مصادیق آزمایش الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۶

سؤال

در فلسفه بلایا آمده است که خداوند بندگانش را آزمایش می‌کند، آیا راه‌ دیگری برای آزمایش بندگان وجود ندارد؟

درگاه‌ها

هر خیر و شری می‌تواند وسیله آزمایش الهی باشد. مطابق آیات قرآن، همه نعمت‌ها اعم از اموال و اولاد، پول و ثروت، مقام و جایگاه، و هر زینت دنیوی و نیز همه مصایب و بلایا از جمله مرگ عزیزان، فقر و تنگدستی، مشکلات معیشتی، گرفتاری‌ها در زندگی و... از مصادیق آزمایش الهی است.

امتحان با بلایا و سختی‌ها

در قرآن آمده است خداوند با هر خیر و شری بندگانش را امتحان می کند.^[۱] از این جهت هر شر و بلایی می تواند آزمایشی از سوی خداوند باشد. این بلا و مصایب می‌تواند، فقر، گرسنگی، مشکلات مالی و معیشتی، بیماری، مرگ عزیزان، انواع محرومیت‌ها و... باشد.^[۲] در قرآن به بعضی از مصادیق آزمایش با بلا اشاره شده است:﴿و قطعاً شما را به چيزى از [قبيلِ‌] ترس و گرسنگى، و كاهشى در اموال و جانها و محصولات مى‌آزماييم؛ و مژده ده شكيبايان را.﴾(بقره:۱۵۵)

امتحان با نعمت و ثروت

خداوند برای تربیت انسان او را مورد امتحان قرار می‌دهد و با امور مختلفی او را می‌آزماید؛ و چنین نیست که امتحانات الهی همیشه به وسیله حوادث سخت و ناگوار باشد، بلکه با نعمت‌ها و آسایش‌ها و زینت‌های دنیا^[۳] مورد امتحان قرار می‌دهد،^[۴] در قرآن آمده است که با خیر و شر مردم مورد آزمایش قرار می گیرند.^[۵] که خیر همه نعمت‌ها و زینت‌های دنیوی از جمله فرزند، مال و ثروت، خانواده، است.^[۶]

از اموری که انسان‌ها با آن امتحان می‌شوند، داشتن مال و فرزند است. خداوند به این نوع امتحان در سوره تغابن اشاره کرده است: ﴿أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَه؛ اموال و اولاد شما، وسیله آزمایش شما هستند.﴾(تغابن:۱۵) مال و فرزند از مهمترین وسائل امتحان انسان‌ها می‌باشند، زیرا جاذبه اموال و عشق و علاقه به فرزندان، کشش نیرومندی را در انسان ایجاد می‌کند و چه بسا در مواردی رضای خداوند از رضایت آنها جدا می‌شود و انسان سخت در فشار قرار می‌گیرد و برای او تصمیم‌گیری مشکل خواهد شد.^[۷]

چگونگی بدست آوردن اموال، چگونگی خرج کردن آنها، طرز نگهداری و میزان دلبستگی و علاقه به آن، همگی میدان‌های آزمایش بشر هستند. بسیار افرادی هستند که از نظر عبادات معمولی و تظاهر به دین و مذهب بسیار سخت گیر و با دقت هستند، اما هنگامی که پای یک مسئله مالی به میان می‌آید، همه چیز را فراموش می‌کنند. یا برای رفاه خانواده و فرزندان دست به هر حرام و کارهای ناحقی می‌زنند.^[۸]

داشتن پُست و مقام جزو نعمات الهی است که انسان‌ها با آن امتحان و آزمایش می‌شوند، در قرآن حضرت سلیمان آن مقامات را لطف خداوند می داند تا شاکر باشد یا کافر.^[۹]

جستار وابسته

منابع

↑ سوره انبیاء آیه ۳۵
↑ سوره بقره آیه ۱۵۵. سوره فجر آیه ۱۶
↑ سوره کهف آیه ۷.
↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.
↑ سوره انبیاء آیه ۳۵
↑ سوره تغابن آیه ۳۱، سوره فجر آیه ۱۵.
↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.
↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۷، ص۱۳۸.
↑ سوره نمل آیه ۴۰.

[1] سوره انبیاء آیه ۳۵

[2] سوره بقره آیه ۱۵۵. سوره فجر آیه ۱۶

[3] سوره کهف آیه ۷.

[4] مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.

[5] سوره انبیاء آیه ۳۵

[6] سوره تغابن آیه ۳۱، سوره فجر آیه ۱۵.

[7] مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.

[8] مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۷، ص۱۳۸.

