مبعوث می‌شدند، ممکن بود قومی و طایفه‌ای از رسالت محروم بماند و این کار، خلاف حکمت الهی است.
-امّا اینکه چرا خداوند کمتر از ۱۲۴۰۰۰ پیامبر نفرستاده است. بنا به آنچه که درباره ضرورت انبیاء و فواید آن اشاره شد، پاسخ آن نیز روشن می‌شود. چون لازمه جامعه بشری هدایت و دعوت به سوی خداوند و کمال است. قبل از پیامبر خاتم در هر دوره ای از زندگی بشری نیاز به پیامبر بوده چنان‌که امیرمؤمنان می‌فرماید: «خداوند رسولانش را در میان مردم پی در پی فرستاد، تا فطرت‌های فراموش شده و گنجینه‌های عقول را برایشان آشکار سازند.»<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱.</ref> در هر دوره و زمانی، نیاز به پیامبر بوده، اگر کمتر از آن را می‌فرستاد، ممکن بوده قومی و طایفه ای از رسالت محروم بماند؛ لذا بود که این تعداد را لازم دیده و کمتر از آن جامعه ای ممکن بود محروم از رسالت شود که این کار خلاف حکمت الهی است؛ و هم چنین، جامعه یا قومی اگر پیامبر فرستاده نشد، حجت خدا بر آن تمام نمی‌شد؛ لذا کمتر ازآن نقص در حکمت الهی می‌شد.
+در همین راستا امام علی(ع): «خداوند رسولانش را در میان مردم پی در پی فرستاد، تا فطرت‌های فراموش شده و گنجینه‌های عقول را برایشان آشکار سازند.»<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱.</ref>
+==منابع==
-در نتیجه: هدف از بعثت انبیا هدایت و سعادت انسان‌ها است. اگر کمتر از آن بود، نقص حکمت می‌شد. امّا بیشتر از آن نشده برای اینکه خداوند پیامبری را مبعوث کرد که رسالت او جهانی و جاودانه است، ونیاز جامعه بشری تأمین می‌گردد. از طرف دیگر، برای حفظ شریعت، امامت و ولایت قرار داده است.
-{{پایان پاسخ}}
-{{مطالعه بیشتر}}
-== معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر ==
-۱ـ وحی و نبوت، عبدالله جوادی آملی.
-۲ـ خاتمیت از دیدگاه عقل و نقل، آیت الله جعفر سبحانی.
-۳ـ آموزش کلام اسلامی، سعید مهر.
-{{پایان مطالعه بیشتر}}
-== منابع ==
 {{پانویس|۲}}
 {{شاخه
   | شاخه اصلی = کلام
-|شاخه فرعی۱ = نبوت
+| شاخه فرعی۱ = نبوت
-|شاخه فرعی۲ = انبیای الهی
+| شاخه فرعی۲ = انبیای الهی
-|شاخه فرعی۳ =
+| شاخه فرعی۳ =
 }}
 {{تکمیل مقاله
-  | شناسه =
+  | شناسه = شد
-  | تیترها =
+  | تیترها = شد
   | ویرایش =
   | لینک‌دهی =
   | ناوبری =
   | نمایه =
-  | تغییر مسیر =
+  | تغییر مسیر =شد
   | ارجاعات =
-  | بازبینی =
+  | بازبینی نویسنده =
+ | ارزیابی کمی =شد
   | تکمیل =
-  | اولویت =
+  | اولویت = ج
-  | کیفیت =
+  | کیفیت = ج
 }}
 {{پایان متن}}
+<references />