حدیث «الاسلام یعلو و لایعلی علیه»: تفاوت میان نسخه‌ها
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== متن حدیث== | == متن حدیث== | ||
{{عربی بزرگ |الْإِسْلَامُ يَعْلُو وَ لَا يُعْلَى عَلَيْهِ|ترجمه=اسلام برتر است و چیزی بر آن برتری ندارد.|منبع=<ref>شیخ صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۳۳، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.</ref>}} | {{عربی بزرگ |الْإِسْلَامُ يَعْلُو وَ لَا يُعْلَى عَلَيْهِ|ترجمه=اسلام برتر است و چیزی بر آن برتری ندارد.|منبع=<ref>شیخ صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۳۳، ح۵۷۱۹، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.</ref>}} | ||
== جایگاه== | == جایگاه== | ||
حدیث الاسلام یعلو و لایعلی علیه، در کتاب من لا یحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه | حدیث الاسلام یعلو و لایعلی علیه، در کتاب من لا یحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه<ref>شیخ صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۳۳، ح۵۷۱۹، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.</ref> و کتاب سنن الدار قطنی از منابع روایی اهل‌سنت <ref>دار قطنی، علی بن عمر، سنن الدار قطنی، ج۴، ص۳۷۱، ح۳۶۲۰، تحقیق حسن عبدالمنعم شبلی و دیگران، بیروت، مؤسسة الرسالة، الطبعة الاولی، ۱۴۲۴ق/۲۰۰۴م.</ref> از پیامبر نقل شده است. | ||
به گفته مرتضی مطهری، این حدیث از جوامع الکلم و سخنان متشابه پیامبر(ص) است که هر گروهی از علما از منظری خاص به آن نگریسته و از آن استنباط کرده‌اند. فقها از این حدیث استنباط کرده‌اند که در مقررات اجتماعی اسلام، هیچ قانونی که نتیجه آن برتری غبرمسلمان بر مسلمان باشد وجود نداد. همچنین متکلمان با استفاده از آن می‌گویند که منطق اسلام بر هر منطقی برتری دارد و کسانی که از بعد اجتماعی به این حدیث می‌نگرند گفته‌اند که قانون اسلام از هر قانون دیگری با نیازهای بشر منطبق‌تر است.<ref> مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، ص۱۹۸-۱۹۹.</ref> | همچنین علمای شیعه و سنی<ref>نگاه کنید به مجلة جامعة ام القری، مجموعة من المؤلفین، ج۸، ص۴۲۲.</ref> در مباحث مختلفی به آن استناد کرده‌اند. به گفته مرتضی مطهری، این حدیث از جوامع الکلم و سخنان متشابه پیامبر(ص) است که هر گروهی از علما از منظری خاص به آن نگریسته و از آن استنباط کرده‌اند. فقها از این حدیث استنباط کرده‌اند که در مقررات اجتماعی اسلام، هیچ قانونی که نتیجه آن برتری غبرمسلمان بر مسلمان باشد وجود نداد. همچنین متکلمان با استفاده از آن می‌گویند که منطق اسلام بر هر منطقی برتری دارد و کسانی که از بعد اجتماعی به این حدیث می‌نگرند گفته‌اند که قانون اسلام از هر قانون دیگری با نیازهای بشر منطبق‌تر است.<ref> مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، ص۱۹۸-۱۹۹.</ref> | ||
== کاربردهای فقهی== | == کاربردهای فقهی== | ||
این حدیث بیانگر قاعده‌ای عام است که بر اساس آن در هر حکمی باید برتری اسلام لحاظ شود. برای این قاعده مصادیق متعددی ذکر شده است از جمله: | این حدیث بیانگر قاعده‌ای عام است که بر اساس آن در هر حکمی باید برتری اسلام لحاظ شود. برای این قاعده مصادیق متعددی ذکر شده است از جمله: | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
* در صورت کافر شدن مرد، ازدواج باطل است. | * در صورت کافر شدن مرد، ازدواج باطل است. | ||
*جایز نبودن ولایت کافر بر مسلمان. | *جایز نبودن ولایت کافر بر مسلمان. | ||
== تأیید محتوای روایت با آیه نفی سبیل== | |||
محتوای این روایت با آیه «وَلَنْ يَجْعَلَ اللهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا؛ و خدا تا ابد اجازه نداده که کافران کمترین تسلطی بر مؤمنان داشته باشند» (نساء، ۱۴۱.) تأیید شده است. فقها از این آیه، قاعده نفی سبیل را استخراج کرده‌اند. این قاعده بر هر حکمی که باعث برتری کافر بر مسلمان شود، مقدم است.<ref>جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۵۹۵.</ref> فقها در مسائل مختلف فقهی، به این آیه استناد کرده‌اند.<ref> موسوی سبزواری، مواهب الرحمن، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۴۳؛ جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۵۹۶.</ref> | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
نسخهٔ ۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۹
 | این مقاله هماکنون به دست Shamsoddin در حال ویرایش است. |
آیا عبارت «الإسلامُ یَعْلوا و لایُعْلی عَلَیه» حدیث است؟
الإسلامُ یَعْلوا و لایُعْلی عَلَیه، حدیثی که از پیامبر(ص) نقل شده است که بر اساس آن هیچ قانونی بر قانون اسلام برتری نخواهد داشت. این حدیث در کتاب من لایحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه آمده است و علمای در مباحث فقهی و کلامی مختلفی به آن استناد کرده‌اند.
