امام علی(ع) و غنیمت گرفتن در جنگ با مسلمانان

سؤال

امام علی(ع) و غنیمت گرفتن در جنگ با مسلمانان

درگاه‌ها
حکومت دینی.png


در جنگ‌های زمان حکومت علیA غنایم فقط سلاح و ابزارهای جنگی بکار گرفته در میدان نبرد بود. حضرت علیA، اسیر گرفتن زن و فرزندان شرکت کنندگان در این جنگ‌ها را، صحیح نمیدانست؛ لذا پس از جنگ جمل فرمود:

ما فقط کسانی را که با ما جنگ کرده‌اند و بر ما ستم کرده‌اند، کشته‌ایم. ولی اموال ایشان، میراث کسانی است که مستحق دریافت آنند و ارحام و خویشاوندان ایشان مستحق آن هستند.[۱]

ابن‌قتیبه در خصوص اموال خوارج، پس از جنگ نهروان، می‌نویسد:

علی(ع) سلاح و چارپایان آنان را در میان سپاهیان خود تقسیم کرد. اما کالا و بندگان و کنیزانی را که آنان به همراه داشتند، به کوفه آورد و به صاحبان اصلی بازگرداند.[۲]

ابن ابی الحدید نیز می‌نویسد:

حضرت علیA فرمود: آنچه اصحاب جمل در لشکرگاه خویش بر ضد شما به کار گرفتند، غنیمت است و برای شماست. اما هر چه را در خانه‌ها پنهان ساخته‌اند و درها برویش بسته شده، از آن صاحبانش است و برای شما بهره‌ای نیست و چون بر او بسیار اصرار ورزیدند فرمود: عایشه را قرعه زنید تا به نام هر کس درآمد به وی دهم. گفتند: ای امیرمومنان از خداوند طلب آمرزش می‌کنیم. پس دست برداشتند.[۳]

منابع

این مدخل برگرفته شده از کتاب «سیره نظامی امیرالمؤمنین» نوشته «یدالله حاجی‌زاده» قم مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، ۱۳۹۲ش.

  1. «انما قاتلنا من حاربنا و بغی علینا و اما اموالهم، فهی میراث لمستحقیها من ارحامهم» شیخ‌مفید، الجمل، همان، ص۴۰۵؛ محمدهادی یوسفی غروی، همان، ج۴، ص۶۲۸.
  2. ابن‌قتیبه دینوری، همان، ص۱۷۶.
  3. ابن ابی الحدید، همان، ج۱، ص۲۵۰؛ شیخ حرّ عاملی، همان، ج۱۱، ص۵۰۱.