واژه ودود در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
واژه ودود در قرآن چند بار آمده است و معنای آن چیست{{پایان سوال}} | واژه ودود در قرآن چند بار آمده است و معنای آن چیست{{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}[[ودود]] | {{پاسخ}}[[ودود]] به معنای دوستدار و از اسماء خداوند است. این کلمه دو بار در قرآن آمده و صیغه مبالغه می‌باشد و از ریشه وُد که به معنای حب است. ودود یک بار همراه کلمه غفور و یک بار همراه رحیم آمده است. این واژه می‌تواند هم به معنای اسم فاعل باشد هم به معنای اسم مفعول. | ||
== معنای ودود == | == معنای ودود == | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۱: | ||
== ودود در قرآن == | == ودود در قرآن == | ||
واژه ودود در قرآن دو بار آمده است . هر دو بار درباره خداوند بکار برده شده است:{{قرآن|وَاسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ ۚ إِنَّ رَبِّي رَحِيمٌ وَدُودٌ|ترجمه=و از پروردگار خود آمرزش بخواهيد، سپس به درگاه او توبه كنيد كه پروردگار من مهربان و دوستدار [بندگان] است.|سوره=هود|آیه=۹۰}} | واژه ودود در قرآن دو بار آمده است. هر دو بار درباره خداوند بکار برده شده است:{{قرآن|وَاسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ ۚ إِنَّ رَبِّي رَحِيمٌ وَدُودٌ|ترجمه=و از پروردگار خود آمرزش بخواهيد، سپس به درگاه او توبه كنيد كه پروردگار من مهربان و دوستدار [بندگان] است.|سوره=هود|آیه=۹۰}} | ||
«ذكر اين كلمه بعد از كلمه" رحيم" اشاره به اين است كه نه تنها خداوند به حكم رحيميتش به بندگان گنهكار توبه كار توجه دارد بلكه از اين گذشته آنها را بسيار دوست می‌دارد كه هر كدام از اين دو (رحم و محبت) خود انگيزهاى است براى پذيرش استغفار و توبه بندگان»<ref>تفسير نمونه، آیت الله مکارم شیرازی، ج۹، ص۲۱۲</ref> علامه طباطبایی ذیل این آیه می‌گوید: «اگر خداى تعالى را ودود خوانده به همين جهت است كه او بندگان خود را دوست می‌دارد و آثار محبت خود را با افاضه نعمتهايش بر آنان ظاهر میسازد.»<ref>ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۰، ص۵۶۰</ref> | «ذكر اين كلمه بعد از كلمه "رحيم" اشاره به اين است كه نه تنها خداوند به حكم رحيميتش به بندگان گنهكار توبه كار توجه دارد بلكه از اين گذشته آنها را بسيار دوست می‌دارد كه هر كدام از اين دو (رحم و محبت) خود انگيزهاى است براى پذيرش استغفار و توبه بندگان»<ref>تفسير نمونه، آیت الله مکارم شیرازی، ج۹، ص۲۱۲</ref> [[علامه طباطبایی]] ذیل این آیه می‌گوید: «اگر خداى تعالى را ودود خوانده به همين جهت است كه او بندگان خود را دوست می‌دارد و آثار محبت خود را با افاضه نعمتهايش بر آنان ظاهر میسازد.»<ref>ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۰، ص۵۶۰</ref> | ||
در جای دیگر قرآن آمده است:{{قرآن|وَهُوَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ|ترجمه=او آمرزنده و دوست‌دارنده است.|سوره=بروج|آیه=۱۴}} برخی ودود در اینجا را به معنای کثیرالموده | در جای دیگر قرآن آمده است:{{قرآن|وَهُوَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ|ترجمه=او آمرزنده و دوست‌دارنده است.|سوره=بروج|آیه=۱۴}} برخی ودود در اینجا را به معنای کثیرالموده دانسته‌اند.<ref>ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج۲۰، ص۴۲۰</ref> اکثر مترجمان قرآن، ودود را به معنای دوستدار گرفته‌اند. | ||
ریشه این کلمه هم در قرآن آمده است: {{قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَٰنُ وُدًّا|ترجمه=كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‌اند، به زودى [خداى] رحمان براى آنان محبتى [در دلها] قرار مى‌دهد.|سوره=مریم|آیه=۹۶}} و نیز نام یک بت در میان قوم [[حضرت نوح(ع)]]: {{قرآن|وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا|ترجمه=و گفتند: زنهار، خدايان خود را رها مكنيد، و نه «وَدّ» را واگذاريد و نه «سُواع» و نه «يَغُوث» و نه «يَعُوق» و نه «نَسْر» را.|سوره=نوح|آیه=۲۳}} | |||
واژه مودت مشتق این کلمه است.<ref>{{قرآن|وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ|ترجمه=و از نشانه‌هاى او اينكه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفريد تا بدانها آرام گيريد، و ميانتان دوستى و رحمت نهاد. آرى، در اين [نعمت] براى مردمى كه مى‌انديشند قطعاً نشانه‌هايى است.|سوره=روم|آیه=۲۱}}</ref>{{پایان پاسخ}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۴ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۲۷
ودود به معنای دوستدار و از اسماء خداوند است. این کلمه دو بار در قرآن آمده و صیغه مبالغه می‌باشد و از ریشه وُد که به معنای حب است. ودود یک بار همراه کلمه غفور و یک بار همراه رحیم آمده است. این واژه می‌تواند هم به معنای اسم فاعل باشد هم به معنای اسم مفعول.
