فهرست نام اشخاص در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۶

سؤال

نام چه اشخاصی در قرآن ذکر شده است؟

اسامی بیست پیامبر، تعدادی از زنان و فرشته‌ها، برخی کافران، اصحاب برخی پیامبران و جنیان در قرآن ذکر شده است:

۱. آدم: در قرآن به عنوان اولین انسان از نسل انسان‌های فعلی معرفی شده و به عنوان آدم ابوالبشر شناخته شد.

۲. آزر: در آیه ۷۴ سوره انعام نام او آمده است. در مورد این که آزر چه کسی بود اختلاف نظر وجود دارد. برخی می‌گویند نام پدر ابراهیم(ع) آزر بوده است. برخی دیگر بر این باورند که آزر نام عموی ابراهیم بوده که بعد از مرگ پدرش سرپرستی ابراهیم را بر عهده داشته است.^[۱]

۳. ابراهیم: در بین پیامبران اولوالعزم داستان ابراهیم در ۲۱ سوره از قرآن در موضوعات مختلف نقل شده؛ مجادله ابراهیم با آزر، دشمنی او با بت‌ها و شکستن بت‌ها، داستان به آتش افکندن ابراهیم توسط نمرود و ….

۴. ابلیس و شیطان: در برخی آیات قرآن، داستان ابلیس و شیطان مورد اشاره قرار گرفت که مهمترین آن، اعلام مخالفت با دستور خداوند و دشمنی با انسان است.

۵. ابولهب: کنیه یکی از عموهای پیامبر که نامش عبدالعزّی بوده و یک بار در سوره مَسَد کنیه او آمده است.

۶. احمد: اسمی از اسامی پیامبر اسلام(ص) که یک بار در قرآن، در سوره صفّ آیه ۶ آمده است.

۷. ادریس: نام یکی از پیامبران که دو بار در قرآن آمده است: آیه ۵۶ سوره مریم و آیه ۸۵ سوره انبیاء.

۸. اسحاق: در قرآن کریم راجع به بشارت تولد اسحاق به ابراهیم، آیاتی وجود دارد و نام او به عنوان یکی از انبیاء ذکر شده است.

۹. اسرائیل: لقب یعقوب بن اسحاق، که این نام، یک بار در آیه ۵۸ سوره مریم آمده است.

۱۰: اسماعیل: نام اسماعیل یازده بار در قرآن تکرار شده و داستان بشارت تولد اسماعیل به ابراهیم، دستور قربانی او، قضیه بنای کعبه و کمک به ابراهیم از مواردی است که از اسماعیل نام برده شده است.

۱۱. الیاس: دو بار نام این پیامبر در قرآن کریم ذکر شده است؛ سوره انعام، آیه ۸۵ و سوره صافات، آیه ۱۲۳.

۱۲. الیَسَع: نام او دوبار در قرآن کریم ذکر شده است: سوره انعام آیه ۸۶ و سوره ص آیه ۴۸.

۱۳. ایوب: از ایوب چهار بار در قرآن سخن به میان آمده که قرآن او را به خاطر صبر و شکیبایی در برابر آزمایشات الهی می‌ستاید.

۱۴. تُبّع: در دو آیه قرآن، به این واژه اشاره شده؛ سوره دخان، آیه۳۷ و سوره ق آیه ۱۳. در این که مراد از تبّع چیست اختلاف نظر وجود دارد. علّامه طباطبایی تبع را از پادشاهان دانسته که در یمن می‌زیسته و نام او اسعد ابوکرب بوده.^[۲] اما تفسیر نمونه تبع را یک لقب عمومی برای پادشاهان یمن معرفی کرد.^[۳]

۱۵. جالوت: در آیات ۲۴۷ تا ۲۵۲ سوره بقره به داستان کشته شدن جالوت به دست داوود(ع) اشاره شده است.

۱۶. جبرئیل: فرشته مقرب الهی و واسطه وحی. نام جبرئیل سه بار در قرآن کریم آمده: سوره بقره، آیات ۹۷ و ۹۸ و سوره تحریم آیه ۴.

۱۷. داود: نام این پیامبر ۱۶ بار در قرآن ذکر شده است.

۱۸. ذو القرنین: نام ذوالقرنین سه بار در قرآن کریم ذکر شده است. در این که ذوالقرنین چه کسی بوده، اختلاف وجود دارد. سرگذشت ایشان در سوره کهف، آیه ۸۳–۹۶ مطرح شده است.

۱۹. ذو الکفل دو بار در قرآن آمده است: سوره انبیاء، آیه ۸۵ و سوره ص آیه ۴۸. در قرآن، راجع به سرگذشت ذوالکفل چیزی بیان نشده است.

۲۰. زکریا: سرگذشت حضرت زکریا در چهار سوره آل عمران، آیات ۳۷ تا ۳۸، سوره انعام آیه ۸۵، سوره مریم آیه ۲ تا ۷ و سوره انبیاء، آیه ۸۹ ذکر شده است.

۲۱. زید بن حارثه: پسر خوانده پیامبر که در آیه ۳۷ سوره احزاب به قضیه طلاق همسر زید و ازدواج پیامبر با او اشاره شده است.

۲۲. سامری: این لفظ سه بار در سوره طه ذکر شده است.

