توصیه امام علی(ع) بر لزوم نصحیت‌پذیری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
روایتی از امام علی(ع) نقل شده که می‌فرمایند: {{متن عربی|یا ایّها الناسُ، اقْبَلوا النَصیحه ممّنْ نَصَحَکم وتلقَّوها بالطاعه ممّنْ حمَلَها اِلیکم واعلَموا …}} درباره صحت این روایت و سند آن توضیح دهید؟
حدیثی از امام علی(ع) درباره پذیرش نصیحت نقل شده است {{متن عربی|اقْبَلوا النَصیحه ممّنْ نَصَحَکم وتلقَّوها بالطاعه ممّنْ حمَلَها اِلیکم …}} درباره محتوا و صحت سند این حدیث  توضیح دهید؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''لزوم قبول نصیحت''' در روایتی از [[امام علی(ع)]] نقل شده است. موضوع این روایات درباره [[نصیحت]] و نصیحت‌پذیری در سایر [[منابع روایی]] و دیگر ا[[مامان شیعه]] نیز مشاهده می‌شود. روایت لزوم پذیرش نصیحت، پس از انجام واجبات و ترک محرمات، بر اموری اشاره دارد که انجام آنها می‌تواند موجب [[سعادت دنیا]] و [[آخرت]] شخص شود. این روایت از نظر سندی با توجه به منبعی که آن را ذکر نموده و با بررسی و مطابقت با دیگر سخنان امام علی(ع) و هم‌خوانی با آن‌ها از نظر فصاحت و بلاغت و نیز معنا و مفهوم، مورد تایید بزرگان دینی قرار گرفته است.
[[امام علی(ع)]] در حدیثی بر لزوم نصحیت‌پذیری سفارش کرده است. در [[کتاب غررالحکم و درالکلم|کتاب غُرَرُالحِکَم و دُرَرُالکَلِم]] نوشته ابوالفتح آمدی (درگذشت۵۱۰ق) به نقل از امام علی(ع) نقل شده:
{{عربی بزرگ|ترجمه=ای مردم. نصیحت فردی که به شما نصیحت می‌کند را قبول کنید و پذیرای نصیحت کسی که آن را به سوی شما می‌آورد، باشید. بدانید که خداوند قلب‌هایی را ستایش می‌کند که پذیرای حکمت باشند و مردمی را ستایش می‌کند که در اجابت حق از دیگران سریع‌ترند، و بدانید که بزرگ‌ترین جهاد، جهاد با نفس است، پس با نفس [خود] جهاد کنید تا سعادت‌مند شوید.<ref>تصنیف غرر الحکم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۲۰ق، ص۲۲۶، ح۴۵۸۳.</ref>| منبع= }}
در این حدیث امام علی(ع) به برخی از دستورات اخلاقی از جمله نصیحت‌پذیری سفارش کرده است. این حدیث در کتاب عیون الحِکَم و المواعظ نیز نقل شده است.<ref>عیون الحکم و المواعظ، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، ص۵۵۲</ref>


==جایگاه نصیحت در اسلام==
در کتاب‌های غررالحکم و عیون الحکم و المواعظ، همچون [[نهج‌البلاغه]] تنها سخنان امام علی(ع) جمع‌آوری شده است.<ref>درایتی، مصطفی، ترجمه تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ضریح آفتاب، قم، مقدمه ص۳۵.</ref> نویسنده به دلیل جلوگیری از حجیم شدن کتاب، سند سخنان حضرت را ذکر نکرده است<ref>درایتی، مصطفی، ترجمه تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ضریح آفتاب، قم، مقدمه ص۳۵.</ref> با این حال همخوانی سخنان امام در این کتاب از نظر فصاحت و بلاغت و نیز معنا و مفهوم با دیگر سخنانش را از دلایل اعتبار آن ذکر کرده‌اند.<ref>درایتی، مصطفی، ترجمه تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ضریح آفتاب، قم، مقدمه ص۳۵-۳۷.</ref>
یکی از وظایف دینی که در اسلام بر آن تاکید شده، موعظه و نصیحت کردن از راه صحیح است. [[امام صادق(ع)]] در روایتی می‌فرمایند: {{متن عربی|یجبُ للمؤمنِ علی المؤمنِ أنْ یُناصِحَه|ترجمه=بر مؤمن واجب و لازم است که مؤمن دیگر را نصیحت کند.}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، کافی، بیروت، دارالاضواء، ج۲، ص۲۰۸، ح۱.</ref> بنابراین نصیحت کردن یکی از حقوق واجب در نظر گرفته شده است. روایات این باب در برخی منابع روایی با عنوان نصیحت و یا پذیرش نصیحت ذکر شده است.


