شرایط ریاست جمهوری: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
مقدمه | مقدمه | ||
ریاست جمهوری به دلیل جایگاهی که در نظام جمهوری اسلامی ایران دارد از اهمیت و موقعیت | == جایگاه ریاست جمهوری == | ||
ریاست جمهوری به دلیل جایگاهی که در نظام جمهوری اسلامی ایران دارد از اهمیت و موقعیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا رئیس‌جمهور به عبارتی فرد دوم مملکت است و به لحاظ این که بخش‌های اقتصادی و مدیریتی کشور در این نهاد و زیر مجموعه آن متمرکز است، لذا انتخاب او برای مردم و مسئولین به منزله تعیین برنامه‌های کلان اقتصادی، سیاسی و مدیریتی کشور در نهاد مجریه کشور بوده و نزد اذهان همگان مسئول این نهاد که قسمت مهمی از سرنوشت کشور به دست او رقم زده می‌شود، فرد لایق و کارآمدی باید باشد. | |||
==ریاست جمهوری در قانون اساسی== | |||
== ریاست جمهوری در قانون اساسی == | |||
مطابق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانی الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و ا مانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور. | مطابق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانی الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و ا مانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور. | ||
هر چند که در این اصل ویژگی‌های شخص لایق برای انتخابات را به‌طور کلی بیان نموده‌است، اما همین عناوین با دقت و ملاحظات زیادی لحاظ شده‌اند و می‌تواند هم برای نهادهای تعیین صلاحیت و هم برای انتخاب کنندگان معیار و ملاک تعیین‌کننده باشد البته از آن جایی که شروطی مانند ایرانی الاصل بودن یا دارای حسن سابقه بودن کمتر بحث و مناظره است، لذا به تبیین معیارهای کلیدی و اصلی رئیس جمهوری از دیدگاه قانون اساسی می‌پردازیم: | هر چند که در این اصل ویژگی‌های شخص لایق برای انتخابات را به‌طور کلی بیان نموده‌است، اما همین عناوین با دقت و ملاحظات زیادی لحاظ شده‌اند و می‌تواند هم برای نهادهای تعیین صلاحیت و هم برای انتخاب کنندگان معیار و ملاک تعیین‌کننده باشد البته از آن جایی که شروطی مانند ایرانی الاصل بودن یا دارای حسن سابقه بودن کمتر بحث و مناظره است، لذا به تبیین معیارهای کلیدی و اصلی رئیس جمهوری از دیدگاه قانون اساسی می‌پردازیم: | ||
الف) رجل مذهبی: منظور از شخصیت مذهبی چیزی فراتر از نمازخوان بودن و مراد امثال آن است و کسی است که تفکر مذهبی داشته و در لحاظ شناخت اصول بنیادین اسلام متفکر و اندیشمند باشد. | الف) '''رجل مذهبی''': منظور از شخصیت مذهبی چیزی فراتر از نمازخوان بودن و مراد امثال آن است و کسی است که تفکر مذهبی داشته و در لحاظ شناخت اصول بنیادین اسلام متفکر و اندیشمند باشد. | ||
ب) رجل سیاسی: سیاست یعنی کشورداری و اصولاً علم سیاست را علم اداره کشور را گویند لذا شخصیت سیاسی کسی است که بتواند کشورداری کند، البته سیاسی بودن به معنای سیاست باز و حزب باز نیست بلکه منظور توانمندی اداره کشور در عرصه‌های گوناگون، نظیر فرهنگ، اقتصاد، مسائل اجتماعی، علمی و بین‌المللی است، لذا نباید شخصیتی صنفی داشته باشد. | ب) '''رجل سیاسی''': سیاست یعنی کشورداری و اصولاً علم سیاست را علم اداره کشور را گویند لذا شخصیت سیاسی کسی است که بتواند کشورداری کند، البته سیاسی بودن به معنای سیاست باز و حزب باز نیست بلکه منظور توانمندی اداره کشور در عرصه‌های گوناگون، نظیر فرهنگ، اقتصاد، مسائل اجتماعی، علمی و بین‌المللی است، لذا نباید شخصیتی صنفی داشته باشد. | ||
