قاتلان عثمان

سؤال

قاتلين، عثمان بن عفان، خليفه سوم چه افراد يا چه گروه هايي بودند؟

خليفه سوّم (عثمان) پس از رسيدن به خلافت، فرمانداري شهرها و ولايات را به امويان واگذار کرد و آن ها را بر امور بيت المال مسلط ساخت. بدعت ها و بي عدالتي هاي او و بذل و بخشش هايي که به اقوام و بستگانش داشت نفرت عموم مردم را به دنبال داشت به گونه اي که مخالفانش از وي خواستند که از خلافت کناره گيري کند. او گفت اگر گردنم را بزنيد حاضر به چنين کاري نيستم. او معتقد بود که خلافت را خداوند به وي عطا فرموده و لباس خلافت را خداوند تن او کرده و حتي اگر مردم او را نپذيرند نبايد آن را از تن به در آورد.

امير المومنين علي عليه السلام در خطبه سوم نهج البلاغه مي فرمايد: «... خويشاوندان پدري او (عثمان) از بني اميه بپا خواستند و همراه او بيت المال را خوردند و بر باد دادند، چون شتر گرسنه اي که به جان گياه بهاري بيفتد. عثمان آن قدر اسراف کرد که ريسمان بافته او باز شد و اعمال او مردم را برانگيخت، و شکم بارگي او نابودش ساخت.

عثمان چهل و نه روز در محاصره مخالفان بود تا آن که در روز جمعه ۱۸ ذي الحجه سال ۳۵ هجري در نزديکي عصر به قتل رسيد نام قاتل وي مشخص نيست. از شخصي به نام اسوران بن حمران (يا سودان بن رومان يا اسود بن حمران) ياد شده که اهل تجيب مصر بوده است. کنانه گويد: صداي مردي مصري را شنيدم که اطراف خانه عثمان فرياد مي زد که من نعثل را کشتم و کسي با او کاري نداشت.

اين قتيبه دينوري مي نويسد: «مردي از اهل مصر وارد جايگاه عثمان شد و ريش وي را گرفت و يک مشت از ريش عثمان را کند. شمشيرش را از غلاف بيرون کشيد و گفت: کار او را بر عهده من بگذاريد، مرد شمشيرش را بالا برد، عثمان دستش را جلوي شمشير مرد مصري قرار داد، مرد مصري با ضربه اي دست عثمان را قطع کرد و... مرد ديگري وارد شد و گفت عثمان را براي من بگذار. مرد، نوک شمشير خود را بر روي شکم عثمان قرار داد و با فشاري محکم شمشير را در آن فرو برد... عثمان با اين ضربه کشته شد.

نتيجه گيري:

عثمان به دنبال فساد مالي و اداري و گماشتن افراد نالايق از بني اميّه و سپردن امور به دست امويان، خشم مردم را برانگيخت و چون به درخواست هاي مکّرر مردم ترتيب اثر نداد و در نتيجه انقلاب و شورشي که بر عليه وي صورت گرفت به قتل رسيد. و نام دقیق قاتل وي مشخص نيست و در برخي از منابع از مردي مصري به نام اسود بن حمران ياد شده است.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

۱ـ به کتاب هاي تاريخ طبري و اسد الغابه ابن اثير مراجعه فرمائيد.