وجود بهشت و جهنم در حال حاضر: تفاوت میان نسخه‌ها

Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
اصل اعتقاد به بهشت و دوزخ از مسلمّات ادیان الهی، خصوصاً دین اسلام است؛ ولی در کیفیت آن اختلاف وجود دارد. گروهی معتقدند که آن‌ها هم‌اکنون آفریده شده‌اند. گروهی نیز موجود بودن کنونی آن‌ها را ممکن می‌دانند، ولی می‌گویند: دلیلی بر این مطلب نداریم. برخی نیز وجود فعلی آن‌ها را امری محال می‌دانند.
اصل اعتقاد به بهشت و دوزخ از مسلمّات ادیان الهی، خصوصاً دین اسلام است؛ ولی در کیفیت آن اختلاف وجود دارد. گروهی معتقدند که آن‌ها هم‌اکنون آفریده شده‌اند. گروهی نیز موجود بودن کنونی آن‌ها را ممکن می‌دانند، ولی می‌گویند: دلیلی بر این مطلب نداریم. برخی نیز وجود فعلی آن‌ها را امری محال می‌دانند.


اکثریت مسلمانان معتقدند که آن‌ها هم‌اکنون وجود دارند؛ و فقط گروهی از معتزله وخوارج منکر آن می‌باشند و می‌گویند: که آن دو پس از این جهان آفریده می‌شوند.<ref>سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، مؤسسه سید الشهداء، چاپ اول، ۱۳۶۹، ج۹، ۳۶۳.</ref> باید توجّه داشت که این مسئله جنبه سمعی ونقلی دارد و برای اثبات آن باید سراغ قرآن و روایات برویم.
اکثریت مسلمانان معتقدند که بهشت و جهنم هم‌اکنون وجود دارند؛ و فقط گروهی از معتزله و خوارج منکر آن می‌باشند و می‌گویند: که آن دو پس از این جهان آفریده می‌شوند.<ref>سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، مؤسسه سید الشهداء، چاپ اول، ۱۳۶۹، ج۹، ۳۶۳.</ref> باید توجه داشت که این مسئله جنبه سمعی و نقلی دارد و برای اثبات آن باید سراغ قرآن و روایات رفت.


== دلایل معتقدین به وجود بهشت و جهنم (قرآن) ==
== دلایل معتقدین به وجود بهشت و جهنم (قرآن) ==
الف: در آیات متعدّدی از قرآن کریم، اشاره شده که: بهشت، برای متقین ونیکوکاران آماده شده، و نیز دوزخ برای کفّار و مخالفین مهیّا گشته است:
در آیات متعددی از قرآن کریم، اشاره شده که بهشت، برای متقین و نیکوکاران آماده شده، و نیز دوزخ برای کفار و مخالفین مهیّا گشته است:


۱. {{قرآن|وَ اَتَّقُوا النّارَ آلتی اُعِدَّتْ لِلکافِرین}}<ref>آل عمران/ ۱۳۱.</ref> بپرهیزید از آتشی که برای کافران آماده شده است.
۱. {{قرآن|وَ اَتَّقُوا النّارَ آلتی اُعِدَّتْ لِلکافِرین|ترجمه=بپرهیزید از آتشی که برای کافران آماده شده است.|سوره=آل‌عمران|آیه=۱۳۱}}


۲. {{قرآن|وجنّهٍ عَرضُها السَّماواتُ والأرضُ اُعِدَّتْ لِلمُتّقین}}<ref>آل عمران/ ۱۳۳.</ref> و بهشتی که وسعت آن آسمان‌ها و زمین است، و برای پرهیزگاران آماده شده است.
۲. {{قرآن|وجنّهٍ عَرضُها السَّماواتُ والأرضُ اُعِدَّتْ لِلمُتّقین|ترجمه=و بهشتی که وسعت آن آسمان‌ها و زمین است، و برای پرهیزگاران آماده شده است.|سوره=آل‌عمران|آیه=۱۳۳}}


۳. {{قرآن|اِنّا اَعْتَدْنا للظالمین ناراً اَحاطَ بِهِم سُرادِقُها}}<ref>کهف/ ۲۹.</ref> ما برای کافران آتشی آماده کرده‌ایم که سرا پرده‌اش، آنان را از هر سو احاطه کرده است. در این آیات از واژه «اِعداد» استفاده شده است که حاکی از آماده بودن آن‌هاست.
۳. {{قرآن|اِنّا اَعْتَدْنا للظالمین ناراً اَحاطَ بِهِم سُرادِقُها|ترجمه=ما برای کافران آتشی آماده کرده‌ایم که سرا پرده‌اش، آنان را از هر سو احاطه کرده است.|سوره=کهف|آیه=۲۹}} در این آیات از واژه «اِعداد» استفاده شده است که حاکی از آماده بودن آن‌هاست.