در این زمینه می‌توان به فرمانی که حضرت علی (ع) به مالک اشتر نخعی، فرزند حارث نوشته‌است، مراجعه کرد و این فرمان و سایر بیانات معصومین (ع) در این زمینه می‌تواند نصب العین و منش برای کشور داری و ادای مسئولیت‌های اجرایی باشد و حتی مدیران می‌توانند از تجربیات و عملکرد گذشتگان عالم سیاست هم کمال استفاده را کنند تا وضعیت را از قبل هر چه بهتر و نیکوتر بگردانند. همانگونه که حضرت امام خمینی از انقلاب مشروطه و وقایع و حوادث آن و همچنین از مبارزات عالمانی، همچون شیخ فضل الله نوری و شهید سید حسن مدرس در قیام و نهضت خود استفاده نمودند، نیز نامزدین ریاست جمهوری می‌توانند از تجربیات دولت‌های قبلی در زمینه پیش برد اهداف مقدس جمهوری اسلامی ایران بهره ببرند. | در این زمینه می‌توان به فرمانی که حضرت علی (ع) به مالک اشتر نخعی، فرزند حارث نوشته‌است، مراجعه کرد و این فرمان و سایر بیانات معصومین (ع) در این زمینه می‌تواند نصب العین و منش برای کشور داری و ادای مسئولیت‌های اجرایی باشد و حتی مدیران می‌توانند از تجربیات و عملکرد گذشتگان عالم سیاست هم کمال استفاده را کنند تا وضعیت را از قبل هر چه بهتر و نیکوتر بگردانند. همانگونه که حضرت امام خمینی از انقلاب مشروطه و وقایع و حوادث آن و همچنین از مبارزات عالمانی، همچون شیخ فضل الله نوری و شهید سید حسن مدرس در قیام و نهضت خود استفاده نمودند، نیز نامزدین ریاست جمهوری می‌توانند از تجربیات دولت‌های قبلی در زمینه پیش برد اهداف مقدس جمهوری اسلامی ایران بهره ببرند. | ||
ج) مدیر و مدبر بودن: این امر که مد نظر همگان است و واحد ابعاد گوناگون می‌باشد و می‌تواند نقش اساسی در تغییر و تحولات مثبت در جامعه ایفا نماید، لذا نیاز دارد تا در ابعاد گوناگون آن بررسی دقیق صورت پذیرد: | ج) '''مدیر و مدبر بودن''': این امر که مد نظر همگان است و واحد ابعاد گوناگون می‌باشد و می‌تواند نقش اساسی در تغییر و تحولات مثبت در جامعه ایفا نماید، لذا نیاز دارد تا در ابعاد گوناگون آن بررسی دقیق صورت پذیرد: | ||
۱. واجد مدیریت کلان منابع مالی و ا نسانی: ریاست جمهوری باید با امور مالی آشنایی داشته باشد تا بتواند بر متصدیان این بخش نظارت داشته باشد و از عهده وظیفه مربوطه برآید، زیرا او مستقیماً مسئول امور برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور است هر چند که می‌تواند بر عهده دیگری بگذارد.<ref>قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصل ۱۲۶.</ref> | ۱. واجد مدیریت کلان منابع مالی و ا نسانی: ریاست جمهوری باید با امور مالی آشنایی داشته باشد تا بتواند بر متصدیان این بخش نظارت داشته باشد و از عهده وظیفه مربوطه برآید، زیرا او مستقیماً مسئول امور برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور است هر چند که می‌تواند بر عهده دیگری بگذارد.<ref>قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصل ۱۲۶.</ref> | ||
