تفاوت تعداد آیات قرآن در برخی روایات: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
روایتی که تعداد آیات قرآن را ۱۷ هزار آیه می‌داند، به گفته عالمان شیعه، در ثبت متن آن اشتباهی صورت گرفته و به جای عدد هفت هزار، عدد ۱۷ هزار ضبط شده است. همچنین این روایت را از نظر محتوایی صحیح نمی‌دانند چراکه لازمه آن تحریف قرآن است و تحریف قرآن با آیاتی از قرآن که در آنها وعده به حفظ این کتاب آسمانی از تحریف داده شده سازگار نیست.
روایتی در کتاب کافی تعداد آیات قرآن را ۱۷ هزار آیه برشمرده است.<ref>محمد بن یعقوب الکلینی، الاصول من الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ج ۲، ص ۶۳۴، حدیث ۲۸.</ref> برخی عالمان شیعه توضیح داده‌اند که در ثبت متن این روایت اشتباهی صورت گرفته و به جای عدد هفت‌هزار عدد ۱۷ هزار ضبط شده است. در چاپ جدید و مصحَح کتاب اصول کافی، که بر اساس نسخه‌های متعدد و به روش علمی تصحیح متون انجام گرفته است، <ref>محمد بن یعقوب الکلینی، الکافی، قم، دارالحدیث، ج ۴، ص ۶۷۴-۶۷۵، حدیث ۲۹.</ref> این عدد هفت‌هزار ثبت شده است.
   
   
محمدهادی معرفت مفسر قرآن، از [[علامه شعرانی]] نقل کرده است که عدد ۱۷ هزار در اثر اشتباه راویان و یا نسخه‌نویسان به جای عدد هفت هزار ضبط شده است. هرچند عدد هفت هزار هم عدد تقریبی آیات قرآن است.<ref> معرفت، محمدهادی، صیانه القرآن من التحریف، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۸ق، ص۲۶۵–۲۶۴.</ref> همچنین آیت‌الله معرفت، درج عدد هفت هزار توسط [[فیض کاشانی]] در الوافی در روایت منقول از [[الکافی]] را به عنوان تأییدی بر نظر شعرانی ذکر کرده است.<ref> معرفت، محمدهادی، صیانه القرآن من التحریف، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۸ق، ص۲۶۵–۲۶۴.</ref>
اولین بار، [[میرزا ابوالحسن شعرانی]] ،دانشمند معاصر شیعه، توضیح داده که اضافه شدن کلمه «عشر» به عبارت «سبعة الف آیة» و تبدیل عدد هفت‌هزار به عدد ۱۷ هزار از تحریف راویان این روایت یا اشتباه ناسخان متن روایت حاصل شده است. شعرانی در ادامه توضیح داده است که عدد هفت‌هزار آیه هم در این روایت از باب تقریب ذکر شده است. چون آیات قرآن بین شش‌هزار تا هفت‌هزار آیه است. محمدهادی معرفت، عالم شیعه و متخصص علوم قرآنی، ضبط فیض کاشانی به صورت «سبعة الف آیة»<ref>محمدمحسن بن شاه مرتضی المشتهر بالفیض الکاشانی، کتاب الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی(ع)، ج ۹، ص ۱۷۸۰-۱۷۸۱.</ref> را به عنوان تأییدی بر نظر شعرانی ذکر کرده است.<ref> محمدهادی معرفت، صیانه القرآن من التحریف، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، ص ۲۲۴.</ref>


