تفاوت معجزه با سحر و جادو

سؤال

فرق معجزه با امور خارق‌العاده دیگر مانند سحر و جادو چیست؟

معجزه دارای امتیازها و ویژگی‌هایی است که در سایر کارهای خارق‌العاده وجود ندارد. این ویژگی‌ها عبارت است از:

۱. سحر و جادو و مانند آن، اموری فرا گرفتنی هستند و انجام آن‌ها به آموزش و تمرین و ریاضت نیاز دارد، ولی معجزه، بدون آموزش و تمرین، آورده می‌شود؛ برای مثال، حضرت مسیح (ع) در گهواره با سخن گفتن خود، اعجاز می‌کند، بدون آن که آموزش و تربیت در این زمینه دخالتی داشته باشد.

۲. ساحران و مرتاضان و مانند آن‌ها، در هر شرایطی از زمان و مکان و با هر ابزاری، بر انجام کارهای خود توانایی ندارند و قدرت آن‌ها به امور معینی محدود است؛ لذا برای همهٔ افراد همان کارهای معین را تکرار می‌کنند، ولی معجزه‌های پیامبران، هیچ‌یک از این قیدها و شروط را ندارد؛ چرا که به نیروی لایزال و نامحدود الهی وابسته است؛ از این رو، گاه مردم امر بی‌سابقه‌ای را از پیامبر می‌خواستند و او به اذن خداوند، آن را بر طبق خواسته‌های آن‌ها انجام می‌داد.

۳. ساحر و جادوگر ادعای پیامبری ندارد؛ اما پیامبر همزمان با ارائهٔ معجزه، به پیامبری خویش تصریح می‌کند.

۴. سحر و جادو با نیروی قوی‌تر و بالاتر از نوع خود، قابل معارضه و شکست‌پذیر است، ولی معجزه را نمی‌توان شکست داد و با آن مقابله کرد.

۵. صاحبان سحر و جادو در بیشتر موارد به دنبال دنیا و منافع خود هستند یا اخلاق فاسدی دارند که نشان می‌دهد آنچه انجام می‌دهند، معجزه نیست، ولی معجزه تنها از کسانی صادر می‌شود که جلوه‌گاه ویژگی‌های نیک و اخلاق پسندیده هستند و دارای هدف عالی تربیتی و انسانی می‌باشند.

۶. معجزهٔ پیغمبران، بر خلاف سحر و جادو، همراه با تحدی است؛ یعنی دعوت به مقابله و معارضه و اعلان به مردم که اگر می‌توانند، مانند آن را بیاورند.

مطالعه بیشتر

۱. رسالت جهانی پیامبران، آیه الله جعفر سبحانی، ص۱۳۴–۱۴۰.

۲. آموزش عقاید، استاد مصباح یزدی، ج۲، ص۲۶۴ به بعد.