۲. آگاه به اختیارات وزرا و توانمند برای نظارت و هماهنگی عملکرد وزرا: مطابق اصل ۱۳۳ قانون اساسی به جهت این که وی وزیر مناسب برای هر پستی را انتخاب کند، لذا لازم است که اختیارات هر یک از وزرا را بداند نیز باید بر کار وزیران نظارت داشته و تدابیر لازم برای هماهنگ ساختن آن را داشته باشد.<ref>همان اصل ۱۳۴.</ref> پس باید بتواند مدیریت لازم را اعمال کند. | ۲. آگاه به اختیارات وزرا و توانمند برای نظارت و هماهنگی عملکرد وزرا: مطابق اصل ۱۳۳ قانون اساسی به جهت این که وی وزیر مناسب برای هر پستی را انتخاب کند، لذا لازم است که اختیارات هر یک از وزرا را بداند. نیز باید بر کار وزیران نظارت داشته و تدابیر لازم برای هماهنگ ساختن آن را داشته باشد.<ref>همان اصل ۱۳۴.</ref> پس باید بتواند مدیریت لازم را اعمال کند. | ||
۳. توانمند به ایجاد تفاهم و هماهنگی بین وزرا و رفع اختلاف آنان: یعنی باید بتواند تصمیمات و مذاکرات هیئت وزیران را جمع‌بندی کند و برنامه و خط مشی دولت (برنامه‌ریزی دولتی) را تبیین کند.<ref>همان.</ref> | |||
۴. توانمند به سازماندهی و مدیریت دستگاه‌ها و معاونت‌ها: قدرت سازماندهی دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها و به اجرا درآوردن قوانین مربوطه را داشته باشد.<ref>همان.</ref> | |||
۵. آگاه به شرایط بین‌المللی موجود و حقوق بین‌الملل: درک لازم را از شرایط بین‌المللی موجود داشته باشد. خصوصاً در حال حاضر که جمهوری اسلامی ایران با انواع تهدیدات مواجه است زیرا مسئولیت انتخاب سفراء و حضور در مجامع بین‌المللی با او است.<ref>همان، اصول ۱۲۵ و ۱۲۸.</ref> نیز باید آشنایی با حقوق بین‌الملل هر چند به نحو اجمالی داشته باشد، زیرا امضای معاهدات و صلح دعاوی بین‌المللی با اوست و باید واجد قدرت بیان و مجاب کردن مخاطبین در عرصه‌های داخل و خارج باشد.<ref>همان، اصول ۱۳۹ و ۷۷.</ref> | ۵. آگاه به شرایط بین‌المللی موجود و حقوق بین‌الملل: درک لازم را از شرایط بین‌المللی موجود داشته باشد. خصوصاً در حال حاضر که جمهوری اسلامی ایران با انواع تهدیدات مواجه است زیرا مسئولیت انتخاب سفراء و حضور در مجامع بین‌المللی با او است.<ref>همان، اصول ۱۲۵ و ۱۲۸.</ref> نیز باید آشنایی با حقوق بین‌الملل هر چند به نحو اجمالی داشته باشد، زیرا امضای معاهدات و صلح دعاوی بین‌المللی با اوست و باید واجد قدرت بیان و مجاب کردن مخاطبین در عرصه‌های داخل و خارج باشد.<ref>همان، اصول ۱۳۹ و ۷۷.</ref> | ||
۶. توانمند به حفظ و تأمین امنیت کشور و توانا در هماهنگی بین ارکان امنیتی کشور: زیرا او رئیس شورای امنیت ملی است و چنین مسولیت مهمی باید توانایی لازم آن در فرد مسئول آن وجود داشته باشد.<ref>همان، اصل ۱۷۶.</ref> | |||
۷. هماهنگ با ولایت فقیه: قدرت و آمادگی هماهنگی با رهبری را داشته باشد، زیرا قوای سه‌گانه زیر نظر ولایت مطلقه هستند، لذا باید سلسله مراتب اداری را نسبت به رهبری داشته باشد.<ref>همان، اصل ۵۷.</ref> | |||
