حضور شهربانو همسر امام حسین(ع) در کربلا
 | این مقاله هماکنون به دست Shamsoddin در حال ویرایش است. |
حضور شهربانو همسر امام حسین(ع) در واقعه کربلا، به باور عوام شهربانو مادر امام سجاد(ع) در واقعه کربلا حضور داشته است و امام حسین(ع) را در این سفر همراهی کرده است. اما محققان بر این باورند که در هیچ کدام از منابع تاریخی به حضور ایشان در کربلا اشاره نشده است و از میان همسران آن حضرت تنها رباب در کربلا حضور داشته است. همچنین این مطلب با گزارش‌های تاریخی که بر اساس آنها شهربانو به هنگام تولد امام سجاد(ع) از دنیا رفته است نیز سازگار نیست.
شواهد نبودن شهربانو در کربلا
محققان معتقدند مادر امام سجاد(ع)، در واقعه کربلا حضور نداشته است. چرا که در هیچ کدام از منابع تاریخی به حضور ایشان در کربلا اشاره نشده است و از همسران امام حسین(ع)، تنها رباب دختر امرؤالقیس در واقعه کربلا حضور داشته است.[۱] علاوه بر این، بر اساس گزارش‌های تاریخی نمی‌توان حضور شهربانو در کربلا را پذیرفت چرا که به گزارش عده‌ای از مورخان ایشان قبل از واقعه کربلا و به هنگام به‌دنیا آوردن فرزندش (امام سجاد(ع))، از دنیا رفته است.[۲]
به نظر می‌رسد این ادعا که شهربانو در واقعه کربلا حضور داشته است تحت تأثیر داستانی خیالی شکل گرفته است که بر اساس آن شهربانو پس از واقعه کربلا از کربلا به ایران رفته و در کوهی در نزدیکی ری ناپدید شده است بر اساس همین باور در آنجا مقبره‌ای به نام مرقد بی‌بی شهربانو به او منسوب است.[۳] محققان این داستان را افسانه و از تحریفات عاشورا می‌دانند[۴] همچنین انتساب مقبره مذکور به شهربانو همسر امام حسین(ع) را ردّ می‌کنند و آن را متعلق به دختر کدخدایی می‌دانند که حدود ۳۰۰سال پیش می‌زیسته است.[۵]
مشهور مورخان، دختر یزدگرد سوم پادشاه ایران را مادر امام سجاد(ع) دانسته‌اند که نامش «شهربانو» بود؛ اما محققان برخلاف این شهرت تاریخی، این مطلب را دارای اشکالات فراوان دانسته‌اند.[۶]
جستارهای وابسته
- فهرست همسران و فرزندان امام حسین(ع)
- حضور لیلا همسر امام حسین(ع) در کربلا
- مرقد بی‌بی شهربانو در شهر ری
منابع
- ↑ آیتی، محمدابراهیم، بررسی تاریخ عاشورا، ص۱۲۳.
- ↑ مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، قم، انصاریان، چاپ سوم، ۱۴۲۶ق، ص۱۷۰.
- ↑ شهیدی، سید جعفر، زندگانی علی بن الحسین، تهران، دفتر نشر فرهنگ، ۱۳۶۵ش، ص۲۷؛ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، قم، اسماعیلیان، تهران کتابخانه اسلامیه، ۱۴۰۸ق، ۱۴۰۸ق، ج۲۳، ص۴۶.
- ↑ نوری، میرزاحسین، لؤلؤ و مرجان در شرط پله اول و دوم روضه‌خوانان، آفاق، تهران، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۳.
- ↑ سپهر، عباسقلی‌خان، ناسخ التواریخ، تصحیح: محمدباقر بهبودی، کتاب‌فروشی اسلامیه، ۱۳۶۴ش، ج۸، ص۳۸، پاورقی.
- ↑ شهیدی، سید جعفر، زندگانی علی بن الحسین، تهران، دفتر نشر فرهنگ، ۱۳۶۵ش، ص۹–۲۷؛ مطهری، مرتضی، خدمات متقابل اسلام و ایران، مرتضی مطهری، تهران، نشر صدرا، چاپ هشتم، بی‌تا، ص۱۱۶-۱۱۷.