۲۳. سلیمان: نام سلیمان هفده بار در قرآن ذکر شده و در سوره‌های بقره، نساء، انعام، انبیا، نمل، سبأ و ص است.

۲۴. شعیب: نام او ده بار در سوره‌های اعراف، هود، شعراء و عنکبوت ذکر گردیده است.

۲۵. صالح: نام حضرت صالح ۸ بار در قرآن سوره اعراف، آیه ۷۳–۷۵ و ۷۷، سوره هود آیه ۶۱ و ۶۲و ۶۶ و ۸۹، سوره شعراء آیه ۱۴۲، سوره نمل آیه۴۵ آمده است. داستان ناقه صالح در آخر سوره شمس بدون ذکر نام آن حضرت آمده است.

۲۶. فرعون لقب پادشاهان مصر قدیم بوده است. در تاریخ چند فرعون معروف هستند:

یک) فرعون زمان حضرت ابراهیم.^[۴]

دو) فرعون زمان حضرت یوسف.^[۵]

سه) فرعون که در زمان تولد حضرت موسی.^[۶]

چهار) فرعون زمان خروج حضرت موسی(ع) از مصر.^[۷]

۲۷. طالوت: نام طالوت در آیه ۲۴۷ و ۲۴۹ از سوره بقره ذکر شده است.

۲۸. عزیر: نام عزیر فقط یک بار در قرآن کریم در سوره توبه آیه ۳۰ آمده است. برخی مفسران قضیه‌ای که در آیه ۲۵۹ سوره بقره آمده را به عزیر نسبت داده‌اند.^[۸]

۲۹. عمران: در قرآن، پدر مریم معرفی شده است. در سوره تحریم، خداوند تصریح می‌نماید که مریم فرزند عمران است. نام عمران در سوره آل‌عمران آیه ۳۳ و ۳۵ و سوره تحریم آیه ۱۲ آمده است.

۳۰. عیسی: از پیامبران اولوالعزم است و نام او در قرآن با دو نام ذکر شده است:

یک) با نام عیسی ۲۵ بار.

دو) با نام مسیح ۱۱ بار.

۳۱. قارون: نام او چهار بار در قرآن کریم آمده است.

۳۲. لقمان: نام او در سوره‌ای به همین نام و در آیات ۱۲ و ۱۳ آمده است. روایات تصریح دارد که او انسان شایسته‌ای بود، ولی پیامبر نبود.

۳۳. لوط: نام او بیست و هفت بار در خلال سوره‌های اعراف، حجر، انبیاء و … ذکر شده است. بنابر آیات قرآن، لوط پیامبر بود.

۳۴. محمد(ص): آخرین پیامبر الهی، نام مبارکش در چهار سوره: سوره آل عمران آیه ۱۴۴؛ سوره احزاب آیه ۴۰؛ سوره محمد آیه ۲ و سوره فتح آیه ۲۹. آیه ۷۹ سوره اسراء صفت محمود را برای پیامبر اسلام ذکر کرده است.

۳۵. مریم: در قرآن کریم ۳۴ بار نام مریم ذکر شده و او را از بهترین زنان عالم می‌داند.

۳۶. موسی: پیامبر، صاحب شریعت و منجی یهود بود. نام موسی۱۳۶ بار در قرآن کریم آمده و وقایع زندگی او بیش از سایر پیامبران در قرآن آمده است.

۳۷. میکال: فرشته مقرب الهی که یهود و نصاری آن را میشل می‌نامند.^[۹] نامش در آیه ۹۸ بقره ذکر شده است.

۳۸. نوح: در قرآن کریم، برای او عمری طولانی ذکر شده است، طبق آیه ۱۴ سوره عنکبوت، دعوت او قبل از طوفان۹۵۰ سال طول کشید. قوم او به خاطر عدم ایمان عذاب شدند، همسر و فرزند او هم جزء عذاب شدگان بودند. نام وی ۴۳ بار در قرآن آمده است.

۳۹. هاروت و ماروت: در آیه ۱۰۲ سوره بقره به سرگذشت این دو فرشته اشاره شده است. در سرزمین بابِل، سحر و جادوگری به اوج خود رسیده و باعث ناراحتی و ایذاء مردم شد. خداوند این دو فرشته را مأمور ساخت که عوامل سحر و طریق ابطال آن را به مردم بیاموزند.^[۱۰]

۴۰. هارون: برادر بزرگتر حضرت موسی که نام او ۲۰ بار در میانه سرگذشت موسی(ع) ذکر شده است. با توجه آیات قرآن، هارون بواسطه فصاحتی که داشت^[۱۱] به درخواست حضرت موسی به یاری و همکاری او مأمور شد.

۴۱. هامان: نام‌هامان شش بار در قرآن کریم، ذکر شده است. چهار بار نام او پس از نام فرعون قرار گرفته و به تبهکاری او در زمین و هلاکت و غرق شدن او اشاره شده است. براساس آیاتی از سوره قصص، فرعون به‌هامان دستور می‌دهد تا برای او، قصر بلندی بسازند تا از فراز آن، بر خدای موسی دست یابد.

۴۲. هود: پیامبری معرفی شده که بر قبیله عاد مبعوث گردید. در سوره الحاقه به سرگذشت او اشاره شده است.

