علامه امینی
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
علامه امینی کیست و چه جایگاهی در میان عالمان شیعه دارد؟
| علامه امینی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | عبالحسین امینی |
| تولد | ۱۲۸۱ش تبریز |
| وفات | ۱۳۴۹ش |
| تالیفات | الغدیر |
| مذهب | شیعه |
| علت شهرت | تألیف الغدیر |
علامه امینی (۱۲۸۱–۱۳۴۹ش) نویسمده کتاب الغدیر و عالمان شیعه قرن چهاردهم.
وی شاخص‌ترین چهره در مباحث مربوط به غدیر و امامت در دوران متأخر جهان تشیع به شمار می‌رود.
زندگی‌نامه و جایگاه
عبدالحسین تبریزی نجفی معروف به «علامه امینی»، نویسنده کتاب گرانسنگ «الغدیر»، سال ۱۳۲۰ق در خانواده علم و تقوا در تبریز متولد شد. وی برای تحصیل به نجف اشرف رفت و در محضر علمای بزرگ آن شهر، میرزای نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، شیخ محمدحسین آل کاشف الغطا، و شیخ محمدحسین غروی اصفهانی (کمپانی) بهره فراوان گرفت و خیلی زود به مقام عالی فقاهت نایل آمد.[۱]
از ویژگی‌های بارز امینی، سفرهای پربارش به شهرها و بلاد اسلامی است که با اهداف علمی فرهنگی اصلاحی زیر انجام می‌گرفت: تحقیق و پژوهش در کتابخانه‌ها و یادداشت برداری و استنساخ از کتب شیعه و سنی (بویژه مآخذ خطی کهن) برای الغدیر و سایر آثار خویش، برخورد و ملاقات با استادان حوزه و دانشگاه، اصلاح و ارشاد مردم، تربیت اهل علم و تأثیر در آنان، و گاه نیز اقامه جماعت، ایراد سخنرانی برای توده مردم و نیز دانشگاهیان، القای بحث و ایجاد زمینه‌های فکری در مسائل مربوط به فلسفه حکومت در اسلام و ابلاغ پیام «غدیر».[۲]
علامه، در واپسین سالهای حیات، از فرط مطالعات بی وقفه و پیگیر خویش، اسیر بستر بیماری گردید و روز جمعه ۲۸ ربیع الثانی ۱۳۹۰ هجری قمری (برابر با ۱۲ تیر ۱۳۴۹ شمسی) هنگام اذان ظهر، در تهران دار فانی را بدرود گفت.[۳]
علامه امینی (۱۲۸۱–۱۳۴۹ش) شاخص‌ترین چهره در مباحث مربوط به غدیر و امامت در دوران متأخر جهان تشیع به شمار می‌رود.[۴]
آثار
فهرست آثار «چاپ شده» او از قرار زیر است:
- شهداءالفضیله.
- تحقیق و تعلیق بر «کامل الزیارات».
- ادب الزائر لمن یمم الحائر.
- سیرتنا و سنتنا سیره نبینا و سنته.
- تفسیر فاتحه الکتاب، ترجمه قدرت‌الله حسینی شاهمرادی.