ب: آیاتی که از بی‌توجهی کافران به معاد یاد می‌کند: {{قرآن|لَقَدْ کُنْتَ فی عَقْلَه مِنْ هذا فکَشَفْنا عَنکَ غطائَکَ فَبَصَرُکَ الیَومَ حَدید}}<ref>ق/ ۲۲.</ref> یعنی: «تو از این صحنه غافل بودی، و ما پرده را از چشم تو کنار زدیم، و امروز چشمت کاملاً تیزبین است». و از زبان خود آنان می‌گوید: {{قرآن|یا وَیْلَنا قَدْ کُنّا فی غَفْلَهٍ منْ هذا}}<ref>انبیاء/ ۹۷.</ref> یعنی: «ای وای بر ما که از این (قیامت) در غفلت بودیم».
=== روایات ===
۱. از امام صادق(ع) روایت شده که فرمودند: هر کس چهار چیز را انکار کند، شیعه ما نیست. وآن‌ها عبارتند از: (معراج، سؤال قبر، خلقت کنونی بهشت و دوزخ و شفاعت).<ref>سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، مدرسه سید الشهداء(ع)، چاپ اول، ۱۳۶۹، ج۹، ۳۶۹.</ref>


غفلت در جایی است که چیزی موجود باشد، و مورد توجّه قرار نگیرد. امّا در معدوم و چیزی که موجود نیست، این تعبیر درست نیست.<ref>جوادی آملی، عبد الله، تفسیر تسنیم، قم، اسراء، چاپ اوّل، ۱۳۷۸، ج۱، ۴۰۵.</ref> در جای دیگر خداوند می‌فرماید: {{قرآن|یَعْلَمونَ‌ظاهراً مِنَ الحَیوهِ الدُّنیا وَهُم عَنِ الآخرهِ هم غافلون}}<ref>روم/ ۷.</ref> «آن‌ها فقط ظاهری از زندگی دنیا می‌دانند، و از آخرت غافل‌اند». آگاهی این‌ها خیلی سطحی است، به‌گونه‌ای که باید آن‌ها را غافل بدانیم، نه آگاه و هوشیار. البتّه اگر آن‌ها قدری تفکّر وتَعَمُّق داشته باشند، به حقایق این جهان پی خواهند برد. خداوند می‌فرماید: {{قرآن|کَلّا لَو تَعْلَمونَ عِلمَ الیَقین لَتَرَوُنَّ الجَحیم ثُمَّ لَتَروُنَّها عَینَ الیقین}}<ref>تکاثر/ ۷–۵.</ref> «اگر شما علم الیقین داشتید. قطعاً جهنم را خواهید دید. سپس آن را به عین الیقین خواهید دید».
۲. روایاتی داریم که بهشت هم‌اکنون در حال شکل گرفتن و گسترش به وسیله اعمال انسان‌هاست. از جمله روایتی است از امام صادق(ع) از پیامبر(ص) که فرمودند: هر کس «سبحان الله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «الحمد لله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «لا اله الا الله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «الله اکبر» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد. مردی گفت: پس درختان ما در آنجا بسیار است. حضرت فرمود: بله ولی بر حذر باشید! آتشی بسوی آن‌ها نفرستید که آن‌ها را بسوزاند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، قم، مدرسه امیر المؤمنین(ع)، چاپ چهارم، ۱۳۷۴، ج۶، ۳۳۵.</ref> دلیل دیگر، وجود عالم برزخ است که عالمی است بین دنیا و آخرت، که قطعاً بین دو امر وجودی قرار دارد؛ و اگر جهان سوم «آخرت» معدوم بود، در این صورت برزخ حقیقتاً برزخ نبود، چون بین دو عالم قرار نگرفته بود.<ref>جوادی آملی، عبد الله، تفسیر تسنیم، قم، انتشارات اسراء، چاپ اول، ۱۳۷۸، ج۱، ۴۰۷.</ref>
 