۴۳. یحیی: نام حضرت یحیی ۵ بار در قرآن کریم ذکر شده است، در آیه ۱۲ از سوره مریم و آیه ۳۹ از سوره آل عمران به نبوت او تصریح شده است. از منابع اسلامی و مسیحی استفاده می‌شود که یحیی پسر خاله عیسی(ع) بود.^[۱۲] در آیات اولیه سوره مریم به داستان تولد او و دعای زکریا اشاره شده است.

۴۴. یوسف: نام حضرت یوسف ۲۷ بار در قرآن کریم ذکر شده است. سوره‌ای نیز با این نام از طرف خداوند نازل شده است. در آیه ۸۴ سوره انعام وی در ردیف انبیای بزرگ قرار گرفته و در سوره مؤمن به رسالت او تصریح شده است.

۴۵. یونس: در قرآن نام یونس چهار بار ذکر شده است. در سوره صافات به سرگذشت او اشاره گردیده است. نام او، نام یکی از سوره‌ها بوده و در آیه ۸۷ سوره انبیاء، به عنوان ذوالنون از او یاد شده است.

منابع

↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۲۳۰.
↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۸، ص۲۲۲.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۲۱، ص۱۹۵.
↑ شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۲۳.
↑ شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۷۳.
↑ شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۱۷.
↑ شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۷۸۴.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۲، ص۲۹۴.
↑ شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۹۵۷.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۱، ص۳۷۴.
↑ سوره قصص، آیه۳۴.
↑ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۳، ص۲۰.

[1] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۲۳۰.

[2] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۸، ص۲۲۲.

[3] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۲۱، ص۱۹۵.

[4] شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۲۳.

[5] شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۷۳.

[6] شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۱۷.

[7] شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۷۸۴.

[8] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۲، ص۲۹۴.

[9] شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۹۵۷.

[10] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۱، ص۳۷۴.

[11] سوره قصص، آیه۳۴.