معنای ودود
اين واژه صيغه مبالغه و به معناى شخص بسيار پر محبت است و در قرآن مجيد، يكبار همراه «غفور»؛ (بسيار آمرزنده) و يكبار همراه «رحيم» آمده كه هر دو وصف، با معناى «ودود» تأكيد و تأييد مى‌شود. مرحوم كفعمى در «مصباح» مى‌گويد: «ودود» ـ هنگامى كه به عنوان وصفى از اوصاف الهى به كار رود ـ به معناى كسى است كه بندگان را دوست دارد، از آنها راضى مى‌شود و اعمال آنها را مى‌پذيرد يا به معناى كسى است كه دوستى بنده‌اش را در دل ديگران مى‌اندازد.[۱]
و كلمه" ودود" بر وزن فعول از اسماى خداى تعالى است و از ماده "ود" اشتقاق يافته و كلمه: "ود" با كلمه "حب" به يك معنا است الا اينكه از موارد استعمال اين دو كلمه بر میآيد كه "ود" نوع خاصى از حب است و آن حبى است كه آثار و پی‌آمدهايى آشكار دارد مثل، الفت و آمد و شد.[۲]
ودود در قرآن
واژه ودود در قرآن دو بار آمده است. هر دو بار درباره خداوند بکار برده شده است:﴿وَاسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ ۚ إِنَّ رَبِّي رَحِيمٌ وَدُودٌ؛ و از پروردگار خود آمرزش بخواهيد، سپس به درگاه او توبه كنيد كه پروردگار من مهربان و دوستدار [بندگان] است.﴾(هود:۹۰)
«ذكر اين كلمه بعد از كلمه "رحيم" اشاره به اين است كه نه تنها خداوند به حكم رحيميتش به بندگان گنهكار توبه كار توجه دارد بلكه از اين گذشته آنها را بسيار دوست می‌دارد كه هر كدام از اين دو (رحم و محبت) خود انگيزهاى است براى پذيرش استغفار و توبه بندگان»[۳] علامه طباطبایی ذیل این آیه می‌گوید: «اگر خداى تعالى را ودود خوانده به همين جهت است كه او بندگان خود را دوست می‌دارد و آثار محبت خود را با افاضه نعمتهايش بر آنان ظاهر میسازد.»[۴]
در جای دیگر قرآن آمده است:﴿وَهُوَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ؛ او آمرزنده و دوست‌دارنده است.﴾(بروج:۱۴) برخی ودود در اینجا را به معنای کثیرالموده دانسته‌اند.[۵] اکثر مترجمان قرآن، ودود را به معنای دوستدار گرفته‌اند.
ریشه این کلمه هم در قرآن آمده است: ﴿إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَٰنُ وُدًّا؛ كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‌اند، به زودى [خداى] رحمان براى آنان محبتى [در دلها] قرار مى‌دهد.﴾(مریم:۹۶) و نیز نام یک بت در میان قوم حضرت نوح(ع): ﴿وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا؛ و گفتند: زنهار، خدايان خود را رها مكنيد، و نه «وَدّ» را واگذاريد و نه «سُواع» و نه «يَغُوث» و نه «يَعُوق» و نه «نَسْر» را.﴾(نوح:۲۳)
واژه مودت مشتق این کلمه است.[۶]
منابع
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی، بخش اسما و صفات خدا
- ↑ ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج۱۰، ص۵۶۰
- ↑ تفسير نمونه، آیت الله مکارم شیرازی، ج۹، ص۲۱۲
- ↑ ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۰، ص۵۶۰
- ↑ ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبایی، ج۲۰، ص۴۲۰
- ↑ ﴿وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ؛ و از نشانه‌هاى او اينكه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفريد تا بدانها آرام گيريد، و ميانتان دوستى و رحمت نهاد. آرى، در اين [نعمت] براى مردمى كه مى‌انديشند قطعاً نشانه‌هايى است.﴾(روم:۲۱)