کیفرها و پاداش‌ها در برزخ
سؤال
ماهیت کیفرها و پاداش‌ها در برزخ چگونه است؟
آیات متعدد به وجود پاداش و کیفر در برزخ اشاره کرده‌اند:
- قرآن به حبیب نجار که به دست قومش شهید شد، می‌گوید: ﴿وارد بهشت شو. گفت: ای کاش قوم من می‌دانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامی‌داشتگان قرار داده است»﴾(یس:۲۶–۲۷) طبرسی از مفسران شیعه معتقد است این آیه، دلالت بر نعمت‌های برزخ دارد.[۱]
- قرآن در وصف مقرّبان می‌گوید: ﴿پس اگر او از مقرّبان باشد،* در رَوح و ريحان و بهشت پرنعمت است.﴾(واقعه:۸۸-۸۹.) امام صادق(ع) در تفسیر این آیه «روح» و «ریحان» را به نعمت برزخ مربوط می‌داند و «بهشت پرنعمت» را برای قیامت می‌داند.[۲]
- آیات دیگری نیز وجود دارد که به عذاب برخی افراد پس از مرگ خبر می‌دهد از جمله عذاب کافران توسط فرشتگان در هنگام جان دادن[۳] شدیدترین عذاب برای آل فرعون که هر صبح و شام، آتش بر آنان وارد می‌شود.[۴] همچنین برای افرادی که توبه کرده و عمل صالح انجام داده‌اند و ایمان دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.[۵]
این آیات نشان می‌دهد که پس از مرگ و پیش از قیامت که برزخ نامیده می‌شود، نعمت‌ها و عذاب‌هایی وجود دارد. علاوه بر این آیات، روایات نیز از عذاب‌ها و نعمت‌های برزخی سخن گفته‌اند:
- امام صادق(ع): ارواح مؤمنان، در اتاق‌های بهشتی مستقر هستند، از غذاهای بهشتی می‌خورند، از نوشیدنی‌های بهشتی می‌نوشند و از خدا می‌خواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.[۶]
منابع