[12] مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۳، ص۲۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
 {{سوال}}
-نام چه اشخاصی در قرآن کریم ذکر شده است؟
+نام چه اشخاصی در قرآن ذکر شده است؟
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-۱. '''آدم''': در [[قرآن کریم]] به عنوان اولین انسان از نسل انسان‌های فعلی معرفی شده و به عنوان آدم ابوالبشر شناخته شد. در سوره‌های بقره، اعراف، انبیا، حجر، طه، ص، بنی اسراییل و کهف در محورهای زیر سخن به میان آمد: الف. آفرینش آدم؛ ب. سجده فرشتگان و اعراض ابلیس؛ ج. فریب آدم توسط ابلیس و رانده شدن از بهشت؛ د. توبه آدم.
+اسامی بیست پیامبر، تعدادی از زنان و فرشته‌ها، برخی کافران، اصحاب برخی پیامبران و جنیان در قرآن ذکر شده است:
-۲. '''آذر''': در آیه ۷۲ سوره انعام نام او آمده است. در مورد این که آذر چه کسی بود اختلاف نظر وجود دارد. برخی می‌گویند نام پدر ابراهیم(ع) آذر بوده است. برخی دیگر بر این باورند که آذر نام عموی ابراهیم بوده که بعد از مرگ پدرش سرپرستی ابراهیم را بر عهده داشته است. حکایت مجادله ابراهیم با پدرش در شش سوره، نقل شده است: سوره مریم، آیات ۴۱ تا ۵۰؛ سوره انبیا، آیات ۵۱ و ۵۲؛ و سوره‌های شعرا، صافات، زخرف، و ممتحنه.
+۱. '''آدم''': در [[قرآن]] به عنوان اولین انسان از نسل انسان‌های فعلی معرفی شده و به عنوان [[آدم]] ابوالبشر شناخته شد.
-۳. '''ابراهیم''': در بین پیامبران اولوالعزم داستان ابراهیم در ۲۱ سوره از قرآن در حول محورهای زیر بررسی شده: مجادله ابراهیم با آذر، دشمنی او با بت‌ها و شکستن بت‌ها، داستان به آتش افکندن ابراهیم توسط نمرود و….
+۲. '''آزر''': در آیه ۷۴ سوره انعام نام او آمده است. در مورد این که [[آزر]] چه کسی بود اختلاف نظر وجود دارد. برخی می‌گویند نام پدر ابراهیم(ع) آزر بوده است. برخی دیگر بر این باورند که آزر نام عموی ابراهیم بوده که بعد از مرگ پدرش سرپرستی ابراهیم را بر عهده داشته است.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۲۳۰.</ref>
-۴. '''ابلیس''' و '''شیطان''': در بسیاری از آیات قرآن داستان ابلیس و شیطان مورد اشاره قرار گرفت که اهمّ آن در مورد اعلام مخالفت با دستور خداوند و دشمنی با انسان می‌باشد.
+۳. '''[[حضرت ابراهیم(ع) در قرآن|ابراهیم]]''': در بین پیامبران [[پیامبران اولوالعزم|اولوالعزم]] داستان ابراهیم در ۲۱ سوره از قرآن در موضوعات مختلف نقل شده؛ مجادله ابراهیم با آزر، دشمنی او با بت‌ها و شکستن بت‌ها، داستان به آتش افکندن ابراهیم توسط نمرود و ….
-۵. '''ابولهب''': کنیه یکی از عموهای پیامبر که نامش عبدالعزّی بوده که یک بار در سوره مَسَدّ نام او آمده است و همسر او امّ‌جمیله خواهر ابوسفیان بود.<ref>خزائلی، محمّد، اعلام قرآن، تهران: انتشارات امیر کبیر، ۱۳۷۱، ص۱۲۰.</ref>
+۴. [[ابلیس و شیطان در قرآن|'''ابلیس''' و '''شیطان''':]] در برخی آیات قرآن، داستان ابلیس و شیطان مورد اشاره قرار گرفت که مهمترین آن، اعلام مخالفت با دستور خداوند و دشمنی با انسان است.
-۶. '''احمد''': اسمی از اسامی پیامبر اسلام(ص) که یک بار در قرآن کریم، در سوره صفّ آیه ۱۶ آمده است.
+۵. '''ابولهب''': کنیه یکی از عموهای پیامبر که نامش عبدالعزّی بوده و یک بار در سوره مَسَد کنیه او آمده است.
-۷. '''ادریس''': نام یکی از پیامبران است که نام مبارکش دو بار در قرآن کریم آمده است: آیه ۷۵ سوره مریم و آیه ۸۵ سوره انبیاء.
+۶. '''احمد''': اسمی از اسامی پیامبر اسلام(ص) که یک بار در قرآن، در سوره صفّ آیه ۶ آمده است.
-۸. '''اسحاق''': در قرآن کریم راجع به بشارت تولّد اسحاق به ابراهیم، آیاتی وجود دارد و نام او در ردیف انبیاء ذکر شده است.
+۷. '''ادریس''': نام یکی از پیامبران که دو بار در قرآن آمده است: آیه ۵۶ سوره مریم و آیه ۸۵ سوره انبیاء.
-۹. '''اسراییل''': لقب یعقوب ابن اسحاق، که نام او با این عنوان یک بار در آیه ۷۷ سوره آل‌عمران یاد شده است. بنی‌اسراییل از نوادگان یعقوب هستند که همه اسباط دوازده‌گانه را شامل می‌شود زیرا او دوازده فرزند داشت که بنی‌اسراییل نوادگان اویند.<ref>همان، ص۱۲۱.</ref>
+۸. '''اسحاق''': در قرآن کریم راجع به بشارت تولد اسحاق به ابراهیم، آیاتی وجود دارد و نام او به عنوان یکی از انبیاء ذکر شده است.