۸. مروج فرهنگ اسلامی و رافع موانع آن: توان و آمادگی لازم برای ترویج دین، اخلاق و مقابله با نفوذ فرهنگ منحط غرب را داشته باشد، زیرا چنین امری در قسم ریاست جمهوری<ref>همان، اصل ۱۲۱.</ref> آمده‌است، لذا باید بتواند بر ارتقاء فرهنگ و ارزش‌های والای اسلامی و انسانی در جامعه کوشا باشد. | |||
۹. پرهیز از انحصار طلبی: توان و قابلیت استفاده از مشارکت سیاسی اجتماعی همه‌جانبه گروه‌ها و قشرها جامعه در سرنوشت کشور را داشته باشد، زیرا اصل ۱۲۱ قانون اساسی می‌گوید: باید رئیس‌جمهور خودکامه، مستبد و انحصار طلب نباشد. از این روی باید او به قدرت نگرش امانتی بودن داشته باشد و به قول شهید دکتر بهشتی (ره) شیفته خدمت باشد نه تشنه قدرت. | |||
۱۰. مسئولیت پذیری: مسؤولیت پذیر و وظیفه‌شناس در انجام تعهدات اداری باشد، زیرا در اصل ۱۲۱ آمده‌است که او در قبال رهبر و مجلس مسئول است و باید بتواند به کارآمدی نظام ارتقا بخشد.<ref>ر. ک. گفتگوی اختصاصی با کعبی حقوقدان شورای نگهبان، روزنامه جمهوری اسلامی ایران، ۱۸/۲/۱۳۸۴ (با دخل و تصرف).</ref> | |||
==شرایط ریاست جمهوری از دیدگاه رهبری== | |||
به جهت اینکه مقام معظم رهبری از سطح کلان مسائل مربوط به اداره کشور را زیر نظر دارند و خود نیز در برهه ای از زمان این مسئولیت را در نظام بر عهده داشته‌اند و بی گمان بیش از هر کارشناس و فرد خبره دیگر بر این امر راقف هستند، لذا از بیانات ایشان در این رابطه بهره می جوئیم: ایشان در سخنرانی‌های عمومی خود از عید فطر سال ۸۳ تا ۲۸/۲/۱۳۸۴ دربارهٔ رئیس‌جمهور واجد صلاحیت مطالبی را بیان داشته‌اند که به اجمال به آنها اشاره می‌کنیم: | |||
ایشان در سخنرانی‌های عمومی خود از عید فطر سال ۸۳ تا ۲۸/۲/۱۳۸۴ دربارهٔ رئیس‌جمهور واجد صلاحیت مطالبی را بیان داشته‌اند که به اجمال به آنها اشاره می‌کنیم: | |||
۱. در برخورد با مسائل توسعه از یاد قشرهای ضعیف و مظلوم غافل نشود و به فکر معیشت، دین و فرهنگ مردم باشد و دارای ویژگی‌های کارآمدی، توانایی، شادابی و نشاط، کفایت، علاقمند مبارزه با فقر و فساد و تبعیض، مردمی بودن، مؤمن به هدف‌های انقلاب و استقلال و پیشرفت کشور، شناخت وظایف و عمل به آن با قوت و اقتدار، با حوصله، اهمیت دادن به امنیت، هوشمندی، با تدبیر و مصمم، توان اشتغال زایی بالا و با همت باشد.<ref>روزنامه جوان ۱/۳/۱۳۸۴.</ref> | ۱. در برخورد با مسائل توسعه از یاد قشرهای ضعیف و مظلوم غافل نشود و به فکر معیشت، دین و فرهنگ مردم باشد و دارای ویژگی‌های کارآمدی، توانایی، شادابی و نشاط، کفایت، علاقمند مبارزه با فقر و فساد و تبعیض، مردمی بودن، مؤمن به هدف‌های انقلاب و استقلال و پیشرفت کشور، شناخت وظایف و عمل به آن با قوت و اقتدار، با حوصله، اهمیت دادن به امنیت، هوشمندی، با تدبیر و مصمم، توان اشتغال زایی بالا و با همت باشد.<ref>روزنامه جوان ۱/۳/۱۳۸۴.</ref> | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۲: | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
== | ==مطالعه بیشتر== | ||
# قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سخنرانی‌های مقام معظم رهبری در ایام انتخابات. | |||
# هاشمی. محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر دادگستر. | #قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سخنرانی‌های مقام معظم رهبری در ایام انتخابات. | ||
#هاشمی. محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر دادگستر. | |||