== روایات ==
۱. از امام صادق(ع) روایت شده که فرمودند: هر کس چهار چیز را انکار کند، شیعه ما نیست. وآن‌ها عبارتند از: (معراج، سؤال قبر، خلقت کنونی بهشت ودوزخ و شفاعت).<ref>سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، مدرسه سید الشهداء(ع)، چاپ اول، ۱۳۶۹، ج۹، ۳۶۹.</ref>
 
۲. روایاتی داریم که بهشت هم‌اکنون در حال شکل گرفتن و گسترش به وسیله اعمال انسان‌هاست. از جمله روایتی است از امام صادق(ع) از پیامبر(ص) که فرمودند: هر کس «سبحان الله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «الحمد لله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «لا اله الا الله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «الله اکبر» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد. مردی گفت: پس درختان ما در آنجا بسیار است. حضرت فرمود: بله ولی بر حذر باشید! آتشی بسوی آن‌ها نفرستید که آن‌ها را بسوزاند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، قم، مدرسه امیر المؤمنین(ع)، چاپ چهارم، ۱۳۷۴، ج۶، ۳۳۵.</ref> دلیل دیگر، وجود عالم برزخ است که عالمی است بین دنیا وآخرت، که قطعاً بین دو امر وجودی قرار دارد؛ و اگر جهان سوم «آخرت» معدوم بود، در این صورت برزخ حقیقتاً برزخ نبود، چون بین دو عالم قرار نگرفته بود.<ref>جوادی آملی، عبد الله، تفسیر تسنیم، قم، انتشارات اسراء، چاپ اول، ۱۳۷۸، ج۱، ۴۰۷.</ref> توضیح این‌که آنچه میان دو چیز واسطه و حایل می‌شود، به آن برزخ می‌گویند. هم‌چنان‌که در قرآن آمده: {{قرآن|مَرَجَ البَحرینِ یَلْتَقِیان بَینَهُما بَرزَخ لا یَبْغیان}}<ref>. الرحمن/ ۲۰–۱۹.</ref> یا در جای دیگر می‌فرماید: {{قرآن|وَ هُوَ الذی مَرَجَ البَحْرَین هذا عَذْبٌ فُراتٌ وهذا مِلحٌ اُجاجٌ وَجَعَلَ بینَهُما بَرزَخاً وحِجْراً مَحْجُوراً}}<ref>. فرقان/ ۵۳.</ref>


== دلایل منکرین وجود فعلی بهشت وجهنم ==
== دلایل منکرین وجود فعلی بهشت وجهنم ==
۱. دلایل عقلی: ایجاد آن‌ها قبل از قیامت لغو وبیهوده است. چون وجود آن‌ها برای استفاده از آن‌هاست، و اگر کسی وارد آن‌ها نشود، بدون استفاده می‌ماند، و این عبث و بیهوده است، و خداوند حکیم است و کار بیهوده نمی‌کند.
۱. دلایل عقلی: ایجاد آن‌ها قبل از قیامت لغو و بیهوده است. چون وجود آن‌ها برای استفاده از آن‌هاست، و اگر کسی وارد آن‌ها نشود، بدون استفاده می‌ماند، و این عبث و بیهوده است، و خداوند حکیم است و کار بیهوده نمی‌کند.


۲. دلیل نقلی: آیات قرآن حاکی از آن است که بهشت یا جهنم جایگاه اَبَدی و دائمی است و از بهشت به‌{{قرآن|جَنّه الخلد}}<ref>. فرقان/ ۱۵.</ref> و از دوزخ به‌{{قرآن|دارُ الخَلد}}<ref>. فصلت/ ۲۸.</ref> تعبیر شده است. هم‌چنین در مورد بهشت می‌فرماید: {{قرآن|اُکُلُها دائمُ وظِلُّها}}<ref>رعد/ ۳۵.</ref> یعنی: «میوه آن همیشگی و سایه اش دائمی است». پس آن‌ها نباید دست‌خوش فنا و نابودی شوند. از طرفی هم قرآن می‌فرماید: {{قرآن|کل شئٍ هالِکٌ الّا وَجْهَه}}<ref>قصص/ ۸۸.</ref> یعنی: «هر چیزی جز وجه خداوند فانی می‌شوند». که این آیه می‌رساند که قبل از قیامت همه چیز جز خداوند نابود می‌شوند. پس اگر هم‌اکنون بهشت و دوزخ موجود باشند، باید در قیامت از بین بروند، پس وجود فعلی آن‌ها لغو است.
۲. دلیل نقلی: آیات قرآن حاکی از آن است که بهشت یا جهنم جایگاه اَبَدی و دائمی است و از بهشت به‌{{قرآن|جَنّه الخلد}}<ref>. فرقان/ ۱۵.</ref> و از دوزخ به‌{{قرآن|دارُ الخَلد}}<ref>. فصلت/ ۲۸.</ref> تعبیر شده است. هم‌چنین در مورد بهشت می‌فرماید: {{قرآن|اُکُلُها دائمُ وظِلُّها}}<ref>رعد/ ۳۵.</ref> یعنی: «میوه آن همیشگی و سایه اش دائمی است». پس آن‌ها نباید دست‌خوش فنا و نابودی شوند. از طرفی هم قرآن می‌فرماید: {{قرآن|کل شئٍ هالِکٌ الّا وَجْهَه}}<ref>قصص/ ۸۸.</ref> یعنی: «هر چیزی جز وجه خداوند فانی می‌شوند». که این آیه می‌رساند که قبل از قیامت همه چیز جز خداوند نابود می‌شوند. پس اگر هم‌اکنون بهشت و دوزخ موجود باشند، باید در قیامت از بین بروند، پس وجود فعلی آن‌ها لغو است.