همچنین در صورت معتبر بودن سند این روایت، به ظاهر آن نمی‌توان اکتفا کرد بلکه بر عدد تمام آنچه بر [[پیامبر(ص)]] وحی شده است اعم از قرآن و غیرقرآن مانند [[احادیث قدسی]] حمل می‌شود.<ref>محمدی (نجارزادگان)، فتح‌الله، سلامه القرآن من التحریف، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۸۵.</ref> افزون بر آن شیخ کلینی روایاتی را نقل کرده است که مضمون آن‌ها لزوم کنار نهادن احادیث مخالف قرآن است،<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۹.</ref> محتوای این روایت با آیه {{قرآن|إنّا نَحْنُ نَزِّلْنا الذِّکْرَ وَ إنّا لَهُ لَحافِظونَ|سوره=حجر|آیه=۱۰}} که بیان‌گر وعده خدا بر [[حفظ قرآن از تحریف]] است، سازگار نیست.{{مدرک}}  
همچنین در صورت معتبر بودن سند این روایت، به ظاهر آن نمی‌توان اکتفا کرد بلکه بر عدد تمام آنچه بر [[پیامبر(ص)]] وحی شده است اعم از قرآن و غیرقرآن مانند [[احادیث قدسی]] حمل می‌شود.<ref>محمدی (نجارزادگان)، فتح‌الله، سلامه القرآن من التحریف، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۸۵.</ref> افزون بر آن شیخ کلینی روایاتی را نقل کرده است که مضمون آن‌ها لزوم کنار نهادن احادیث مخالف قرآن است،<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۹.</ref> محتوای این روایت با آیه {{قرآن|إنّا نَحْنُ نَزِّلْنا الذِّکْرَ وَ إنّا لَهُ لَحافِظونَ|سوره=حجر|آیه=۱۰}} که بیان‌گر وعده خدا بر [[حفظ قرآن از تحریف]] است، سازگار نیست.{{مدرک}}  

نسخهٔ ‏۱ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۷

سؤال

روایتی در اصول کافی قرآن مُنزَل را ۱۷ هزار آیه بیان می‌کند، با توجه به این روایت آیا قرآن موجود کامل است و شیعه به صحت قرآن از زیاده و نقصان اعتقاد دارد؟

روایتی در کتاب کافی تعداد آیات قرآن را ۱۷ هزار آیه برشمرده است.[۱] برخی عالمان شیعه توضیح داده‌اند که در ثبت متن این روایت اشتباهی صورت گرفته و به جای عدد هفت‌هزار عدد ۱۷ هزار ضبط شده است. در چاپ جدید و مصحَح کتاب اصول کافی، که بر اساس نسخه‌های متعدد و به روش علمی تصحیح متون انجام گرفته است، [۲] این عدد هفت‌هزار ثبت شده است.

اولین بار، میرزا ابوالحسن شعرانی ،دانشمند معاصر شیعه، توضیح داده که اضافه شدن کلمه «عشر» به عبارت «سبعة الف آیة» و تبدیل عدد هفت‌هزار به عدد ۱۷ هزار از تحریف راویان این روایت یا اشتباه ناسخان متن روایت حاصل شده است. شعرانی در ادامه توضیح داده است که عدد هفت‌هزار آیه هم در این روایت از باب تقریب ذکر شده است. چون آیات قرآن بین شش‌هزار تا هفت‌هزار آیه است. محمدهادی معرفت، عالم شیعه و متخصص علوم قرآنی، ضبط فیض کاشانی به صورت «سبعة الف آیة»[۳] را به عنوان تأییدی بر نظر شعرانی ذکر کرده است.[۴]

همچنین در صورت معتبر بودن سند این روایت، به ظاهر آن نمی‌توان اکتفا کرد بلکه بر عدد تمام آنچه بر پیامبر(ص) وحی شده است اعم از قرآن و غیرقرآن مانند احادیث قدسی حمل می‌شود.[۵] افزون بر آن شیخ کلینی روایاتی را نقل کرده است که مضمون آن‌ها لزوم کنار نهادن احادیث مخالف قرآن است،[۶] محتوای این روایت با آیه ﴿إنّا نَحْنُ نَزِّلْنا الذِّکْرَ وَ إنّا لَهُ لَحافِظونَ(حجر:۱۰) که بیان‌گر وعده خدا بر حفظ قرآن از تحریف است، سازگار نیست.[نیازمند منبع]


منابع

  1. محمد بن یعقوب الکلینی، الاصول من الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ج ۲، ص ۶۳۴، حدیث ۲۸.
  2. محمد بن یعقوب الکلینی، الکافی، قم، دارالحدیث، ج ۴، ص ۶۷۴-۶۷۵، حدیث ۲۹.
  3. محمدمحسن بن شاه مرتضی المشتهر بالفیض الکاشانی، کتاب الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی(ع)، ج ۹، ص ۱۷۸۰-۱۷۸۱.
  4. محمدهادی معرفت، صیانه القرآن من التحریف، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، ص ۲۲۴.
  5. محمدی (نجارزادگان)، فتح‌الله، سلامه القرآن من التحریف، تهران، پیام آزادی، چاپ اول، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۸۵.
  6. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۹.