{{پایان مطالعه بیشتر}} | {{پایان مطالعه بیشتر}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
<references /> | |||
نسخهٔ ۱۶ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۰۴
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
رئیس‌جمهور باید چه شرایطی را دارا باشد؟
مقدمه
جایگاه ریاست جمهوری
ریاست جمهوری به دلیل جایگاهی که در نظام جمهوری اسلامی ایران دارد از اهمیت و موقعیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا رئیس‌جمهور به عبارتی فرد دوم مملکت است و به لحاظ این که بخش‌های اقتصادی و مدیریتی کشور در این نهاد و زیر مجموعه آن متمرکز است، لذا انتخاب او برای مردم و مسئولین به منزله تعیین برنامه‌های کلان اقتصادی، سیاسی و مدیریتی کشور در نهاد مجریه کشور بوده و نزد اذهان همگان مسئول این نهاد که قسمت مهمی از سرنوشت کشور به دست او رقم زده می‌شود، فرد لایق و کارآمدی باید باشد.
ریاست جمهوری در قانون اساسی
مطابق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانی الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و ا مانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.
هر چند که در این اصل ویژگی‌های شخص لایق برای انتخابات را به‌طور کلی بیان نموده‌است، اما همین عناوین با دقت و ملاحظات زیادی لحاظ شده‌اند و می‌تواند هم برای نهادهای تعیین صلاحیت و هم برای انتخاب کنندگان معیار و ملاک تعیین‌کننده باشد البته از آن جایی که شروطی مانند ایرانی الاصل بودن یا دارای حسن سابقه بودن کمتر بحث و مناظره است، لذا به تبیین معیارهای کلیدی و اصلی رئیس جمهوری از دیدگاه قانون اساسی می‌پردازیم:
الف) رجل مذهبی: منظور از شخصیت مذهبی چیزی فراتر از نمازخوان بودن و مراد امثال آن است و کسی است که تفکر مذهبی داشته و در لحاظ شناخت اصول بنیادین اسلام متفکر و اندیشمند باشد.
ب) رجل سیاسی: سیاست یعنی کشورداری و اصولاً علم سیاست را علم اداره کشور را گویند لذا شخصیت سیاسی کسی است که بتواند کشورداری کند، البته سیاسی بودن به معنای سیاست باز و حزب باز نیست بلکه منظور توانمندی اداره کشور در عرصه‌های گوناگون، نظیر فرهنگ، اقتصاد، مسائل اجتماعی، علمی و بین‌المللی است، لذا نباید شخصیتی صنفی داشته باشد.
در این زمینه می‌توان به فرمانی که حضرت علی (ع) به مالک اشتر نخعی، فرزند حارث نوشته‌است، مراجعه کرد و این فرمان و سایر بیانات معصومین (ع) در این زمینه می‌تواند نصب العین و منش برای کشور داری و ادای مسئولیت‌های اجرایی باشد و حتی مدیران می‌توانند از تجربیات و عملکرد گذشتگان عالم سیاست هم کمال استفاده را کنند تا وضعیت را از قبل هر چه بهتر و نیکوتر بگردانند. همانگونه که حضرت امام خمینی از انقلاب مشروطه و وقایع و حوادث آن و همچنین از مبارزات عالمانی، همچون شیخ فضل الله نوری و شهید سید حسن مدرس در قیام و نهضت خود استفاده نمودند، نیز نامزدین ریاست جمهوری می‌توانند از تجربیات دولت‌های قبلی در زمینه پیش برد اهداف مقدس جمهوری اسلامی ایران بهره ببرند.