-۱۰: '''اسماعیل''': در قرآن کریم، نام اسماعیل ۱۱ بار تکرار شده است که می‌توان به قضیه بشارت تولد اسماعیل به ابراهیم و دستور قربانی او و قضیه بنای کعبه و کمک به ابراهیم در سوره‌های بقره، ابراهیم، انعام، مریم و ص اشاره کرد.
+۹. '''اسرائیل''': لقب یعقوب بن اسحاق، که این نام، یک بار در آیه ۵۸ سوره مریم آمده است.
-۱۱. '''الیاس''': دو بار نام این پیامبر در قرآن کریم ذکر شده است: الف. انعام، آیه ۸۵؛ ب. صافات، آیه ۱۳.
+۱۰: '''اسماعیل''': نام اسماعیل یازده بار در قرآن تکرار شده و داستان بشارت تولد اسماعیل به ابراهیم، دستور قربانی او، قضیه بنای کعبه و کمک به ابراهیم از مواردی است که از اسماعیل نام برده شده است.
-۱۲. '''الیَسَع''': نام او هم دوبار در قرآن کریم ذکر شده است: انعام، ۸۶؛ ص، ۴۸.
+۱۱. '''الیاس''': دو بار نام این پیامبر در قرآن کریم ذکر شده است؛ سوره انعام، آیه ۸۵ و سوره صافات، آیه ۱۲۳.
-۱۳. '''ایوب''': از ایوب ۴ بار در قرآن کریم سخن به میان آمده است که قرآن کریم او را به خاطر صبر و شکیبایی در برابر آزمایشات الهی می‌ستاید و او را دارای عزم و اراده عالی می‌داند.
+۱۲. '''الیَسَع''': نام او دوبار در قرآن کریم ذکر شده است: سوره انعام آیه ۸۶ و سوره ص آیه ۴۸.
-۱۴. '''تُبّع''': در دو مورد در قرآن کریم به این واژه برمی‌خوریم: دخان، ۳۷؛ قاف، ۱۳. در این که مراد از تبّع چیست اختلاف نظر وجود دارد. علّامه طباطبایی (ره) می‌فرماید: تبع از پادشاهان بود که در یمن می‌زیسته و نام او اسعد ابوکرب بوده.<ref>المیزان، ج۱۸، ص۱۴۸.</ref> اما تفسیر نمونه اذعان می‌دارد که تبع یک لقب عمومی برای پادشاهان یمن بوده، مانند کسری برای سلاطین ایران، ولی ظاهر این است که قرآن در خصوص یکی از پادشاهان یمن سخن گفته است.<ref>تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۱۹۵.</ref>
+۱۳. '''ایوب''': از ایوب چهار بار در قرآن سخن به میان آمده که قرآن او را به خاطر صبر و شکیبایی در برابر آزمایشات الهی می‌ستاید.
-۱۵. '''جالوت''': در آیات ۲۴۷ الی ۲۵۲ بقره. قضیّه کشته شدن جالوت به دست داود مورد بررسی قرار گرفته است.
+۱۴. '''تُبّع''': در دو آیه قرآن، به این واژه اشاره شده؛ سوره دخان، آیه۳۷ و سوره ق آیه ۱۳. در این که مراد از تبّع چیست اختلاف نظر وجود دارد. علّامه طباطبایی تبع را از پادشاهان دانسته که در یمن می‌زیسته و نام او اسعد ابوکرب بوده.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۸، ص۲۲۲.</ref> اما تفسیر نمونه تبع را یک لقب عمومی برای پادشاهان یمن معرفی کرد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۲۱، ص۱۹۵.</ref>
-۱۶. '''جبرئیل''': ملک مقرب الهی و واسطه وحی. نام جبرییل سه بار در قرآن کریم آمده است: بقره، ۹۰–۹۱؛ تحریم آیه ۶۶، ۴. صفات جبرئیل در قرآن: ۱. روح القدس در سوره نحل؛ ۲. روح الامین در آیه ۱۹۳ شعراء؛ ۳. شدید الغوی در سوره نجم؛ ۴. روح الامین در سوره مبارکه شعراء.
+۱۵. '''جالوت''': در آیات ۲۴۷ تا ۲۵۲ سوره بقره به داستان کشته شدن جالوت به دست [[داوود(ع)]] اشاره شده است.
-۱۷. '''داود''': نام این پیامبر ۱۶ بار در قرآن مجید ذکر شده است.
+۱۶. '''جبرئیل''': فرشته مقرب الهی و واسطه وحی. نام جبرئیل سه بار در قرآن کریم آمده: سوره بقره، آیات ۹۷ و ۹۸ و سوره تحریم آیه ۴.
-۱۸. '''ذو القرنین''': نام ذوالقرنین سه بار در قرآن کریم ذکر شده است. در این که ذوالقرنین نام چه کسی بوده است در بین علما اختلاف وجود دارد؛ که مشهورترین نظریه آن است که ذوالقرنین همان کورش کبیر، پادشاه هخامنشی می‌باشند. سرگذشت ایشان در سوره کهف، آیه ۸۲–۹۶ مطرح شد.
+۱۷. '''داود''': نام این پیامبر ۱۶ بار در قرآن ذکر شده است.
-۱۹. '''ذو الکفل''': دو بار در قرآن گریم آمده است: انبیا، ۸۵؛ ص، ۴۸. در قرآن کریم، راجع به سرگذشت ذو الکفل چیزی بیان نشده است، جز آن که بعضی از مفسرین آیات ۲۴۴–۲۴۵ از بقره را مربوط به او دانسته‌اند، لکن با توجه به این که در سوره انبیاء و صنام او در ردیف انبیاء قرار گرفته می‌توان گفت که او از انبیا است.
+۱۸. '''ذو القرنین''': نام ذوالقرنین سه بار در قرآن کریم ذکر شده است. در این که ذوالقرنین چه کسی بوده، اختلاف وجود دارد. سرگذشت ایشان در سوره کهف، آیه ۸۳–۹۶ مطرح شده است.
