دیدار با دوستان و اقوام در برزخ

سؤال

آیا در عالم برزخ، دیدار دوستان و اقوام ممکن است؟

از روایات بر می‌آید که در برزخ صحنه‌های دیدار برقرار است. مؤمنان گاهی با شخص تازه‌وارد، گاهی با مؤمنان موجود در برزخ و گاهی با گروه کافران و گاهی کافران با همدیگر ملاقات و مکالمه می‌کنند.

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

ارواح در قالب اجساد و بر درختی از جنت نشسته‌اند، همدیگر را می‌شناسند و از همدیگر می‌پرسند، هر گاه روح جدیدی وارد شود با هم می‌گویند، این تازه‌وارد را به حال خود واگذارید که به تازگی از وحشت بزرگی رهایی یافته است. اندکی بعد، از او می‌پرسند: «فلانی و فلانی چه می‌کرد؟» اگر این روح تازه‌وارد پاسخ گفت که او زنده بود، ارواح امیدوار می‌مانند و اگر گفت که پیش از من مرده است، ارواح می‌گویند: «او سقوط کرده است».

مؤمنان در برزخ در حالی که از غذاها و نوشیدنی‌های آنجا می‌خورند و می‌نوشند، همدیگر را زیارت می‌کنند و می‌گویند:

بارالها! رستاخیز را برپا کن تا وعده ات فرا رسد.

ارواح مؤمنان در باغ‌های رضوان، آل محمد (صلی الله علیه وآله) را می‌بینند، از غذاهای آنجا می‌خورند. از نوشیدنی‌های آنجا می‌آشامند، و با آل محمد (صلی الله علیه وآله) مجالست می‌کنند، تا قائم ما قیام کند.

ارواح کفار در اتاق‌های آتش هستند، از غذاها و نوشیدنی‌های آنجا می‌خورند و می‌آشامند، به دیدار هم می‌روند و می‌گویند: «پروردگارا! رستاخیز را بر پا مدار تا آنچه به ما وعده داده‌ای منجر نشود».