عدم حضور ابوبکر و عمر در غسل و کفن پیامبر(ص)
آیا از مدارک اهل سنت می‌توان اثبات کرد که ابوبکر و عمر در غسل و دفن پیامبر شرکت نداشته‌اند؟
با توجه به منابع اهل‌سنت، ابوبکر و عمر هنگام غسل دادن پیامبر اسلام(ص) حضور نداشته و در سقیفه بنی ساعده مشغول تعیین خلیفه بعد از پیامبر(ص) بودند. امام علی(ع) به همراه چند نفر دیگر به غسل و کفن پیامبر(ص) پرداختند. از منابع اهل‌سنت چنین برداشت شده است که این دو، هنگام دفن پیامبر(ص) حضور داشتند؛ زیرا دفن پیامبر یک روز پس از رحلت و با پایان یافتن تعیین خلیفه صورت گرفته است.
عدم حضور در غسل و کفن
طبق مدارک و منابع تاریخی اهل سنت، ابوبکر و عمر هنگام وفات پیامبر اسلام(ص) برای تعیین جانشینی، به سقیفه رفته و در مراسم غسل و کفن حضور نداشتند. امام علی(ع) به همراه چند نفر دیگر چون اسامه بن زید، عباس بن عبدالمطلب و پسرانش فضل و قثم به تکفین رسول خدا(ص) پرداخته و ایشان را در دو قطعه پارچه صحاری و یک قطعه برد نرم پیچیدند. به نظر می‌رسد ابوبکر و عمر و بقیه مسلمانان در هنگام دفن پیامبر(ص) حضور داشتند.[۱]
طبری از مورخان مشهور اهل سنت در بیان جزئیات حادثه آورده است که عمر وفات پیامبر(ص) را انکار کرد و کسانی را که به وفات پیامبر(ص) اشاره می‌کردند را تهدید به کشتن نمود؛ تا اینکه با سخنان ابوبکر، وفات پیامبر را پذیرفت. در آن هنگام ابوبکر و عمر متوجه حضور انصار در سقیفه بنی ساعده شده و به همراه ابو عبیده جراح به سقیفه رفتند.[۲] محققان معتقدند که این نقل، نشان از عدم حضور ابوبکر و عمر هنگام غسل و کفن پیامبر(ص) است. طبری نیز به این مطلب اشاره کرده است. وی به نقل از ابن عباس می‌نویسد: علی بن ابی‌طالب، عباس بن عبد المطلب و فرزندانش فضل و قثم و اسامه بن زید و شقران عهده‌دار غسل پیامبر بودند.[۳] ابن سعد نیز در طبقات الکبری به اسناد مختلف روایت کرده است که پیامبر اکرم(ص) را علی(ع) با کمک عباس و فضل و قثم و اسامه غسل دادند.[۴]
حضور در مراسم دفن
منابع اهل سنت امام علی(ع) و عباس را عهده‌دار گذاردن پیامبر(ص) در قبر ذکر کرده‌اند. ابن سعد آورده است که علی(ع)، عباس و فضل و... پیامبر(ص) را غسل دادند و همان‌ها پیامبر را در قبر گذاشتند؛[۵] چنانکه در جای دیگر گفته است که علی، عباس، فضل، قثم و شقران برای دفن پیامبر به آرامگاه داخل شدند.[۶] برخی معتقدند که این مطلب دلیل بر این نیست که ابوبکر و عمر در مراسم تدفین نیز حضور نداشتند؛ چنانکه بر طبق روایتی که ابن سعد ذکر کرده است، هنگام دفن پیامبر(ص) ابوبکر حضور داشت و حتی پیشنهاد مکان دفن پیامبر را طبق روایتی از خود پیامبر مطرح کرد.[۷] همین مطلب را ابن خلدون[۸] و دیگران نیز ذکر کرده‌اند. طبق شواهد تاریخی، دفن پیامبر(ص) بلافاصله پس از غسل ایشان نبوده بلکه بدن رسول خدا(ص) یک روز در بستری بوده و مردم گروه گروه بر حضرت نماز می‌خواندند.[۹]
منابع
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: ابن خلدون، العبر، ترجمه، آیتی، عبد المحمد، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۶۳ش، چاپ اول، ج۱، ص۴۷۰.
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ترجمه پاینده، ابو القاسم، تهران، اساطیر، ۱۳۷۵ش، چاپ پنجم، ج۴، ص۱۳۲۸ـ ۱۳۲۷.
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ترجمه پاینده، ابو القاسم، تهران، اساطیر، ۱۳۷۵ش، چاپ پنجم، ج۴، ص۱۳۳۸.
- ↑ محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ترجمه مهدوی دامغانی، محمود، تهران، فرهنگ و اندیشه، ۱۳۴۷ش، ج۲، ص۲۷۰ـ ۲۴۸.
- ↑ محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ترجمه مهدوی دامغانی، محمود، تهران، فرهنگ و اندیشه، ۱۳۴۷ش، ج۲، ص۲۶۳.
- ↑ محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ترجمه مهدوی دامغانی، محمود، تهران، فرهنگ و اندیشه، ۱۳۴۷ش، ج۲، ص۲۷۳ ـ ۲۷۲.
- ↑ محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ترجمه مهدوی دامغانی، محمود، تهران، فرهنگ و اندیشه، ۱۳۴۷ش، ج۲، ص۲۷۴.
- ↑ ابن خلدون، العبر، ترجمه، آیتی، عبد المحمد، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۶۳ش، چاپ اول، ج۱، ص۴۷۰.
- ↑ محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ترجمه مهدوی دامغانی، محمود، تهران، فرهنگ و اندیشه، ۱۳۴۷ش، ج۲، ص۲۷۰.