[9] سوره نمل آیه ۴۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
-{{شاخه
- | شاخه اصلی =
- |شاخه فرعی۱ =
- |شاخه فرعی۲ =
- |شاخه فرعی۳ =
-}}
 {{سوال}}
-در فلسفه بلايا گفته شده كه خداوند می‎خواهد بندگانش را آزمايش كند، آيا راه‎های ديگري غير از بلايا وجود ندارد كه آزمايش كند؟
+در فلسفه بلایا آمده است که خداوند بندگانش را آزمایش می‌کند، آیا راه‌ دیگری برای آزمایش بندگان وجود ندارد؟
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-يكي از سنت‎هاي حتمی و اجتناب‎ناپذير الهی كه در آيات بسياری و همچنين روايات بدان اشاره شده است مسئله امتحان و آزمايش مومنين است. كه قرآن می‎فرمايد: {{قرآن|أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُونَ}}<nowiki> (آيا همينكه انسان‎ها بگويند ما ايمان آوريم رها می‎شوند و مورد آزمايش قرار نمی‎گيرند.)}}</nowiki><ref>عنكبوت/ ۲.</ref>
+{{درگاه|کرونا}}
+هر خیر و شری می‌تواند وسیله آزمایش الهی باشد. مطابق آیات قرآن، همه نعمت‌ها اعم از اموال و اولاد، پول و ثروت، مقام و جایگاه، و هر زینت دنیوی و نیز همه مصایب و بلایا از جمله مرگ عزیزان، فقر و تنگدستی، مشکلات معیشتی، گرفتاری‌ها در زندگی و... از مصادیق آزمایش الهی است.
-آنچه كه از مجموع آيات قرآن استفاده می‎شود اين است كه امتحان الهی منحصر به نوع خاص نيست، بلكه هر گروه و جمعيتی و هر فردی به نحوی مورد امتحان الهی قرار می‎گيرند و اين آزمايش‎ها در چهره‎های گوناگون به سراغ انسان‎ها می‎آيد. كه به چند مورد آن كه در قرآن هم ذكر شده اشاره می‎كنيم:
+== امتحان با بلایا و سختی‌ها ==
+در قرآن آمده است خداوند با هر خیر و شری بندگانش را امتحان می کند.<ref>سوره انبیاء آیه ۳۵</ref> از این جهت هر شر و بلایی می تواند آزمایشی از سوی خداوند باشد. این بلا و مصایب می‌تواند، فقر، گرسنگی، مشکلات مالی و معیشتی، بیماری، مرگ عزیزان، انواع محرومیت‌ها و... باشد.<ref>سوره بقره آیه ۱۵۵. سوره فجر آیه ۱۶</ref> در قرآن به بعضی از مصادیق آزمایش با بلا اشاره شده است:{{قرآن|ترجمه=و قطعاً شما را به چيزى از [قبيلِ‌] ترس و گرسنگى، و كاهشى در اموال و جانها و محصولات مى‌آزماييم؛ و مژده ده شكيبايان را.|سوره=بقره|آیه=۱۵۵}}
-==۱. امتحان با بلايا و نقصانها==
+== امتحان با نعمت و ثروت ==
+خداوند برای تربیت انسان او را مورد امتحان قرار می‌دهد و با امور مختلفی او را می‌آزماید؛ و چنین نیست که امتحانات الهی همیشه به وسیله حوادث سخت و ناگوار باشد، بلکه با نعمت‌ها و آسایش‌ها و زینت‌های دنیا<ref>سوره کهف آیه ۷.</ref> مورد امتحان قرار می‌دهد،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.</ref> در قرآن آمده است که با خیر و شر مردم مورد آزمایش قرار می گیرند.<ref>سوره انبیاء آیه ۳۵</ref> که خیر همه نعمت‌ها و زینت‌های دنیوی از جمله فرزند، مال و ثروت، خانواده، است.<ref>سوره تغابن آیه ۳۱، سوره فجر آیه ۱۵.</ref>
-برخي را خداوند با محروميت ها و بلاها و نقصانها مورد امتحان قرار ميدهد. قرآن كريم مي فرمايد: {{قرآن|وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْ‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الَّثمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِينَ}} «قطعاً شما را با چيزي از ترس ـ گرسنگي ـ زيان مالي و كمبود ميوه ها آزمايش مي كنيم و بشارت باد بر صابران»<ref>بقره/ ۱۵۵.</ref>