==پذیرش نصیحت در کلام امام علی(ع)==
== احادیث مشابه==
حدیث لزوم قبول نصیحت از امام علی(ع) در [[کتاب غرر الحکم]] تألیف ناصح الدین عبد الواحد معروف به [[آمِدی]]، و همچنین در [[کتاب عیون الحکم و المواعظ]] تألیف [[علی بن محمد اللیثی الواسطی]] از بزرگان قرن ششم، چنین آمده: {{متن عربی|یا ایّها الناسُ! اقْبَلوا النَصیحه ممّنْ نَصَحَکم وتلقَّوها بالطاعه ممّنْ حمَلَها اِلیکم واعلَموا! اَنّ الله سبْحانَه لم یمدَحْ مِنَ القلوبِ الا اَوْعاها للحکمه و مِنَ الناسِ الّا اسرَعَهم الَی الحقِّ اِجابه واعْلَموا! اَنّ الجهادَ الاکبرَ جهاد النفسِ فاشْتَغِلوا بجهادِ انفسِکم تسْعَدوا وَ ارْفَضوا القیلَ و القالَ تسلَموا، واَکْثِروا ذکرَ الله تغْنَموا، وکونوا عبادَ الله اخوانًا تفوزوا لدَیْهِ بالنَعیمِ المُقیمِ|ترجمه=ای مردم از کسی که شما را نصیحت می‌کند قبول کنید و آن را بپذیرید از کسی که آن را به سوی شما حمل می‌کند، و بدانید که خدای سبحان قلب‌هایی را ستایش می‌کند که پذیرای حکمت باشند و مردمی را ستایش می‌کند که در اجابت از حق از دیگران سریع‌ترند، و بدانید که بزرگ‌ترین جهاد، جهاد با نفس است، پس با نفس[خود] جهاد کنید تا سعادت‌مند شوید، و قیل و قال (منازعه و جدال) را ترک کنید تا سالم بمانید، و خدا را زیاد به یاد بیاورید تا غنیمت و ذخیره‌ای برای شما باشد، ای بندگان خدا با هم برادر باشید (رفتار برادرانه داشته باشید) تا در نزد خدا به نعمت همیشگی (بهشت) برسید.}}<ref>تصنیف غرر الحکم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۲۰ق، ص۲۲۶، ح۴۵۸۳؛ عیون الحکم و المواعظ، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، ص۵۵۲.</ref>
چندین روایت با همین موضوع از امام علی(ع) نقل شده است:  
 
*{{عربی||ترجمه=هر کس نصیحت‌پذیر باشد از رسوایی در امان خواهد بود.}}<ref>تمیمی آمدی، عبدالواحد من محمد، غررالحکم و دررالکلم، ص۶۱۰، حکمت۶۹۷، تصحیح سید مهدی رجائی، قم، دار الکتاب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.</ref>
حدیث به برخی دستورات اخلاقی اشاره دارد که پس از انجام واجبات و ترک محرمات اگر به آنها پایبند باشند در دنیا و آخرت، مطابق نقل روایت، زندگی سعادتمندی خواهند داشت. حضرت علی(ع) به اعمالی از جمله نصیحت‌پذیری و مجاهده با نفس اماره و کنار گذاشتن صفات ناپسند در رابطه با اجتماع و برادری با یکدیگر که ثمره این برادری اتحاد و همدلی است، اشاره می‌نمایند.
* «بر مومن لازم است که مومنان دیگر را نصیحت کند.<ref>كلينى، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص ۲۰۸.</ref>
 