پاسخ دلیل اول: (درست است که کسی در این دنیا وارد بهشت یا جهنم نمی‌شود، ولی این به معنی لغو وبیهوده بودن آن‌ها نیست. بلکه این مسئله اثر روانی وتربیتی زیادی روی انسان‌ها دارد. خداوند با این کار به انسان می‌فهماند که آن پاداش وکیفر وعده داده شده، نسیه نیست، بلکه نقد است، و جوائز و کیفر افراد هم‌اکنون آماده است. به عبارتی هر کس کار نیک وصالحی می‌کند، با این کار جایگاه خویش در بهشت را مهیا می‌کند، و هر کس گناه و معصیتی انجام می‌دهد، با اعمال ناشایست خویش، آتش جهنم را برای خود برافروخته می‌کند.
پاسخ دلیل اول: (درست است که کسی در این دنیا وارد بهشت یا جهنم نمی‌شود، ولی این به معنی لغو و بیهوده بودن آن‌ها نیست. بلکه این مسئله اثر روانی و تربیتی زیادی روی انسان‌ها دارد. خداوند با این کار به انسان می‌فهماند که آن پاداش وکیفر وعده داده شده، نسیه نیست، بلکه نقد است، و جوائز و کیفر افراد هم‌اکنون آماده است. به عبارتی هر کس کار نیک وصالحی می‌کند، با این کار جایگاه خویش در بهشت را مهیا می‌کند، و هر کس گناه و معصیتی انجام می‌دهد، با اعمال ناشایست خویش، آتش جهنم را برای خود برافروخته می‌کند.


پاسخ دلیل دوم: مراد از «شئ» در آیه شریفه {{قرآن|کُلُّ شَئٍ هالکٌ الا وَجْهَه}} موجودات دنیوی می‌باشد؛ و مراد از هلاکت آن‌ها هم نابود شدن آن‌ها نیست، بلکه نابودی در دنیا و انتقال به نشأه دیگر و رجوع به خداست، و این انتقال از دنیا به آخرت و عودِ بعد از رجوع در موجوداتی متصور است که دنیایی باشند. امّا موجودات آخرتی مثل بهشت ودوزخ وعرش و. . . هلاکت به این معنی را ندارند چون از جایی به جایی منتقل نمی‌شوند. آن‌ها نزد خدا هستند و هر چه نزد خدا باشد، باقی است. {{قرآن|ما عِندَکُم یَنْفَدُ وَما عِندَ اللهِ باقٍ}}<ref>. نحل/ ۹۶.</ref> یعنی: «آنچه نزد شماست تمام می‌شود وآن‌چه نزد خداست، باقی می‌ماند».
پاسخ دلیل دوم: مراد از «شئ» در آیه شریفه {{قرآن|کُلُّ شَئٍ هالکٌ الا وَجْهَه}} موجودات دنیوی می‌باشد؛ و مراد از هلاکت آن‌ها هم نابود شدن آن‌ها نیست، بلکه نابودی در دنیا و انتقال به نشأه دیگر و رجوع به خداست، و این انتقال از دنیا به آخرت و عودِ بعد از رجوع در موجوداتی متصور است که دنیایی باشند. امّا موجودات آخرتی مثل بهشت ودوزخ وعرش و. . . هلاکت به این معنی را ندارند چون از جایی به جایی منتقل نمی‌شوند. آن‌ها نزد خدا هستند و هر چه نزد خدا باشد، باقی است. {{قرآن|ما عِندَکُم یَنْفَدُ وَما عِندَ اللهِ باقٍ}}<ref>. نحل/ ۹۶.</ref> یعنی: «آنچه نزد شماست تمام می‌شود وآن‌چه نزد خداست، باقی می‌ماند».
{{پایان پاسخ}}
 
