جریان سیلی خوردن حضرت فاطمه(س)

سؤال

جریان سیلی خوردن حضرت فاطمه زهرا(س) را بیان کنید، آیا به همراه ایشان امام حسن(ع) یا حضرت زینب بوده‌اند؟

در جریان سیلی خوردن حضرت زهرا(س) دو نقل عمده وجود دارد. شیخ صدوق از امام صادق نقل می‌کند که در جریان غصب فدک و به دنبال اعاده حق، حضرت زهرا(س) نزد ابوبکر رفتند، و از او ورقه ای که دستور برگرداندن فدک در آن نوشته شده بود دریافت کردند، در مسیر برگشت به منزل با عمر روبرو شد و او برای دریافت برگه، به حضرت زهرا(س) سیلی زد. نقل دیگری هم ذکر شده است که در جریان هجوم به خانه فاطمه زهرا، عمر سیلی محکمی به صورت فاطمه(س) زد. در هر دو نقل، ذکری از حضور فرزند یا فرزندانی از حضرت زهرا نشده است، اما احتمال مشاهده این صحنه توسط فرزندان در جریان هجوم به خانه، وجود دارد.

سیلی خوردن حضرت زهرا در کوچه

شیخ صدوق در الاختصاص چنین نقل می‌کند: از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمودند: بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) فدک که از طرف آن حضرت به فاطمه زهرا(س) اعطا شده بود توسط ابوبکر و عمر غصب شد و طی محاجه‌هایی که علی(ع) و فاطمه(س) کردند و گواهانی که ارائه نمودند ابوبکر و عمر قبول نکردند… تا اینکه علی(ع) به فاطمه(س) فرمود: وقتی که ابوبکر تنهاست پیش او برو و بگو که تو امروز در جای پیامبر اکرم(ص) نشستی و ادعای مقام پدرم و خلافت او را کرده‌ای، اگر فدک ملک تو هم بود و من از تو می‌خواستم که آن را به من ببخشی بر تو واجب بود که آن را به من بدهی. حضرت زهرا(س) نزد ابوبکر آمد و این مطلب را فرمود: ابوبکر گفت: راست می‌گویی، سپس در ورقه ای مطلبی نوشت که دال بر برگرداندن فدک به آن حضرت می‌نمود. چون فاطمه زهرا(س) بیرون آمد بین راه عمر را دید و عمر از آن نوشته سؤال کرد و حضرت فرمود: نوشته‌ای است که ابوبکر برای برگرداندن فدک برایم نوشته است. عمر گفت: آن را به من بده ولی حضرت ابا کرد و آن را نداد در این‌جا عمر برای گرفتن کاغذ با قساوت قلب با پا به فاطمه زهرا(س) زد و سیلی به صورت مبارک آن حضرت زد به طوری که در اثر آن گوشواره حضرت شکست و خدا می‌داند چه حالی پیدا کرد.[۱] طبق این نقل که مورخین و علمای بعدی نیز از این منابع استفاده کرده‌اند اشاره به حضور هیچ‌یک از فرزندان حضرت فاطمه زهرا(س) نشده است.

سیلی خوردن در جریان هجوم به خانه

علامه مجلسی می‌فرماید: در موقع هجوم به خانه فاطمه زهرا(س) عمر سیلی محکمی به صورت فاطمه زد و از ضرب آن گوشواره در گوش حضرت در زیر لباسش شکست.[۲] از آنجا که در قدیم خانه‌ها چنان وسیع نبودند و اعضای خانواده در مساحت کمتری زندگی می‌کردند و مخصوصاً در مواقع این چنینی قطعاً اعضای خانواده در جریان حضور داشتند و صحنه را مشاهده می‌کردند که در این صورت همه فرزندان آن حضرت شاهد این صحنه بودند.

عبدالزهرا مهدی کتابی در مورد هجوم به خانه فاطمه زهرا(س) نوشته است و اکثر اقوالی که در این باره در کتب قدیم از شیعه و اهل سنت وارد شده، آورده است و در آنجا ذکری از حضور امام حسن(ع) یا حضرت زینب(س) در جریان سیلی خوردن حضرت فاطمه زهرا(س) نیاورده است.


معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر

۱ـ رنج‌های زهرا(س)، محمد سپهری.

۲ـ اسرار فدک، محمد باقر انصاری.

۳ـ اسرار آل محمد، اسماعیل انصاری زنجانی.

منابع

  1. شیخ مفید، الاختصاص، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق، ص۱۸۳–۱۸۵؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۱۲۹؛ نمازی، شیخ علی، مستدرک سفینه البحار، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۹ق، ج۸، ص۵۰۲.
  2. بحارالانوار، همان، ج۵۳، ص۱۸؛ خصیبی، حسین بی حمدان، الهدایه الکبری، بیروت، مؤسسه البلاغ، ۱۴۱۱ق، ص۴۰۷.