+از اموری که انسان‌ها با آن امتحان می‌شوند، داشتن مال و فرزند است. خداوند به این نوع امتحان در سوره تغابن اشاره کرده است: {{قرآن|أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَه|ترجمه=اموال و اولاد شما، وسیله آزمایش شما هستند.|سوره=تغابن|آیه=۱۵}} مال و فرزند از مهمترین وسائل امتحان انسان‌ها می‌باشند، زیرا جاذبه اموال و عشق و علاقه به فرزندان، کشش نیرومندی را در انسان ایجاد می‌کند و چه بسا در مواردی رضای خداوند از رضایت آنها جدا می‌شود و انسان سخت در فشار قرار می‌گیرد و برای او تصمیم‌گیری مشکل خواهد شد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.</ref>
-برخي انسان ها، در زمان گرفتاري ها و ابتلائات سخت زندگي، تحمل و صبر را در مقابل آن ها از دست داده و زبان به گلايه و شکايت در مقابل خدا باز مي كنند و عدالت و حکمت خداوند را زير سؤال مي برند و يا از فضل و رحمت الهي نا اميد مي شوند، در نتيجه در اين امتحان الهي، موفق بيرون نمي آيند. آنان به جاي آن که بيش از پيش به خدا و رحمت واسعه او اميدوار باشند و بيشتر در مقابل خداوند خاضع و شکر گذار باشند و از خدا در رفع اين موانع و مشکلات و دادن صبر و شرح صدر، کمک و ياري بجويند، بلکه بالعکس کاملا از درگاه الهي دور و ناسپاس مي شوند. اما برخي ها از اين امتحان پيروز و سر بلند بيرون مي آيند و خدا هم، گناهان آن ها را مي بخشد و هم درجات او را بالا مي برد و بيشتر او را دوست مي دارد. پس چنين نيست که همه انسان ها همواره در مقابل سختي و شدائد رو به درگاه الهي بياورند و با موفقيت از اين آزمون بيرون بيايند. و لذا چنین نیست که همه انسانها در سختی و مشقت به یاد خدا بوده و از امتحان الهی سر بلند بیرون آیند.
+چگونگی بدست آوردن اموال، چگونگی خرج کردن آنها، طرز نگهداری و میزان دلبستگی و علاقه به آن، همگی میدان‌های آزمایش بشر هستند. بسیار افرادی هستند که از نظر عبادات معمولی و تظاهر به دین و مذهب بسیار سخت گیر و با دقت هستند، اما هنگامی که پای یک مسئله مالی به میان می‌آید، همه چیز را فراموش می‌کنند. یا برای رفاه خانواده و فرزندان دست به هر حرام و کارهای ناحقی می‌زنند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۷، ص۱۳۸.</ref>
-==۲. امتحان با نعمت و ثروت==
+داشتن پُست و مقام جزو نعمات الهی است که انسان‌ها با آن امتحان و آزمایش می‌شوند، در قرآن حضرت سلیمان آن مقامات را لطف خداوند می داند تا شاکر باشد یا کافر.<ref>سوره نمل آیه ۴۰.</ref>
-گروهي را خداونى با نعمت و امكانات مادي مورد آزمايش قرار ميدهد، و نعمت هاي فراوان مادي و امكانات به آنان ارزاني مي كند، تا ببيند آيا جزو شاکران است و یا به نعمت ها کفران نموده و از امتحان الهی سر بلند بیرون نمی آید.<ref>مکارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، انتشارات دارالكتب الاسلاميه، چاپ پنجم، ج۱۶.</ref> خداي متعال در قرآن کریم به آنان اشاره کرده است، و می فرماید: {{قرآن|أَنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَه}} «اموال و اولاد شما، وسيله آزمايش شما هستند.»<ref>تغابن/ ۱۵.</ref> و اين قسم خود دارای مصادیق و انواعی است که به پاره ای از آن ها اشاره می شود:
-الف: امتحان با فرزند و مال و ثروت؛ از جمله اموري كه انسانها با آن مورد ابتلاء و امتحان واقع مي شوند، داشتن مال و فرزند است، خداي متعال به اين نوع از امتحان در آيه فوق اشاره كرده و مي فرمايد: {{قرآن|أَنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَه}} «اموال و اولاد شما، وسيله آزمايش شما هستند.»<ref>تغابن/ ۱۵.</ref>