ج) مدیر و مدبر بودن: این امر که مد نظر همگان است و واحد ابعاد گوناگون می‌باشد و می‌تواند نقش اساسی در تغییر و تحولات مثبت در جامعه ایفا نماید، لذا نیاز دارد تا در ابعاد گوناگون آن بررسی دقیق صورت پذیرد:
۱. واجد مدیریت کلان منابع مالی و ا نسانی: ریاست جمهوری باید با امور مالی آشنایی داشته باشد تا بتواند بر متصدیان این بخش نظارت داشته باشد و از عهده وظیفه مربوطه برآید، زیرا او مستقیماً مسئول امور برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور است هر چند که می‌تواند بر عهده دیگری بگذارد.[۱]
۲. آگاه به اختیارات وزرا و توانمند برای نظارت و هماهنگی عملکرد وزرا: مطابق اصل ۱۳۳ قانون اساسی به جهت این که وی وزیر مناسب برای هر پستی را انتخاب کند، لذا لازم است که اختیارات هر یک از وزرا را بداند. نیز باید بر کار وزیران نظارت داشته و تدابیر لازم برای هماهنگ ساختن آن را داشته باشد.[۲] پس باید بتواند مدیریت لازم را اعمال کند.
۳. توانمند به ایجاد تفاهم و هماهنگی بین وزرا و رفع اختلاف آنان: یعنی باید بتواند تصمیمات و مذاکرات هیئت وزیران را جمع‌بندی کند و برنامه و خط مشی دولت (برنامه‌ریزی دولتی) را تبیین کند.[۳]
۴. توانمند به سازماندهی و مدیریت دستگاه‌ها و معاونت‌ها: قدرت سازماندهی دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها و به اجرا درآوردن قوانین مربوطه را داشته باشد.[۴]
۵. آگاه به شرایط بین‌المللی موجود و حقوق بین‌الملل: درک لازم را از شرایط بین‌المللی موجود داشته باشد. خصوصاً در حال حاضر که جمهوری اسلامی ایران با انواع تهدیدات مواجه است زیرا مسئولیت انتخاب سفراء و حضور در مجامع بین‌المللی با او است.[۵] نیز باید آشنایی با حقوق بین‌الملل هر چند به نحو اجمالی داشته باشد، زیرا امضای معاهدات و صلح دعاوی بین‌المللی با اوست و باید واجد قدرت بیان و مجاب کردن مخاطبین در عرصه‌های داخل و خارج باشد.[۶]
۶. توانمند به حفظ و تأمین امنیت کشور و توانا در هماهنگی بین ارکان امنیتی کشور: زیرا او رئیس شورای امنیت ملی است و چنین مسولیت مهمی باید توانایی لازم آن در فرد مسئول آن وجود داشته باشد.[۷]
۷. هماهنگ با ولایت فقیه: قدرت و آمادگی هماهنگی با رهبری را داشته باشد، زیرا قوای سه‌گانه زیر نظر ولایت مطلقه هستند، لذا باید سلسله مراتب اداری را نسبت به رهبری داشته باشد.[۸]
۸. مروج فرهنگ اسلامی و رافع موانع آن: توان و آمادگی لازم برای ترویج دین، اخلاق و مقابله با نفوذ فرهنگ منحط غرب را داشته باشد، زیرا چنین امری در قسم ریاست جمهوری[۹] آمده‌است، لذا باید بتواند بر ارتقاء فرهنگ و ارزش‌های والای اسلامی و انسانی در جامعه کوشا باشد.
