شهادت امام سجاد(ع)
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
آیا امام سجاد(ع) به شهادت رسیدند؟
شهادت امام سجاد(ع) در سال ۵۸ قمری واقع شد و وی در بقیع در مدینه به خاک سپرده شد.
زندگی‌نامه
علی‌بن حسین‌بن علی‌بن ابی‌طالب علیهم‌السلام، امام چهارم از امامان دوازده‌گانهٔ شیعه و یکی از چهارده معصوم. مادرش شهربانو دختر یزدگرد بود. در باب زادگاه آن حضرت شرح حال نگاران اختلاف نظر دارند. بیشتر منابع محل ولادت وی را مدینه دانسته‌اند، اما بعضی مانند ابن عماد (ج ۱، ص۱۰۴) زادگاه او را کوفه ذکر کرده‌اند. براساس منابع، علی بن حسین در سال ۳۸، یعنی دو سال پیش از شهادت جدّش علی علیه السلام، زاده شد. امام سجاد دوساله بود که جدّش امام علی به شهادت رسید و دوازده ساله بود که عمویش امام حسن مسموم شد و از دنیا رفت و حدود ۲۳ سال (۳۸ تا محرّم ۶۰) در کنار پدرش زیست.[۱]
وی همچنین با پنج خلیفهٔ اموی یعنی یزیدبن معاویه (حکـ: ۶۰–۶۴)، معاویة بن یزید (حکـ: از ربیع الاول ۶۴ تا ذیقعدهٔ همان سال)، مروان بن حکم (حکـ: ۶۴–۶۵)، عبدالملک بن مروان (حکـ: ۶۵–۸۶) و ولیدبن عبدالملک (حکـ: ۸۶–۹۶) و نیز با عبدالله بن زبیر (حکـ: ۶۴–۷۳) معاصر بود و بیشتر دوران امامت آن حضرت در زمان خلافت عبدالملک بن مروان گذشت. امام سجاد پس از درامان ماندن از واقعه عاشورا به تقدیر الهی و پس از گذراندن دوران دشوار اسارت در مسیر کربلا تا دمشق (← کربلا*، واقعه)، به مدینه بازگشت و به جز سفرهایی که برای ادای حج به مکه داشت باقی عمر را در مدینه گذراند. امام سجاد را به عبادت بسیار، خشیت در برابر خداوند و گزاردن حجهای متعدد ستوده و در وصف عبادت و مقام خوف و خشیت آن حضرت گفته‌اند که در هنگام وضوگرفتن رنگ چهره اش زرد می‌شد و چون از او سبب این حال را می‌پرسیدند می گفت، می‌دانید برای ایستادن در برابر چه کسی آماده می‌شوم. بنابر روایتی از امام صادق، امام سجاد شبیه‌ترین فرد از اهل بیت به امیرمؤمنان از نظر بینش و رفتار بود. طابق روایات شیعی، امام سجاد بنابر وصیت پدرش امام حسین علیهماالسلام پس از ایشان به مقام امامت نایل شد.[۲]
شهادت یا وفات
عموم منابع متقدم هنگام سخن گفتن از وفات امام سجاد از شهادت آن حضرت سخنی به میان نیاورده اند. قط ابن بابویه در الاعتقادات (ص ۹۸) از مسمومیت ایشان به دستور ولیدبن عبدالملک سخن گفته است. این قول در منابع متأخر شیعه و سنّی نیز دیده می‌شود. مورخان و محدّثان بر این مطلب اتفاق نظر دارند که امام سجاد در مدینه وفات کرد و در بقیع و در کنار عمویش امام حسن علیه السلام به خاک سپرده شد، اما سال وفات وی را به اختلاف، ۹۵، ۹۴، ۹۳ و ۹۲ ذکر کرده‌اند. عمر امام را در زمان وفات ۵۸، ۵۷ یا ۵۶ سال ذکر کرده‌اند که سبط ابن جوزی (ج۲، ص۴۱۳) ۵۸ سال را صحیح‌ترین قول دانسته است. به گفتهٔ امام محمدباقر*، پدرش وصیت کرده بود که در وفاتش کسی را خبر نکنند و او را به سرعت به خاک بسپارند، بااین حال، به هنگام تشییع و دفن آن حضرت انبوهی از مردم حاضر بودند.[۳]
منابع
- ↑ باغستانی، اسماعیل، و سیدمحمد عمادی حائری، «السجّاد، امام»، دانشنامه جهان اسلام، ج۲۳، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۶ش، ذیل مدخل.
- ↑ باغستانی، اسماعیل، و سیدمحمد عمادی حائری، «السجّاد، امام»، دانشنامه جهان اسلام، ج۲۳، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۶ش، ذیل مدخل.
- ↑ باغستانی، اسماعیل، و سیدمحمد عمادی حائری، «السجّاد، امام»، دانشنامه جهان اسلام، ج۲۳، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۶ش، ذیل مدخل.