-بدون ترديد مال و فرزند از مهمترين وسائل امتحان انسان ها مي باشند، چرا كه جاذبه اموال از يك سو و عشق و علاقه به فرزندان از سوي ديگر، كشش نيرومندي را در انسان ايجاد مي كند و چه بسا در مواردي رضاي خداوند تعالي از رضايت آنها جدا مي شود، انسان سخت در فشار قرار مي گيرد و براي او تصميم گيري مشكل خواهد شد.<ref>مکارم شيرازي، تفسير نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.</ref>
-چگونگي بدست آوردن اموال، چگونگي خرج كردن آنها، طرز نگهداري و ميزان دلبستگي و علاقه به آن همگي
-ميدان هاي آزمايش بشر هستند. بسيار كسانند كه از نظر عبادات معمولي و تظاهر به دين و مذهب بسيار سخت گير و با دقتند، اما هنگامي كه پاي يك مسئله مالي به ميان مي آيد، همه چيز را فراموش مي كنند. و يا براي رفاه خانواده و فرزندان دست به هر حرام و كارهاي ناحقي مي زنند.<ref>مکارم شيرازي، تفسير نمونه، ج۷، ص۱۳۸.</ref> داستان قارون كه در ابتداء از خوبان بود، امّا مال و ثروت بين او و حضرت موسي(ع) جدائي انداخت از جمله نمونه هاست كه داستان آن مفصلاً در سوره قصص آمده است.
-ب: امتحان با نعمت پست و مقام؛ داشتن پست و مقام جزو نعمات الهی است که انسانها با آن امتحان و آزمایش می شوند، خدای متعال در این مورد از زبان سلیمان چنین می آورد: {{قرآن|هذا من فَضْلِ ربّي ليبلوني أاشكر ام اكفر}} (اين از لطف خداست براي اينكه من را امتحان كند آيا شكرگذاري مي كنم يا كفران)<ref>نمل/ ۴۰.</ref> و این امتحان جزو امتحانات صعب الهی است، عده در این امتحان سر بلند بیرون می آیند و عده با استفاده سوء از جاه و مقام حقوق مردم را پایمال نموده و از این امتحان الهی موفق بیرون نمی آیند.
-ج: امتحان با نعمت جمال و زيبائي؛ جمال و زيبايي ظاهري و يا باطني همانند علم نيز جزو نعمت های الهی است که خدای آن را چه بسا وسیله امتحان برای شخص قرار میدهد، که آیا از آن در مسیر صحیح استفاده می کند و یا آن که آن را وسیله سوء قرار میدهد.
-پس در يك جمع بندي مي توان گفت: خداي تعالي براي تربيت انسان دائماً او را در كوره هاي داغِ امتحان قرار مي دهد و با امور مختلفي او را مي آزمايد. و چنين نيست كه امتحانات الهي هميشه بوسيله حوادث سخت و ناگوار باشد، بلكه با سختي ها و گاه با نعمت ها و آسايش¬ها مورد امتحان قرار مي دهد، خداوند تعالي در قرآن مي فرمايد:<ref>مکارم شيرازي، تفسير نمونه، ج۲۴، ص۲۰۶.</ref> {{قرآن|وَ نَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَيْرِ فِتْنَه» «ما شما را بوسيله بديها و خوبيها امتحان مي كنيم<ref>انبياء/ ۳۵.</ref>.
-{{مطالعه بیشتر}}
-==مطالعه بيشتر==
-۱. تفسير نمونه، جلد۱، ص۵۲۴.
-۲. نهج البلاغه، بسياري از خطبه ها از جمله خطبه ۱۵۶.
-۳. حكمت ها و اندرزهاي شهيد مطهري، ص۱۳۲.
-==منابع==
-<references />
+== جستار وابسته ==
+* [[آزمایش همه انسان‌ها]]
+* [[امتحان الهی در قرآن]]
+== منابع ==
+{{پانویس|۲}}
+{{شاخه
+ | شاخه اصلی = کلام
+ | شاخه فرعی۱ = عدل الهی
+ | شاخه فرعی۲ = آزمایش و امتحان الهی
+ | شاخه فرعی۳ =
+}}
 {{تکمیل مقاله
- | شناسه =
+| شناسه = شد
- | تیترها =
+| تیترها = شد
- | ویرایش =
+| ویرایش = شد
- | لینک‌دهی =
+| لینک‌دهی =
- | ناوبری =
+| ناوبری =
- | نمایه =
+| نمایه = شد
- | تغییر مسیر =
+| تغییر مسیر =شد
- | بازبینی =
+| بازبینی = شد
- | تکمیل =
+| تکمیل =
- | اولویت =
+| اولویت = ج
- | کیفیت =
+| کیفیت = ج
 }}
 {{پایان متن}}
+[[es:Ejemplos de pruebas divinas]]
+[[ps:د الهی آزموینې مصداقونه]]
+[[ar:أمثلة للإختبارات الإلهية]]
+[[fr:Exemples de l'épreuve divine]]
+[[رده:بلایا و شرور]]