* {{عربی||ترجمه=از کسی که به شما نصیحت خود را هدیه می‌کند بپذبربد و آن را برای خود در خاطر نگه دارید.<ref> نهج‌البلاغة، خطبه۱۲۱، ص۱۷۷، تصحیح صبحی صالح، نشر هجرت، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.</ref>}}
==سند روایت==
* {{عربی||ترجمه=خدا رحمت کند آن کس را که چون سخن حکیمانه‌ای را بشنود خوب فرا گیرد و چون به هدایت ارشاد گردد بپذیرد.<ref>نهج‌البلاغة، خطبه۷۶، ص۱۰۳، تصحیح صبحی صالح، نشر هجرت، قم، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.</ref>}}
کتاب‌هایی که تنها سخنان امام امیرالمؤمنین(ع) در آن‌ها جمع‌آوری شده سه کتاب است، [[نهج البلاغه]] جمع‌آوری و تنظیم [[سید رضی]]، غرر الحکم تألیف ناصح الدین عبد الواحد و عیون الحکم و المواعظ تألیف علی بن محمد اللیثی الواسطی است. کتاب‌های نهج البلاغه و غرر الحکم<ref>مقدمه تصنیف غرر الحکم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ص۳۱–۳۲.</ref> در طول تاریخ مورد توجه بزرگان دینی بوده، و در بررسی سخنان از نظر فصاحت و بلاغت و نیز معنا و مفهوم با محتوای دیگر سخنان ایشان هم‌خوان بوده و مورد تایید قرار گرفته است، همچنین کتاب عیون الحکم و المواعظ نیز مطابق دو کتاب دیگر بوده و از نظر سند می‌توان این حدیث را معتبر دانست.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۳۵: خط ۳۵:
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی نویسنده =شد
| ارزیابی کمی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت = ج
  | اولویت = ج
  | کیفیت = ج
  | کیفیت = ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:سبک زندگی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۰

سؤال

حدیثی از امام علی(ع) درباره پذیرش نصیحت نقل شده است «اقْبَلوا النَصیحه ممّنْ نَصَحَکم وتلقَّوها بالطاعه ممّنْ حمَلَها اِلیکم …» درباره محتوا و صحت سند این حدیث توضیح دهید؟

امام علی(ع) در حدیثی بر لزوم نصحیت‌پذیری سفارش کرده است. در کتاب غُرَرُالحِکَم و دُرَرُالکَلِم نوشته ابوالفتح آمدی (درگذشت۵۱۰ق) به نقل از امام علی(ع) نقل شده:

در این حدیث امام علی(ع) به برخی از دستورات اخلاقی از جمله نصیحت‌پذیری سفارش کرده است. این حدیث در کتاب عیون الحِکَم و المواعظ نیز نقل شده است.[۲]

در کتاب‌های غررالحکم و عیون الحکم و المواعظ، همچون نهج‌البلاغه تنها سخنان امام علی(ع) جمع‌آوری شده است.[۳] نویسنده به دلیل جلوگیری از حجیم شدن کتاب، سند سخنان حضرت را ذکر نکرده است[۴] با این حال همخوانی سخنان امام در این کتاب از نظر فصاحت و بلاغت و نیز معنا و مفهوم با دیگر سخنانش را از دلایل اعتبار آن ذکر کرده‌اند.[۵]

احادیث مشابه

چندین روایت با همین موضوع از امام علی(ع) نقل شده است:

  • «هر کس نصیحت‌پذیر باشد از رسوایی در امان خواهد بود.»[۶]
  • «بر مومن لازم است که مومنان دیگر را نصیحت کند.[۷]
  • «از کسی که به شما نصیحت خود را هدیه می‌کند بپذبربد و آن را برای خود در خاطر نگه دارید.[۸]»
  • «خدا رحمت کند آن کس را که چون سخن حکیمانه‌ای را بشنود خوب فرا گیرد و چون به هدایت ارشاد گردد بپذیرد.[۹]»


منابع

  1. تصنیف غرر الحکم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۲۰ق، ص۲۲۶، ح۴۵۸۳.
  2. عیون الحکم و المواعظ، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، ص۵۵۲
  3. درایتی، مصطفی، ترجمه تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ضریح آفتاب، قم، مقدمه ص۳۵.
  4. درایتی، مصطفی، ترجمه تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ضریح آفتاب، قم، مقدمه ص۳۵.
  5. درایتی، مصطفی، ترجمه تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ضریح آفتاب، قم، مقدمه ص۳۵-۳۷.
  6. تمیمی آمدی، عبدالواحد من محمد، غررالحکم و دررالکلم، ص۶۱۰، حکمت۶۹۷، تصحیح سید مهدی رجائی، قم، دار الکتاب الاسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.
  7. كلينى، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص ۲۰۸.
  8. نهج‌البلاغة، خطبه۱۲۱، ص۱۷۷، تصحیح صبحی صالح، نشر هجرت، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
  9. نهج‌البلاغة، خطبه۷۶، ص۱۰۳، تصحیح صبحی صالح، نشر هجرت، قم، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.‏