اقسام دروغ: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{شاخه | شاخه اصلی = اخلاق |شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس |شاخه فرعی۲ = رذائ...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = اخلاق
|شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس
|شاخه فرعی۲ = رذائل اخلاقی
|شاخه فرعی۳ = دروغ
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
دروغ چیست و دارای چه اقسامی است؟
دروغ چیست و دارای چه اقسامی است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}دروغ را دارای اقسامی دانسته‌اند:
يکي از بيماري هاي مهم زبان که جامعه بزرگ بشر هميشه از آن آسيب ديده و رنج برده است بيماري تباه کننده دروغ است. بنابراين سزاوار است که زبان پيوسته تحت حکم عقل و شرع قرار گيرد. از آن جهت که طبع انسان تمايل دارد زبان را آزاد گذاشته، عنان آن را رها نمايد، شرع مقدس به حفظ و کنترل آن بسيار تاکيد نموده است تا از برخورد اين دو تعادل حاصل شود.}}<ref>اخلاق، ترجمه کتاب اخلاق، تأليف مرحوم سيد عبدالله، شبر، موسسه انتشارات هجرت، ص۲۲۳.</ref>


دروغ و واژه هاي معادل آن از قبيل «کذب» و «افتراء» و «افک» به معناي خبر مخالف با واقع مي باشند.  
* '''دروغ در گفتار''': هر زمان انسان خبری مخالف با واقع بگوید به دروغ در گفتار دچار شده است. [[امام علی(ع)]] این دروغ را زشت‌ترین عادت شمرده است.<ref>تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمّد، غررالحکم و دررالکلم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، بی‌تا</ref>
* '''دروغ در نیت''': گاهی انسان تصمیم می‌گیرد کار نیکویی انجام دهد؛ ولی نیت او برای انجام آن کار [[رضایت خدا|خوشنودی خدا]] نیست بلکه در تصمیم او خواسته‌های غیر خدایی ریشه دارد. به این حالت، دروغ در نیت گفته می‌شود.
* '''دروغ در عزم''': گاهی انسان تصمیم می‌گیرد کار خیری را برای نزدیک شدن به [[خدا]] انجام دهد؛ اما در تصمیم خود سستی کرده و صداقت نمی‌ورزد. سرچشمه این سستی و تزلزل، خواهش‌های نفسانی است. به این حالت، دروغ در عزم گفته می‌شود.
* '''دروغ در عمل''': دروغ در عمل به این معنا است که انسان در ظاهر حالتی به خود بگیرد که گویای وجود صفتی در باطن او است، حال آنکه او از چنان صفتی برخوردار نیست. به این عدم هماهنگی ظاهر و باطن، کذب در عمل می‌گویند.<ref>اخلاق الاهی، آفات زبان، جلد چهارم، مجتبی تهرانی، ص۸۲-۸۷.</ref>
* '''دروغ در مقامات دین'''.


اقسام دروغ: از نظر دانشمندان اخلاق دروغ بر شش قسم است: ۱. دروغ در گفتار ۲. دروغ در نيت ۳. دروغ در عزم ۴. دروغ در وفا به عزم ۵. دروغ در اعمال ۶. دروغ در مقامات دين.
== جستارهای وابسته ==


دروغ در گفتار: هر زمان انسان خبري مخالف با واقع را ابراز کند به دروغ در گفتار دچار شده است. شخصي که به خوي دروغگويي مبتلا مي شود، قلم، زبان و رفتارش محور دروغ مي چرخد. حضرت علي(ع) فرمود: هيچ عادت و خلقي زشت تر از دروغ نيست.<ref>تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمّد، غررالحکم ودررالکلم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، بی‌تا</ref>
* [[دروغ]]
 
* [[پیامدهای دروغ]]
دروغ در نيت: گاه انسان تصميم مي گيرد کار نيکوئي يا هرامر خير ديگري انجام دهد، اما نيت او بر انجام آن کار فقط خداوند تبارک و تعالي نيست بلکه در تصميم او خواسته هاي نفساني و غير خدايي در آن ريشه دارد که به اين حالت دروغ در نيت گفته مي شود.
* [[عوامل دروغگویی]]
 
*[[موارد جواز دروغ|وارد جواز دروغ]]
دروغ در عزم: گاه انسان تصميم مي گيرد کار خيري را براي نزديک شدن به خدا انجام دهد اما در همين تصميم به دليل وجود خللي سستي مي کند و در تصميم خود صادق نيست که سرچشمه اين سستي و تزلزل چيزي جز خواهش هاي نفساني نيست که به اين حالت دروغ در عزم مي گويند.
 
دروغ در عمل: کذب در عمل به آن معنا است که انسان درظاهر حالتي به خود بگيرد که گوياي وجود صفتي در باطن اوست حال آنکه از چنان صفتي برخوردار نيست که به اين عدم هماهنگي ظاهر و باطن کذب در عمل مي گويند.<ref>اخلاق الاهي، آفات زبان، جلد چهارم، استاد آيت الله مجتبي تهراني، ص۸۲ـ ۸۳ـ ۸۴ـ ۸۵ـ ۸۶ـ ۸۷ـ</ref>
 
==منابع==
<references />


== منابع ==
{{پانویس}}
{{شاخه
| شاخه اصلی = اخلاق
| شاخه فرعی۱ = رذائل اخلاقی
| شاخه فرعی۲ = دروغ
| شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۴ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه = شد
  | تیترها =  
  | تیترها = شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی نویسنده =  
  | تکمیل =  
| ارزیابی کمی = شد
  | اولویت =  
  | تکمیل =
  | کیفیت =  
  | اولویت = ج
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۶


سؤال

دروغ چیست و دارای چه اقسامی است؟

دروغ را دارای اقسامی دانسته‌اند:

  • دروغ در گفتار: هر زمان انسان خبری مخالف با واقع بگوید به دروغ در گفتار دچار شده است. امام علی(ع) این دروغ را زشت‌ترین عادت شمرده است.[۱]
  • دروغ در نیت: گاهی انسان تصمیم می‌گیرد کار نیکویی انجام دهد؛ ولی نیت او برای انجام آن کار خوشنودی خدا نیست بلکه در تصمیم او خواسته‌های غیر خدایی ریشه دارد. به این حالت، دروغ در نیت گفته می‌شود.
  • دروغ در عزم: گاهی انسان تصمیم می‌گیرد کار خیری را برای نزدیک شدن به خدا انجام دهد؛ اما در تصمیم خود سستی کرده و صداقت نمی‌ورزد. سرچشمه این سستی و تزلزل، خواهش‌های نفسانی است. به این حالت، دروغ در عزم گفته می‌شود.
  • دروغ در عمل: دروغ در عمل به این معنا است که انسان در ظاهر حالتی به خود بگیرد که گویای وجود صفتی در باطن او است، حال آنکه او از چنان صفتی برخوردار نیست. به این عدم هماهنگی ظاهر و باطن، کذب در عمل می‌گویند.[۲]
  • دروغ در مقامات دین.

جستارهای وابسته

منابع

  1. تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمّد، غررالحکم و دررالکلم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، بی‌تا
  2. اخلاق الاهی، آفات زبان، جلد چهارم، مجتبی تهرانی، ص۸۲-۸۷.