کشتن مرتکب کبیره پس از دو بار اجرای حد
در کتاب وسائل الشیعه، حدیثی از یونس روایت شده به این عنوان «… عَنْ يُونُسَ عَنْ أَبِي اَلْحَسَنِ اَلْمَاضِي عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: أَصْحَابُ اَلْكَبَائِرِ كُلِّهَا إِذَا أُقِيمَ عَلَيْهِمُ اَلْحَدُّ مَرَّتَيْنِ قُتِلُوا فِي اَلثَّالِثَة.» آیا این حدیث صحیحه است یا خیر؟ یونس کیست، حال او را روشن نمایید؟
۱. سلسله سند حدیث و آدرس دقیق آن
این حدیث، سلسله سندش به این شکل است: محمد بن یعقوب، عن محمد بن یحیی، عن احمد بن محمد، عن صفوان، عن یونس، عن ابی الحسن الماضی(ع) قال: اصحاب الکبائر کلّها اِذا اُقیم علیهم الحدّ مرّتین قتلوا فی الثالثه.
شیخ صدوق هم این حدیث را باسناده عن صفوان بن یحیی و شیخ آن را باسناده عن یونس بن عبدالرحمان، نقل و روایت کرده‌اند.
این حدیث در جلد هیجدهم وسایل الشیعه (از بیست جلدی‌ها)، باب پنجم، از ابواب مقدمات الحدود و احکامها العامّه، حدیث اول، صفحه ۳۱۴ نیز آمده است. تکرار این حدیث در همین جلد، باب بیست، از ابواب حدّ الزّنا، صفحه ۳۸۸، نیز آمده است، غیر از این دو حدیث دو حدیث دیگر نیز با همین مضمون، در همین جلد، در ابواب دیگر نیز آمده است. آدرس این حدیث در وسائل‌الشیعه سی جلدی، جلد ۲۸، باب پنجم، روایت ۳۴۱۱۳، صفحه ۱۹، می‌باشد. همچنین این حدیث، در کتاب شریف بحارالانوار، جلد ۷۹، باب ۹۵، روایت دوم، صفحه ۲۰۴ نیز آمده است.
۲. اما اعتبار سندی این حدیث
۱. محمد بن یعقوب (کلینی)، ثقه است و جلیل القدر؛ ۲. محمد بن یحیی، ثقه است و کثیر الحدیث؛ ۳. احمد بن محمد، ثقه است (البته برخی از علمای رجال در مورد ایشان اختلاف دارند)؛ ۴. عن صفوان: ظاهراً مراد صفوان بن مهران است که ثقه است و صفوان بن یحیی هم، ثقه ثقه؛ ۵. عن یونس: یونس هم چه یونس بن عبدالرحمان، باشد و چه یونس بن یعقوب، هر دو ثقه هستند.
بنابراین، این حدیث صحیحه است یا یک درجه، پایین‌تر، موثقه، که قابل استناد و استدلال است.
۳. اما بیوگرافی یونس
یونس در این حدیث، همان یونس بن یعقوب است. ایشان اهل کوفه بوده است؛ و در زمان امام رضا(ع) در مدینه فوت کرده است.
ایشان یکی از روایان حدیث است. کشی از ایشان روایات زیادی نقل کرده است.
از نظر عقیده، در مورد ایشان اختلاف است. از علامه نقل شده که ایشان فطحی مذهب است. شیخ در کتاب «الغیبه» نقل کرده که ایشان امامی است.
به هر تقدیر علماء علم رجال از ایشان توصیف کرده‌اند. گفته‌اند، یونس بن یعقوب موثق و عظیم الشأن است و از نظر عقیده نیز او را صحیح‌العقیده دانسته‌اند.[۱]
اگر مراد از یونس، یونس بن عبدالرحمان باشد، ایشان هم در زمان امام هفتم و امام هشتم می‌زیسته و از ایشان هم توثیق شده و علماء علم رجال از او مدح بلیغی به عمل آورده‌اند.
مطالعه بیشتر
۱ـ جامع الرواه، ج۲، ص۳۶۰ الی ۳۶۴.
۲ـ رجال آیت الله خویی، ذیل حرف «یاء».
منابع
- ↑ حر عاملی، وسائل الشیعه، بیروت، ج۲۰، ص۳۷۰.