<span></span>
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


خط ۴۳: خط ۴۰:


۳. تفسیر تسینم، جوادی آملی، ج۱، ص۴۰۷.
۳. تفسیر تسینم، جوادی آملی، ج۱، ص۴۰۷.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
 
<span></span>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۶ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۰۴

سؤال

آیا بهشت و دوزخ الآن آفریده شده‌اند یا بعداً آفریده می‌شوند؟

اصل اعتقاد به بهشت و دوزخ از مسلمّات ادیان الهی، خصوصاً دین اسلام است؛ ولی در کیفیت آن اختلاف وجود دارد. گروهی معتقدند که آن‌ها هم‌اکنون آفریده شده‌اند. گروهی نیز موجود بودن کنونی آن‌ها را ممکن می‌دانند، ولی می‌گویند: دلیلی بر این مطلب نداریم. برخی نیز وجود فعلی آن‌ها را امری محال می‌دانند.

اکثریت مسلمانان معتقدند که بهشت و جهنم هم‌اکنون وجود دارند؛ و فقط گروهی از معتزله و خوارج منکر آن می‌باشند و می‌گویند: که آن دو پس از این جهان آفریده می‌شوند.[۱] باید توجه داشت که این مسئله جنبه سمعی و نقلی دارد و برای اثبات آن باید سراغ قرآن و روایات رفت.

دلایل معتقدین به وجود بهشت و جهنم (قرآن)

در آیات متعددی از قرآن کریم، اشاره شده که بهشت، برای متقین و نیکوکاران آماده شده، و نیز دوزخ برای کفار و مخالفین مهیّا گشته است:

۱. ﴿وَ اَتَّقُوا النّارَ آلتی اُعِدَّتْ لِلکافِرین؛ بپرهیزید از آتشی که برای کافران آماده شده است.﴾(آل‌عمران:۱۳۱)

۲. ﴿وجنّهٍ عَرضُها السَّماواتُ والأرضُ اُعِدَّتْ لِلمُتّقین؛ و بهشتی که وسعت آن آسمان‌ها و زمین است، و برای پرهیزگاران آماده شده است.﴾(آل‌عمران:۱۳۳)

۳. ﴿اِنّا اَعْتَدْنا للظالمین ناراً اَحاطَ بِهِم سُرادِقُها؛ ما برای کافران آتشی آماده کرده‌ایم که سرا پرده‌اش، آنان را از هر سو احاطه کرده است.﴾(کهف:۲۹) در این آیات از واژه «اِعداد» استفاده شده است که حاکی از آماده بودن آن‌هاست.

روایات

۱. از امام صادق(ع) روایت شده که فرمودند: هر کس چهار چیز را انکار کند، شیعه ما نیست. وآن‌ها عبارتند از: (معراج، سؤال قبر، خلقت کنونی بهشت و دوزخ و شفاعت).[۲]

۲. روایاتی داریم که بهشت هم‌اکنون در حال شکل گرفتن و گسترش به وسیله اعمال انسان‌هاست. از جمله روایتی است از امام صادق(ع) از پیامبر(ص) که فرمودند: هر کس «سبحان الله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «الحمد لله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «لا اله الا الله» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد؛ و هر که «الله اکبر» بگوید، خداوند، درختی در بهشت برایش می‌کارد. مردی گفت: پس درختان ما در آنجا بسیار است. حضرت فرمود: بله ولی بر حذر باشید! آتشی بسوی آن‌ها نفرستید که آن‌ها را بسوزاند.[۳] دلیل دیگر، وجود عالم برزخ است که عالمی است بین دنیا و آخرت، که قطعاً بین دو امر وجودی قرار دارد؛ و اگر جهان سوم «آخرت» معدوم بود، در این صورت برزخ حقیقتاً برزخ نبود، چون بین دو عالم قرار نگرفته بود.[۴]

دلایل منکرین وجود فعلی بهشت وجهنم

۱. دلایل عقلی: ایجاد آن‌ها قبل از قیامت لغو و بیهوده است. چون وجود آن‌ها برای استفاده از آن‌هاست، و اگر کسی وارد آن‌ها نشود، بدون استفاده می‌ماند، و این عبث و بیهوده است، و خداوند حکیم است و کار بیهوده نمی‌کند.

