دیدگاه اسلام درباره پوشش مشکی
آیا از روایات می‌توان کراهت حجاب تیره، مثل چادر مشکی را اثبات نمود؟
برخی پوشش مشکی را مکروه دانسته و مطابق این نظر بر حجاب مشکی نیز ایراد وارد نموده‌اند؛ اما روایاتی که از ظاهر آنها کراهت سیاه‌پوشی استفاده می‌شود، از نظر سند ضعیف‌اند. مرحوم صاحب جواهر[۱] و مرحوم خویی[۲] به ضعف سندی روایات مورد نظر تصریح کرده‌اند؛ بنابراین، به دلیل ضعف سند، این‌گونه روایات قابل استناد نیستند و نوبت به بررسی دلالت آنها نمی‌رسد.
با بررسی معنای خمر در کتاب‌های معجم که قرآن از آن اشاره به نوع حجاب زنان کرده است، به مشکی بودن رنگ آن تصریح شده است.[۳]
ممکن است ادعا شود به دلیل متعدد بودن روایاتی که ظاهر آنها دلالت بر کراهت پوشش سیاه دارد و نیز به دلیل این که ضعف سند روایات در مستحبات و مکروهات، مانند مورد بحث، دارای اهمیت چندانی نیست، پس می‌توان در دلالت آنها بحث کرد.
پوشش مشکی در روایات
در کتب معتبر روایی هیچ روایتی دال بر کراهت حجاب مشکی بانوان وجود ندارد؛[۴] و آن‌گونه گونه که مرحوم صاحب جواهر فرموده‌اند، روایات مربوط به کراهت سیاه‌پوشی، شامل زنان نمی‌شود. ایشان در کتاب فقهی خود نقل کرده‌اند: طبق تصریح کتاب‌های متعددی از علمای امامیه، کراهت پوشش سیاه مختص مردان است؛ زیرا شارع مقدس پوشش غلیظ‌تر و بیش‌تری برای زنان هنگام مواجهه با نامحرم قرار داده است[۵] و رنگ مشکی، در مقایسه با رنگ‌های دیگر، به نحو بهتری پوشش غلیظ‌تر و بیش‌تر را تأمین می‌کند.[۶]
بنابراین، طبق نقل مرحوم صاحب جواهر، کراهت پوشش مشکی، مختص مردان است.
به دلیل اختصاص کراهت پوشش مشکی به مردان، به جز در کفش، عمامه و عبا، هیچ کس از فقیهان برجسته شیعه به کراهت چادر مشکی زنان فتوا نداده است، برخی از مراجع تقلید، مانند مقام معظم رهبری، آیت الله خامنه‌ای به عدم کراهت چادر مشکی تصریح کرده‌اند و برخی نیز، مانند آیت الله فاضل لنکرانی و آیت الله تبریزی بالاتر از عدم کراهت، به برتری حجاب با چادر مشکی فتوا داده و فرموده‌اند:
چادر مشکی بهترین نوع حجاب است.[۷]
منابع
- ↑ محمد حسن نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج۸، ص۲۳۳.
- ↑ ابوالقاسم خویی، شرح عروه الوثقی، کتاب الصلاه، ج۱، مکروهات لباس مصلی.
- ↑ المختمره من الضأن: السوداء و رأسها ابیض و من المعز ایضاً: خلیل، العین، ذیل ریشهٔ خمر و الخمریّ من الالوان؛ الاسود الضارب الی الحمره کلون الخمر الاسود: شرتونی، اقرب الموارد، ذیل ریشهٔ خمر.
- ↑ برای آشنایی با این روایات ر.ک. فروع کافی، ج۲، کتاب الصلاه باب اللباس الذی تکره الصلاه فیه و ما لا تکره، ص۳۹۷، و کتاب الزی و التجمل باب لبس السواد، ص۴۴۹؛ وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج۳، کتاب الصلاه، ابواب لباس مصلی و مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، کتاب الصلاه، ابواب لباس مصلی.
- ↑ بعضی از روایاتی که شارع مقدس در آنها پوشش غلیظ را در مواجهه با نامحرم خواسته و از پوشیدن لباس نازک نهی کرده است در زیر ذکر می‌شود: الف) عن امیرالمؤمنین(ع): من رقّ ثوبه، رقّ دینه؛ محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج۳، ص۲۱۱، و ج۳، ص۲۴۹. ب) عن ابی عبد الله علیه السلام قال: لا یصلح للمرأه المسلمه ان تلبس من الخمر و الدروع ما لا یواری شیئا؛ الحر العاملی، وسائل الشیعه، ج۳، ابواب لباس مصلی، باب ۲۱، حدیث ۲.
- ↑ محمد حسن نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج۸، ص۲۳۵.
- ↑ مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ج۱، ص۳۵، ۳۶ و ۳۸؛ ویژه نامهٔ فرهنگ اسلام، بهار سال ۱۳۷۹، ص۷۰؛ هم‌چنین ر.ک. استفتائات آخر کتاب.