۹. پرهیز از انحصار طلبی: توان و قابلیت استفاده از مشارکت سیاسی اجتماعی همه‌جانبه گروه‌ها و قشرها جامعه در سرنوشت کشور را داشته باشد، زیرا اصل ۱۲۱ قانون اساسی می‌گوید: باید رئیس‌جمهور خودکامه، مستبد و انحصار طلب نباشد. از این روی باید او به قدرت نگرش امانتی بودن داشته باشد و به قول شهید دکتر بهشتی (ره) شیفته خدمت باشد نه تشنه قدرت.
۱۰. مسئولیت پذیری: مسؤولیت پذیر و وظیفه‌شناس در انجام تعهدات اداری باشد، زیرا در اصل ۱۲۱ آمده‌است که او در قبال رهبر و مجلس مسئول است و باید بتواند به کارآمدی نظام ارتقا بخشد.[۱۰]
شرایط ریاست جمهوری از دیدگاه رهبری
به جهت اینکه مقام معظم رهبری از سطح کلان مسائل مربوط به اداره کشور را زیر نظر دارند و خود نیز در برهه ای از زمان این مسئولیت را در نظام بر عهده داشته‌اند و بی گمان بیش از هر کارشناس و فرد خبره دیگر بر این امر راقف هستند، لذا از بیانات ایشان در این رابطه بهره می جوئیم: ایشان در سخنرانی‌های عمومی خود از عید فطر سال ۸۳ تا ۲۸/۲/۱۳۸۴ دربارهٔ رئیس‌جمهور واجد صلاحیت مطالبی را بیان داشته‌اند که به اجمال به آنها اشاره می‌کنیم:
۱. در برخورد با مسائل توسعه از یاد قشرهای ضعیف و مظلوم غافل نشود و به فکر معیشت، دین و فرهنگ مردم باشد و دارای ویژگی‌های کارآمدی، توانایی، شادابی و نشاط، کفایت، علاقمند مبارزه با فقر و فساد و تبعیض، مردمی بودن، مؤمن به هدف‌های انقلاب و استقلال و پیشرفت کشور، شناخت وظایف و عمل به آن با قوت و اقتدار، با حوصله، اهمیت دادن به امنیت، هوشمندی، با تدبیر و مصمم، توان اشتغال زایی بالا و با همت باشد.[۱۱]
نیز مطابق با نظر ایشان رئیس جمهوری از لحاظ بینش باید معتقد به مبانی نظام باشد و در این خط و مسیر، مدیریت و برنامه‌ریزی‌های خود را تنظیم اعمال و اجرا نماید و باید اصلاحات در مدیریت او اصولگرایانه باشد و از تقلید و پیروی از الگوهای غرب که منجر به سلطه آنان و نتیجه ندادن و عبث شدن فعالیت‌ها می‌گردد، بپرهیزد و به عنوان یکی از مسئولین باید همواره پاسخگوی ملت باشد.[۱۲]
مطالعه بیشتر
- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سخنرانی‌های مقام معظم رهبری در ایام انتخابات.
- هاشمی. محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر دادگستر.
منابع
- ↑ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصل ۱۲۶.
- ↑ همان اصل ۱۳۴.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ همان، اصول ۱۲۵ و ۱۲۸.
- ↑ همان، اصول ۱۳۹ و ۷۷.
- ↑ همان، اصل ۱۷۶.
- ↑ همان، اصل ۵۷.
- ↑ همان، اصل ۱۲۱.
- ↑ ر. ک. گفتگوی اختصاصی با کعبی حقوقدان شورای نگهبان، روزنامه جمهوری اسلامی ایران، ۱۸/۲/۱۳۸۴ (با دخل و تصرف).
- ↑ روزنامه جوان ۱/۳/۱۳۸۴.
- ↑ برگرفته از سخنان رهبر معظم انقلاب، روزنامه کیهان ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۴.