۲. دلیل نقلی: آیات قرآن حاکی از آن است که بهشت یا جهنم جایگاه اَبَدی و دائمی است و از بهشت به‌﴿جَنّه الخلد﴾[۵] و از دوزخ به‌﴿دارُ الخَلد﴾[۶] تعبیر شده است. هم‌چنین در مورد بهشت می‌فرماید: ﴿اُکُلُها دائمُ وظِلُّها﴾[۷] یعنی: «میوه آن همیشگی و سایه اش دائمی است». پس آن‌ها نباید دست‌خوش فنا و نابودی شوند. از طرفی هم قرآن می‌فرماید: ﴿کل شئٍ هالِکٌ الّا وَجْهَه﴾[۸] یعنی: «هر چیزی جز وجه خداوند فانی می‌شوند». که این آیه می‌رساند که قبل از قیامت همه چیز جز خداوند نابود می‌شوند. پس اگر هم‌اکنون بهشت و دوزخ موجود باشند، باید در قیامت از بین بروند، پس وجود فعلی آن‌ها لغو است.

پاسخ دلیل اول: (درست است که کسی در این دنیا وارد بهشت یا جهنم نمی‌شود، ولی این به معنی لغو و بیهوده بودن آن‌ها نیست. بلکه این مسئله اثر روانی و تربیتی زیادی روی انسان‌ها دارد. خداوند با این کار به انسان می‌فهماند که آن پاداش وکیفر وعده داده شده، نسیه نیست، بلکه نقد است، و جوائز و کیفر افراد هم‌اکنون آماده است. به عبارتی هر کس کار نیک وصالحی می‌کند، با این کار جایگاه خویش در بهشت را مهیا می‌کند، و هر کس گناه و معصیتی انجام می‌دهد، با اعمال ناشایست خویش، آتش جهنم را برای خود برافروخته می‌کند.

پاسخ دلیل دوم: مراد از «شئ» در آیه شریفه ﴿کُلُّ شَئٍ هالکٌ الا وَجْهَه﴾ موجودات دنیوی می‌باشد؛ و مراد از هلاکت آن‌ها هم نابود شدن آن‌ها نیست، بلکه نابودی در دنیا و انتقال به نشأه دیگر و رجوع به خداست، و این انتقال از دنیا به آخرت و عودِ بعد از رجوع در موجوداتی متصور است که دنیایی باشند. امّا موجودات آخرتی مثل بهشت ودوزخ وعرش و. . . هلاکت به این معنی را ندارند چون از جایی به جایی منتقل نمی‌شوند. آن‌ها نزد خدا هستند و هر چه نزد خدا باشد، باقی است. ﴿ما عِندَکُم یَنْفَدُ وَما عِندَ اللهِ باقٍ﴾[۹] یعنی: «آنچه نزد شماست تمام می‌شود وآن‌چه نزد خداست، باقی می‌ماند».


مطالعه بیشتر

۱. منشور جاوید، استاد جعفر سبحانی، ج۹، ص۳۶۳.

۲. پیام قرآن، حضرت آیه الله مکارم شیرازی، ج۶، ص۳۳۲.

۳. تفسیر تسینم، جوادی آملی، ج۱، ص۴۰۷.

منابع

  1. ↑ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، مؤسسه سید الشهداء، چاپ اول، ۱۳۶۹، ج۹، ۳۶۳.
  2. ↑ سبحانی، جعفر، منشور جاوید، قم، مدرسه سید الشهداء(ع)، چاپ اول، ۱۳۶۹، ج۹، ۳۶۹.
  3. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، قم، مدرسه امیر المؤمنین(ع)، چاپ چهارم، ۱۳۷۴، ج۶، ۳۳۵.
  4. ↑ جوادی آملی، عبد الله، تفسیر تسنیم، قم، انتشارات اسراء، چاپ اول، ۱۳۷۸، ج۱، ۴۰۷.
  5. ↑ . فرقان/ ۱۵.
  6. ↑ . فصلت/ ۲۸.
  7. ↑ رعد/ ۳۵.
  8. ↑ قصص/ ۸۸.
  9. ↑ . نحل/ ۹۶.
مقاله‌های مرتبط
برگرفته از «https://fa.wikipasokh.com/index.php?title=وجود_بهشت_و_جهنم_در_حال_حاضر&oldid=14431»