شیوه برخورد با غیبت کننده
با غیبت کننده چگونه باید برخورد کرد؟
نهی از منکر
غیبت کننده، مرکتب گناه و منکر شده و وظیفه انسان نهی او از این گناه است. در نهی او از غیبت، باید از نظر محتوا مواردی را رعایت کرد که برخی از آنها چنین است:
- بیان تعریف غیبت و پیامدهای آن؛
- گفتن موارد جواز غیبت و اینکه سخن او خارج از آن موارد بوده است؛
- بازگو کردن راههای درمان غیبت.
راههای رهایی از غیبت در مجلس غیبت
برای رهایی از غیبت در مجلسی که در آن غیبت انجام میشود، راههایی وجود دارد که برخی از آنها چنین است:
- دفاع از غیبت شونده: انسان تلاش کند از غيبت شونده دفاع كند؛ چرا كه ردّ غيبت، بر شنونده واجب است؛ پس از آن به خوبيهاي غيبت شده را بازگو کرده و آنچه را كه در مورد او گفته شده انكار كند.
- تغییر موضوع گفتگو: موضوع گفتگو میان افراد مجلس را تغییر دهد؛ برای نمونه، اگر موضوع ویژگیهای اخلاقي شخصي است، با سؤال از سن و سال یا میزان تحصیلات او بحث را عوض کند؛ البته راهحلها برای تغییر موضوع گفتگو، به فضا و شرایط مجلس بستگي دارد.
- پرت کردن حواس: اگر امکان دفاع یا تغییر موضوع گفتگو نیست و مجبور است در آن مجلس بماند، حواس خود را پرت كند تا غيبت را نشنود؛ ولی به تدريج تلاش كند به اطرافيان جهت و بينش ديني و اخلاقي دهد.
- خارج شدن از مجلس: راه حل دیگر، خارج شدن از مجلس غيبت است، به شرطي كه خروج از آن ممكن بوده و دشوار نباشد.
اصول انتقاد و تذكر دادن
اگر مي¬خواهيد به نحوي تأثيرگذار عمل كنيد بايد روشهايي به¬كار گيريد، تا بتوانيد انتقادي سازنده و تذكري دور از تنش داشته باشيد.
۱. آمرانه نباشد:افراد از پند و نصيحت، امر و نهي كردن و تحكم، گريزان هستند، شما هم بهتر است امر و نهي نكنيد؛ بلكه با زبان خوش و صميمانه مسئله را با او در ميان بگذاريد و حقيقت را به او بيان كنيد.[۱]
۲.توهین ممنوع: در تذكر دادن بايد از توهين كردن به شخصيت طرف مقابل، همراه با تشبيهات بي مورد و توهين آميز پرهيز نمود؛ زيرا اينگونه اعمال باعث مي شود شخص با عصبانيت تمام واكنش نشان داده و در صدد دفاع از خود برايد[۲] و به نكات نقد شما هر چند هم كه منطقي و صحيح باشد هيچگونه توجهي نخواهد كرد.
۳. در جمع نباشد، حضرت علي(ع) مي فرمايند: «نقد و نصيحت كردن ديگران در جمع يعني كوبيدن و خردكردن شخصيت طرف مقابل»، پس در نقد بايد دقت داشته باشيم در مقابل ديگران كسي را نصحيت نكنيم و نصيحت با لحن آمرانه و زورگويانه نباشد.[۳]
۴. توجه به زمان و موقعيت: زماني باشد كه شخص مورد نظر سرحال و در حالت آرامش و آسودگي خيال باشد.[۴]
۵. تقويت صفات مثبت او: با شيوه هاي مختلف نظير متذكر شدن آن صفات، تشويق نمودن و ... سعي كنيد عزت نفس او را در اين امور بالا ببريد و در مرحله بعد، با ذكر معايبش از او بخواهيد در رفع آنها تلاش كند.
۶. توجه به اصل تدريجي: يعني همانگونه كه يك صفت خوب به تدريج ملكه انسان مي¬گردد، صفات بد نيز به تدريج در جان انسان رسوخ مي¬كند، ما بايد با سياست گام به گام به تغيير رفتار و يا انديشه فرد اقدام كنيم.[۵] {پایان پاسخ}}