- دوره ۱۱جلدی الغدیر.[۵]
الغدیر
آثار مکتوب امینی، همه، ارجمند و خواندنی است؛ اما، در آن میان، «الغدیر» کتابی دیگر است و این دائره المعارف سترگ را (که معرفی آن، موضوع اصلی این مقاله است) باید «شاهکار» او بلکه شاهکار بزرگ شیعه در عصر حاضر شمرد. نگارش «الغدیر»، تقریباً حدود ۴۰ سال از عمر امینی را به خود اختصاص داده۱۱ و برای نوشتن آن، ۱۰ هزار کتاب را (که بعضاً، بالغ بر چندین مجلد می‌شده) از بای بسم الله تا تای تَمَّت خوانده و به ۱۰۰ هزار کتاب مراجعات مکرر داشته است.[۶]
وی با سفرهای متعدد و مطالعه دقیق کتابهای چاپی و خطی بسیار زیاد در کتابخانه‌های مختلف جهان اسلام الغدیر را نگاشت و به مباحث اعتقادی شیعه جانی تازه بخشید و در احتجاج‌ها و تألیفات اعتقادی شیعی پس از خود، اثرگذاری زیادی داشت. الغدیر نقطه عطفی در تدوین و ارائه ادله اعتقادی شیعه در خصوص امامت و خلافت و جانشینی امیرالمؤمنین علیه السلام بود.[۷]
مبارزه با خرافه و تحريف‌زدايى از متون روايى و تاريخى، نخستين هدفِ علامه شيخ عبدالحسين امينى در نوشتن الغدير بوده است. تاروپود اين مجموعه بزرگ بر محور نقد مى‌چرخد. آن بزرگوار با كند و كاو در متون روايى و تاريخى از صدها موضوع خرافى و همراه با تزوير و تحريف، پيرامون گزارشهاى منتسب به پيامبر پرده برمى‌دارد و با تحليل دقيق سند و محتوا و نقادى مضامين روايى، سره را از ناسره سوا مى‌كند. علامه امينى، از تاريخ‌شناسان معاصر و نقادان تاريخ است. كتاب الغدير نشان‌گر حجم گسترده اطلاعات و تلاش وى در اين‌باره است.[۸]
در مجموعه 11 جلدى الغدير، صدها مورد تحريف و تزوير و خرافه و غلو كه توسط راويان و مورخان ناآگاه و يا مزدور در متون تاريخى و روايى گنجانيده شده، شناسايى و نمايانده شده است. نويسنده كتابِ »على ضفاف الغدير«، اين موارد را فهرست كرده است. از جمله در ذيل عنوان »التحريف والتضعيف« بيش از هفتاد مورد از تحريفات مورخان و محدثان را كه توسط تذكره نگاران معروف، چون: طبرى، ابن حجر، ابن كثير، ابن حزم و ذهبى به كتابهاى تاريخى و حديثى راه يافته، شمارش كرده است. 54 نويسنده چندين نمونه از روشن‌گريهاى الغدير را درباره تحريف، در ذيل عنوان »خيانات المورخين«55 آورده است. وى در بخش »الغلو« نيز بيش از صد و پنجاه مورد از خرافه و بزرگ‌نمايى و گزافه‌گويى كه مورخان و محدثان درباره شخصيتهاى مورد علاقه خود به قلم آورده‌اند و علامه امينى آنان را شناسايى كرده و چهره‌شان را نمايانده، فهرست كرده است. و نيز استاد محمدرضا حكيمى در حماسه غدير، علامه امينى را نقاد تاريخ ناميده و بخشى از نقدهاى سرنوشت‌ساز علامه را بر كتابهاى مشهور تاريخى شماره كرده است و نيز براى اثبات علمى بودن ديدگاه علامه و صلاحيت او در قضاوت، به نقدهاى ديگران بر اين مورخان خرافه‌پسند در موارد موردنظر اشاره كرده است.[۹]
منابع
- ↑ علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
- ↑ علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
- ↑ علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
- ↑ «آیة الله شیخ عبدالحسین امینی نجفی (علامه امینی)»، بنیاد محقق طباطبایی، بازدید ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
- ↑ علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
- ↑ علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
- ↑ «آیة الله شیخ عبدالحسین امینی نجفی (علامه امینی)»، بنیاد محقق طباطبایی، بازدید ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
- ↑ صادقی غلام‌عباس، چند اثر پيرايه‌زدا از فرهنگ دينى، حوزه پاییز و زمستان 1388، دوره بیست و ششم - شماره 153 و 154 ، ص۲۹۹.
- ↑ صادقی غلام‌عباس، چند اثر پيرايه‌زدا از فرهنگ دينى، حوزه پاییز و زمستان 1388، دوره بیست و ششم - شماره 153 و 154 ، ص۳۰۱.