-۲۰. '''زکریا''': سرگذشت حضرت زکریا در چهار سوره ۱. آل عمران، ۳۷–۳۸؛ ۲. انعام، ۸۵؛ ۳. مریم، ۲–۷؛ ۴. انبیاء، ۸۹ ذکر شده است.
+۱۹. '''ذو الکفل''' دو بار در قرآن آمده است: سوره انبیاء، آیه ۸۵ و سوره ص آیه ۴۸. در قرآن، راجع به سرگذشت ذوالکفل چیزی بیان نشده است.
-۲۱. '''زید ابن حارثه''': پسر خوانده پیامبر در آیه ۳۷ از سوره مبارکه احزاب به قضیه طلاق همسرش و ازدواج پیامبر با همسرش اشاره شده است.
+۲۰. '''زکریا''': سرگذشت حضرت زکریا در چهار سوره آل عمران، آیات ۳۷ تا ۳۸، سوره انعام آیه ۸۵، سوره مریم آیه ۲ تا ۷ و سوره انبیاء، آیه ۸۹ ذکر شده است.
-۲۲. '''سامری''': این لفظ سه بار در سوره طه در قرآن کریم ذکر شده است و داستان وی بر حسب قرآن کریم از این قرار است که: موسی برای گرفتن تورات به مدت چهل روز به کوه طور رفت، سامری از فرصت ده روز پایانی استفاده کرده و قوم موسی را فریفت و برای آن‌ها مجسمه‌ای به صورت گوساله ساخت و در درون آن لوله‌هایی تعبیه کرد که وقتی باد از آن لوله‌ها می‌گذشت بانگی شبیه بانگ گاو تولید می‌شد.<ref>اعلام قرآن، ص۳۸۵–۳۸۹.</ref>
+۲۱. '''زید بن حارثه''': پسر خوانده پیامبر که در آیه ۳۷ سوره احزاب به قضیه طلاق همسر زید و ازدواج پیامبر با او اشاره شده است.
-۲۳. '''سلیمان''': نام سلیمان هفده بار در قرآن کریم ذکر شده است که در سوره‌های بقره، نساء، انعام، انبیا، نمل، سبأ و ص می‌باشد.
+۲۲.  '''سامری''': این لفظ سه بار در سوره طه ذکر شده است.
-۲۴. '''شعیب''': نام او ده بار در خلال سوره‌های اعراف، هود، شعراء، عنکبوت ذکر شده است.
+۲۳.  '''سلیمان''': نام سلیمان هفده بار در قرآن ذکر شده و در سوره‌های بقره، نساء، انعام، انبیا، نمل، سبأ و ص است.
-۲۵. '''صالح''': نام حضرت صالح ۸ بار در قرآن کریم آمده است: اعراف، ۷۱–۷۵؛ هود، ۳؛ شعراء، ۱۴۶؛ نمل، ۴۶؛ معجزه صالح(ع) ناقه او بوده و داستان ناقه صالح در آخر سوره شمس بدون ذکر نام آن حضرت آمده است.
+۲۴.  '''شعیب''': نام او ده بار در سوره‌های اعراف، هود، شعراء و عنکبوت ذکر گردیده است.
-۲۶. '''فرعون''': فرعون علم جنس و لقب پادشاهان مصر قدیم می‌باشد. در تاریخ سه تن از فراعنه معروفند:
+۲۵. '''[[حضرت صالح(ع)|صالح]]''': نام حضرت صالح ۸ بار در قرآن سوره اعراف، آیه ۷۳–۷۵ و ۷۷، سوره هود آیه ۶۱ و ۶۲و ۶۶ و ۸۹، سوره شعراء آیه ۱۴۲، سوره نمل آیه۴۵ آمده است. داستان ناقه صالح در آخر سوره شمس بدون ذکر نام آن حضرت آمده است.
-# فرعون زمان حضرت یوسف که در تاریخ و تفاسیر اسلامی به ریان بن ولید نامیده شده است.
+۲۶. '''[[فرعون]]''' لقب پادشاهان مصر قدیم بوده است. در تاریخ چند فرعون معروف هستند:
-# فرعون که در زمان تولّد حضرت موسی می‌زیسته، که در تاریخ اسلامی به قابوس بن مصعب معروف می‌باشد.
-# فرعون زمان خروج حضرت موسی(ع) که در تاریخ با نام ولید بن مصعب ذکر شده. وی در سال ۱۴۱۹ قبل از میلاد می‌زیسته و بعد از پدر خود رامسس دوّم به پادشاهی رسید.<ref>اعلام قرآن، ص۴۸۲.</ref>
-۲۷. '''طالوت''': نام طالوت در آیات ۲۴۸–۲۵۲ از سوره بقره و سرگذشت او در این آیات ذکر شده است.
-۲۸. '''عزیز''': نام عزیز فقط یک بار در قرآن کریم در سوره توبه آیه ی۳۱ آمده است. برخی از مفسرین قضیه‌ای را که در آیه ۲۶۱ بقره یادآوری شد به عزیز نسبت داده‌اند. برخی نیز حکایت آیه ۲۴۴ بقره را به او منسوب می‌دانند.<ref>همان، ص۴۵۷.</ref>
+: یک) فرعون زمان حضرت ابراهیم.<ref>شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۲۳.</ref>
+: دو) فرعون زمان حضرت یوسف.<ref>شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۷۳.</ref>
+: سه) فرعون که در زمان تولد حضرت موسی.<ref>شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۱۷.</ref>
+: چهار) فرعون زمان خروج حضرت موسی(ع) از مصر.<ref>شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۷۸۴.</ref>
-۲۹. '''عمران''': در قرآن کریم، پدر مریم معرفی شده است و در سوره تحریم خداوند تصریح می‌نماید که مریم فرزند عمران است. نام عمران در سوره آل‌عمران آیه ۲۱–۳۰ و تحریم آیه ۱۲ آمده است.
+۲۷. '''طالوت''': نام طالوت در آیه ۲۴۷ و ۲۴۹ از سوره بقره ذکر شده است.
