انواع عدالت خداوند
سؤال
عدالت خداوند، چه اقسامی دارد؟
عدالت خداوند را به «عدل تکوینی»، «عدل تشریعی» و «عدل جزایی» تقسیم کرده‌اند.
واژه عدل و عدالت دارای معانی مختلفی است که معروف‌ترین و جامع‌ترین آن را قرار گرفتن افراد و اشیاء در جایگاه شایسته خود دانسته‌اند. کلام امام علی(ع) را در اشاره به همین معنای عدل دانسته‌اند: «الْعَدْلُ يَضَعُ الْأُمُور مَوَاضِعَهَا؛ عدل، قرار دادن امور در جای خود است».[۱]
اصل عدالت در جهان تکوین و تشریع، می‌طلبد که هر چیزی در جای مناسب خود قرار گیرد. عدالت الهی نیز چنین معنا می‌شود که خداوند با هر موجودی آن‌چنان‌که شایسته آن است، رفتار کند و آن را در موضعی که در شأن آن باشد، بنشاند و چیزی را که مستحق آن است به او عطا کند.[۲]
بر اساس معنای عدل، عدالت خداوند دارای اقسامی است:
- عدل تکوینی: عدل تکوینی به این معناست که خداوند در جهان خلقت به هر موجودی به اندازه شایستگی و قابلیت او نعمت داده است و به تعبیر دیگر خداوند به اندازه ظرفیت و شایستگی هر شی به او عطا کرده است.
- عدل تشریعی: به این معنا است که تکالیفی که خدا به وسیله پیامبران بر مردم نازل کرده است، بر پایه عدل و دادگری است.
- عدل جزایی به این معنا است که خدا در روز قیامت میان افراد به عدالت داوری می‌کند، حق کسی را تباه نمی‌کند و پاداش هر کس را متناسب با اعمال او می‌دهد.[۳]
جستارهای وابسته
مطالعه بیشتر
- شهید مطهری، عدل الهی.
منابع