صفت مجید و کریم برای قرآن

سؤال

آیا صفت «کریم» و «مجید» برای قرآن با هم فرق می‌کند؟ آیا نشان دهنده دو کتاب الهی نیست؟

صفت مجید

«مجید» از ریشه «مجد» به معنای بزرگواری آمده که از کثرت خیر و فضل ناشی می‌شود، راغب اصفهانی در مفردات می‌گوید: خدا را در اثر کثرت فضل «مجید» می‌گویند: ﴿قَالُوا أَتَعْجَبِینَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ رَحْمَه اللَّهِ وَبَرَکَاتُهُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ إِنَّهُ حَمِیدٌ مَجِیدٌ؛ گفتند: آیا از فرمان خدا تعجب می‌کنی‏؟! این رحمت خدا و برکاتش بر شما خانواده است‏؛ چرا که او ستوده و والا است‏!﴾(هود:۷۳)، قرآن نیز در دو جا با وصف «مجید» آمده است:

• ﴿ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِیدِ؛ ق، سوگند به قرآن مجید﴾(ق:۱)
• ﴿بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِیدٌ۝۲۱فِی لَوْحٍ مَحْفُوظٍ۝۲۲؛ [این آیات‏، سحر و دروغ نیست‏] بلکه قرآن با عظمت است‏. که در لوح محفوظ جای دارد﴾(بروج:۲۱ و ۲۲)

مجید بودن قرآن در اثر کثرت خیرات و برکات آنست به سبب آنکه محتوی قرآن عظیم و گسترده و معانیش بلند و پر مایه در تمام معارف و اعتقادات، اخلاق و مواعظ، احکام و سنن می‌باشد.

صفت کریم

«کریم» از ماده «کرم» به معنای شرافت، سخاوت و عزت آمده است: ﴿… فَإِنَّ رَبِّی غَنِیٌّ کَرِیمٌ؛ همانا پروردگارم بی‌نیاز و سخاوتمند است﴾(نمل:۴۰)

اگر «کرم» وصف خدا واقع شود، مراد از آن احسان و نعمت آشکار خداست و اگر وصف انسان باشد، نام اخلاق و افعال پسندیده اوست که از وی ظاهر می‌شود. «کریم» از اسماء حسنی است که در غیر خدا نیز به کار می‌رود و قرآن را که با وصف کریم می‌آورند به خاطر شرافت و عزت و گرانقدری اوست: ﴿إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِیمٌ؛ که آن‏، قرآن کریمی است﴾(واقعه:۷۷)

بنابراین چون معارف قرآن فراوان است، خداوند متعال به این کتاب مجید گفته و چون دارای شرافت و عزت می‌باشد، کریم نامیده شده است.