جایگاه و فضیلت مسجد

سؤال

خصوصیّات مسجد اسلامی را بیان کنید؟

از نظر اسلام، ساختن، تعمیر و آبادی مسجد ثواب زیادی دارد. پیامبر اسلام(ص) فرمود: «کسی که مسجدی بنا کند اگر چه به مقدار جایگاه کبوتری باشد خداوند برای او خانه‌ای در بهشت بنا نماید.»

ویژگی‌های مسجد

خصوصیات مسجد که برخی مربوط به سازندگان و برخی مربوط به خود مسجد است عبارتند از:

• انگیزه ساختن مسجد باید الهی باشد، چنان‌که در قرآن کریم می‌خوانیم ﴿آن مسجدی که از روز نخست بر پایه تقوا بنا شده شایسته‌تر است که در آن قیام و عبادت کنی.﴾(توبه:۱۰۸)

• جهت حرکت برنامه مسجد باید در مسیر تربیت انسان و تطهیر باشد. قرآن کریم می‌فرماید: ﴿در آن مسجد مردانی هستند که دوست می‌دارند پاکیزه باشند و خداوند پاکیزگان را دوست دارد.﴾(توبه:۱۰۸)

• بنیان‌گذاران و بانیان مساجد نباید منافق و ضرر زنندگان به مسلمین باشند.

• بنابر احتیاط واجب، مسجد را با طلا نباید زینت داد و هم‌چنین نباید صورت چیزهایی که دارای روح انسان و حیوان است در مسجد نقش کنند و نقاشی چیزهایی که روح ندارد، مثل گل و بوته مکروه است.

• امّا نوشتن آیات قرآن در بالای محراب و ذکر نام و صفات خداوند اشکال ندارد.

• مسجد اسلامی، جای نماز و یاد خدا است: ﴿مساجدی که در آنها یاد خدا زیاد برده می‌شود.﴾(حج:۴) و مسجد جایگاه عبادت خالصانه است: ﴿مساجد جایگاه خدا و برای خداست پس با خدا کسی را نخوانید.﴾(بقره:۱۱۴) و جایگاه زمزمه و نجوای صادقانه با خدا و پایگاه عروج انسان از خاک به افلاک و اهل آن ﴿دوست‌دار پاکیزگی و طهارت‌اند.﴾(توبه:۱۰۸)

• باید هنگام ورود به مسجد زینت خود را برداشت. و در مسجد از سخنانی که ظالمانه و هوادارانه باشد یا آبروی مردم را ببرد و یا غیبت و حرفی که بوی دنیاخواهی می‌دهد پرهیز شود

• پیامبر اسلام، در مسجد، آیه‌های قرآن، احکام و معارف دینی و حتی مسائل تاریخی را برای مردم بیان می‌کرد.

• مسجد باید محل تعاون اجتماعی باشد. امام رضا(ع) فرمود: «یکی از فوائد مسجد رفتن، تعاون مسلمانان بر برّ و تقوا است.

مطالعه بیشتر

• "مسجد نمونه"، رحیم نوبهار، (ستاد اقامه نماز).
• "نقش تاریخ کتابخانه‌های مساجد"، مؤلف محمد مکی السباعی، ترجمه محمد عباسپور و محمد جواد مهدوی.
• "سیمای مسجد"، رحیم نوبهار دو جلد.