-۳۰. '''عیسی''': یکی از پیامبران اولوالعزم است و نام او در قرآن به دو عنوان ذکر شده است: ۱. به عنوان عیسی ۲۵ بار؛ ۲. به عنوان '''مسیح''' ده بار.
+۲۸. '''[[معنای عزیز در قرآن|عزیر]]''': نام عزیر فقط یک بار در قرآن کریم در سوره توبه آیه ۳۰ آمده است. برخی مفسران قضیه‌ای که در آیه ۲۵۹ سوره بقره آمده را به عزیر نسبت داده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۲، ص۲۹۴.</ref>
-۳۱. '''قارون''': نام او چهار بار در قرآن کریم آمده است.
+۲۹. '''عمران''': در قرآن، پدر مریم معرفی شده است. در سوره تحریم، خداوند تصریح می‌نماید که مریم فرزند عمران است. نام عمران در سوره آل‌عمران آیه ۳۳ و ۳۵ و سوره تحریم آیه ۱۲ آمده است.
-۳۲. '''لقمان''': نام او در سوره‌ای به همین نام و در آیات ۱۱ و ۱۲ آمده است. روایات تصریح دارد که او انسان شایسته‌ای بود ولی پیامبر نبود.
+۳۰. '''عیسی''': از پیامبران اولوالعزم است و نام او در قرآن با دو نام ذکر شده است:
+: یک) با نام عیسی ۲۵ بار.
+: دو) با نام مسیح ۱۱ بار.
-۳۳. '''لوط''': نام او بیست و سه بار در خلال سوره‌های اعراف، حجر، انبیاء و … ذکر شده است. بنابر آیات قرآن لوط به ابراهیم ایمان آورد و خود هم رتبه رسالت داشته است. عذاب بر قوم او نازل شده و همسر او هم جزء معذبین بوده است.
+۳۱. '''قارون''': نام او چهار بار در قرآن کریم آمده است.
-۳۴. [[محمد(ص)|'''محمد'''(ص)]]: آخرین پیامبر الهی، نام مبارکش در چهار سوره: آل عمران، ۱۳۶؛ احزاب، ۴؛ محمّد، ۲؛ فتح، ۲۹؛ بنابر آیه ۷۹ از سوره اسراء صفت محمود را نیز می‌توان برای آن حضرت ذکر کرد. آن حضرت در سال عام الفیل متولد شد. در چهل سالگی به پیامبری رسید. سیزده سال از رسالت را در مکه و ده سال را در مدینه گذراند و در سال دهم هجری وفات یافت.
-۳۵. '''مریم''': در قرآن کریم، عیسی را فرزند مریم می‌داند و او را بدون پدر معرفی می‌کند، در قرآن کریم ۳۱ بار نام مریم ذکر شده است.
-۳۶. '''موسی''': صاحب شریعت و فاتح و منجی یهود است که بین قرن ۱۳–۱۵ قبل از میلاد ظهور کرده، نام موسی ۱۳ بار در قرآن کریم آمده است و وقایع زندگی او بیش از سایر پیامبران در قرآن آمده است.
+۳۲. '''لقمان''': نام او در سوره‌ای به همین نام و در آیات ۱۲ و ۱۳ آمده است. روایات تصریح دارد که او انسان شایسته‌ای بود، ولی پیامبر نبود.
-۳۷. '''مکیال''': فرشته مقرب الهی که یهود و نصاری آن را میشل می‌نامند، نامش در آیه ۹۸ بقره ذکر شده است.
+۳۳. '''لوط''': نام او بیست و هفت بار در خلال سوره‌های اعراف، حجر، انبیاء و … ذکر شده است. بنابر آیات قرآن، لوط پیامبر بود.
-۳۸. '''نوح:''' اولین پیامبر اولوالعزم که در قرآن کریم، برای او عمری طولانی ذکر شده است، نبوت او ۹۵۰ سال طول کشید. قوم او به خاطر عدم ایمان عذاب شدند، همسر و فرزند او هم جزء عذاب شدگان بودند.
+۳۴. [[محمد(ص)|'''محمد'''(ص)]]: آخرین پیامبر الهی، نام مبارکش در چهار سوره: سوره آل عمران آیه ۱۴۴؛ سوره احزاب آیه ۴۰؛ سوره محمد آیه ۲ و سوره فتح آیه ۲۹. آیه ۷۹ سوره اسراء صفت محمود را برای پیامبر اسلام ذکر کرده است.
-۳۹. '''هاروت''' و '''ماروت''': در آیه ۱۰۲ سوره بقره به سرگذشت این دو فرشته اشاره شده که در سرزمین بابل سحر و جادوگری به اوج خود رسیده بود و باعث ناراحتی و ایذاء مردم شده بود، خداوند این دو فرشته را مأمور ساخت که عوامل سحر و طریق ابطال آن را به مردم بیاموزند.<ref>نمونه، ج۱، ص۳۷۴.</ref>
+۳۵. '''[[حضرت مریم(س)|مریم]]''': در قرآن کریم ۳۴ بار نام مریم ذکر شده و او را از بهترین زنان عالم می‌داند.
-۴۰. '''هارون''': برادر بزرگتر حضرت موسی است که نام او ۲۰ بار در خلال سرگذشت موسی(ع) ذکر شده است. با توجه به مفاد آیاتی از قرآن مجید هارون بواسطه فصاحتی که داشت به درخواست حضرت موسی به یاری و همکاری او مأمور شد. در قصه دعوت فرعون و سامری به این قضیه اشاره شده است.
+۳۶. '''موسی''': پیامبر، صاحب شریعت و منجی یهود بود. نام موسی۱۳۶ بار در قرآن کریم آمده و وقایع زندگی او بیش از سایر پیامبران در قرآن آمده است.
-۴۱. '''[[هامان]]:''' نام‌هامان شش بار در قرآن کریم، ذکر شده است. چهار بار نام او پس از نام فرعون قرار گرفته و به تبهکاری او در زمین و هلاکت و غرق شدن او اشاره شده به موجب آیاتی از سوره قصص فرعون به‌ هامان دستور می‌دهد تا برای او قصر بلندی بسازد تا از فراز آن بر خدای موسی دست یابد.