متن حدیث
| « | الْإِسْلَامُ يَعْلُو وَ لَا يُعْلَى عَلَيْهِ[۲]
اسلام برتر است و چیزی بر آن برتری ندارد. |
» |
جایگاه
حدیث الاسلام یعلو و لایعلی علیه، در کتاب من لا یحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه[۳] و کتاب سنن الدار قطنی از منابع روایی اهل‌سنت [۴] از پیامبر نقل شده است. همچنین علمای شیعه و سنی[۵] در مباحث مختلفی به آن استناد کرده‌اند. به گفته مرتضی مطهری، این حدیث از جوامع الکلم و سخنان متشابه پیامبر(ص) است که هر گروهی از علما از منظری خاص به آن نگریسته و از آن استنباط کرده‌اند. فقها از این حدیث استنباط کرده‌اند که در مقررات اجتماعی اسلام، هیچ قانونی که نتیجه آن برتری غبرمسلمان بر مسلمان باشد وجود نداد. همچنین متکلمان با استفاده از آن می‌گویند که منطق اسلام بر هر منطقی برتری دارد و کسانی که از بعد اجتماعی به این حدیث می‌نگرند گفته‌اند که قانون اسلام از هر قانون دیگری با نیازهای بشر منطبق‌تر است.[۶]
کاربردهای فقهی
این حدیث بیانگر قاعده‌ای عام است که بر اساس آن در هر حکمی باید برتری اسلام لحاظ شود. برای این قاعده مصادیق متعددی ذکر شده است از جمله:
- اهل ذمه برای زندگی در ممالک اسلامی باید جزیه بپردازند.
- زن مسلمان نمی‌تواند با مرد کافر ازدواج کند.
- اگر زن یا شوهر ذمی، مسلمان شود، حکم به اسلام فرزندشان می‌شود.«جمهره»
- در صورت کافر شدن مرد، ازدواج باطل است.
- جایز نبودن ولایت کافر بر مسلمان.
تأیید محتوای روایت با آیه نفی سبیل
محتوای این روایت با آیه «وَلَنْ يَجْعَلَ اللهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا؛ و خدا تا ابد اجازه نداده که کافران کمترین تسلطی بر مؤمنان داشته باشند» (نساء، ۱۴۱.) تأیید شده است. فقها از این آیه، قاعده نفی سبیل را استخراج کرده‌اند. این قاعده بر هر حکمی که باعث برتری کافر بر مسلمان شود، مقدم است.[۷] فقها در مسائل مختلف فقهی، به این آیه استناد کرده‌اند.[۸]
منابع
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۳۳، ح۵۷۱۹، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
- ↑ [۱]
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۳۳، ح۵۷۱۹، تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
- ↑ دار قطنی، علی بن عمر، سنن الدار قطنی، ج۴، ص۳۷۱، ح۳۶۲۰، تحقیق حسن عبدالمنعم شبلی و دیگران، بیروت، مؤسسة الرسالة، الطبعة الاولی، ۱۴۲۴ق/۲۰۰۴م.
- ↑ نگاه کنید به مجلة جامعة ام القری، مجموعة من المؤلفین، ج۸، ص۴۲۲.
- ↑ مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، ص۱۹۸-۱۹۹.
- ↑ جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۵۹۵.
- ↑ موسوی سبزواری، مواهب الرحمن، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۴۳؛ جعفری، تفسیر کوثر، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۵۹۶.