+۳۷. '''میکال''': فرشته مقرب الهی که یهود و نصاری آن را میشل می‌نامند.<ref>شبستری، عبدالحسین، اعلام القرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ش، ص۹۵۷.</ref> نامش در آیه ۹۸ بقره ذکر شده است.
-۴۲. '''هود:''' پیامبری معرفی شده که بر قبیله عاد مبعوث گردید. در سوره الحاقه به سرگذشت او اشاره شده است.
+۳۸. '''[[حضرت نوح(ع)|نوح]]''': در قرآن کریم، برای او عمری طولانی ذکر شده است، طبق آیه ۱۴ سوره عنکبوت، دعوت او قبل از طوفان۹۵۰ سال طول کشید. قوم او به خاطر عدم ایمان عذاب شدند، همسر و فرزند او هم جزء عذاب شدگان بودند. نام وی ۴۳ بار در قرآن آمده است.
-۴۳. '''یحیی''': نام حضرت یحیی ۵ بار در قرآن کریم ذکر شده است، در آیه ۱۳ از سوره مریم و آیه ۳۴ از سوره آل عمران به نبوت او تصریح شده است. در نزد مسیحیان یحیی پسر خاله عیسی(ع) بود، و به داستان تولد او و دعای زکریا در قرآن کریم اشاره شده است.
+۳۹. '''هاروت''' و '''ماروت''': در آیه ۱۰۲ سوره بقره به سرگذشت این دو فرشته اشاره شده است. در سرزمین بابِل، سحر و جادوگری به اوج خود رسیده و باعث ناراحتی و ایذاء مردم شد. خداوند این دو فرشته را مأمور ساخت که عوامل سحر و طریق ابطال آن را به مردم بیاموزند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‏، تهران، ناشر، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش‏، ج۱، ص۳۷۴.</ref>
-۴۴. '''یوسف''': نام حضرت یوسف ۲۶ بار در قرآن کریم ذکر شده که سوره‌ای نیز با این نام از طرف خداوند نازل شدهاست. در آیه ۸۴ انعام وی در ردیف انبیاء عظام قرار گرفته و در سوره مؤمن برسالت او تصریح شده است.
+۴۰. '''هارون''': برادر بزرگتر حضرت موسی که نام او ۲۰ بار در میانه سرگذشت موسی(ع) ذکر شده است. با توجه آیات قرآن، هارون بواسطه فصاحتی که داشت<ref>سوره قصص، آیه۳۴.</ref> به درخواست حضرت موسی به یاری و همکاری او مأمور شد.
-۴۵. '''یونس''': در قرآن مجید نام یونس چهار بار ذکر شده است که در سوره صافات و سوره قلم به سرگذشت او اشاره شده است. در سوره انبیاء به عنوان ذوالنون از او یاد شده است. نام او به عنوان نام یکی از سوره‌ها هم درج شده است.
+۴۱. '''[[هامان]]:''' نام‌هامان شش بار در قرآن کریم، ذکر شده است. چهار بار نام او پس از نام فرعون قرار گرفته و به تبهکاری او در زمین و هلاکت و غرق شدن او اشاره شده است. براساس آیاتی از سوره قصص، فرعون به‌هامان دستور می‌دهد تا برای او، قصر بلندی بسازند تا از فراز آن، بر خدای موسی دست یابد.
+۴۲. '''[[حضرت هود(ع)|هود]]:''' پیامبری معرفی شده که بر قبیله عاد مبعوث گردید. در سوره الحاقه به سرگذشت او اشاره شده است.
-{{مطالعه بیشتر}}
+۴۳. '''[[حضرت یحیی(ع)|یحیی]]''': نام حضرت یحیی ۵ بار در قرآن کریم ذکر شده است، در آیه ۱۲ از سوره مریم و آیه ۳۹ از سوره آل عمران به نبوت او تصریح شده است. از منابع اسلامی و مسیحی استفاده می‌شود که یحیی پسر خاله عیسی(ع) بود.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۳، ص۲۰.</ref> در آیات اولیه سوره مریم به داستان تولد او و دعای زکریا اشاره شده است.
-== مطالعه بیشتر ==
+۴۴. '''یوسف''': نام حضرت یوسف ۲۷ بار در قرآن کریم ذکر شده است. سوره‌ای نیز با این نام از طرف خداوند نازل شده است. در آیه ۸۴ سوره انعام وی در ردیف انبیای بزرگ قرار گرفته و در سوره مؤمن به رسالت او تصریح شده است.
-# تفسیر نمونه.
-# المیزان.
-# تاریخ انبیاء و کتاب قصص قرآن.
+۴۵. '''یونس''': در قرآن نام یونس چهار بار ذکر شده است. در سوره صافات به سرگذشت او اشاره گردیده است. نام او، نام یکی از سوره‌ها بوده و در آیه ۸۷ سوره انبیاء، به عنوان ذوالنون از او یاد شده است.
 == منابع ==
@@ خط ۱۱۰: / خط ۱۰۷: @@
 {{شاخه
   | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
-|شاخه فرعی۱ = معارف قرآنی
+| شاخه فرعی۱ = معارف قرآنی
-|شاخه فرعی۲ = اشخاص و اقوام
+| شاخه فرعی۲ = اشخاص و اقوام
-|شاخه فرعی۳ =
+| شاخه فرعی۳ =
 }}
 {{تکمیل مقاله
@@ خط ۱۲۱: / خط ۱۱۸: @@
   | ناوبری =
   | نمایه =
-  | تغییر مسیر =
+  | تغییر مسیر =شد
   | ارجاعات =
-  | بازبینی =
+  | ارزیابی کمی =
+ | ارزیابی کیفی =
   | تکمیل =
   | اولویت =ج