کاربر:Rahmani

از ویکی پاسخ
نسخهٔ تاریخ ‏۵ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۰ توسط Rahmani (بحث | مشارکت‌ها)
سؤال

منشأ ادعيه چيست و از چه كسي صادر شده است؟ آيا دعا، كلام خداست؟ اگر نه كلام چه كساني است؟

ادعيه مشهور مثل دعاي كميل، ندبه، سمات، جوشن كبير و مناجات‌هايي مثل مناجات شعبانيه و مناجات اميرالمؤمنين(ع) در مسجد كوفه و زيارت‌نامه‌هايي مثل زيارت عاشورا، زيارت جامعه كبيره و زيارت آل يس، در كتاب‌هاي روايي و دعايي آمده است كه به دست عالمان و محدثان شيعه جمع آوري شده و تدوين گشته است و به طور كلي در موضوع دعاهاي وارده از امامان و معصومين(ع) كتاب‌هاي متعددي تدوين شده است كه به فراخور اهل هر زمان مورد استفاده قرار گرفته است. به طور مثال:

۱. شيخ طوسي (ره) (۶۴۰ هـ .ق) كتاب مصباح المتهجد را تأليف كرده است.

۲. سيد بن طاووس (ره) (۶۸۶ هـ .ق) كتاب‌هاي زيادي از جمله «اقبال الاعمال» و «جمال الاسبوع» و «فلاح السائل» را به ترتيب در اعمال هر ماه، هر هفته و هر روز تدوين كرده است و نيز ادعيه طولاني را در «مهج الدعوات» گرد آورده است.

۳. علامه مجلسي (ره) (۱۱۱۰ هـ .ق) كتاب «زاد المعاد» را تأليف نموده است.

۴. و ثقه المحدثين «حاج شيخ عباس قمي» (۱۳۵۹ هـ .ق) كتاب «مفاتيح الجنان» را تأليف نموده است.

و تمام دعاهاي مشهور از اين كتاب‌ها نقل شده و مي‌شود.

امّا مصدر اين دعا چنان كه گذشت از معصومان(ع) هستند. و اين دعاها به انشاء و لفظ معصومان(ع) است گاهي راوي آن را از امام(ع) درخواست مي‌كرده است و امام به او ياد مي‌داده است (مثل دعاي كميل)[۱] و برخي متن نوشته اي بوده است كه به دست راوي نسخه‌برداري شده است، مانند آنچه از ادعيه به وسيله نواب اربعه رحمهم الله از ناحيه مقدسه رسيده است[۲] و برخي از دعاها را راوي از امام(ع) شنيده است و عبارت راوي حاكي از شنيدن آن از دو لب امام(ع) است (مثل دعاي ابوحمزه ثمالي و دعاي صحيفه سجاديه و...).[۳]

امامان(ع) به ما ياد مي‌دهند كه زياد بخواهيم، به موقع بخواهيم، تنها از خدا بخواهيم و با روش صحيح بخواهيم، چگونه بخواهيم و چه نخواهيم؟.[۴]


مطالعه بيشتر

۱. علم الحديث، دکتر رضا مؤدب.

۲. آشنايي با حديث، مهريزي يزدي.


منابع

  1. به زاد المعاد در اعمال ماه شعبان، فصل اعمال شب نيمه شعبان مراجعه شود. نيز ر.ك: كفعمي، محمد بن ابراهيم، مصباح، بيروت، چاپ اعلمي، ۱۴۱۴، ص۷۳۷.
  2. مانند زيارت آل يس، به مفاتيح رجوع شود: باب زيارات، فصل صاحب الامر، زيارت اول و مانند دعاي سمات، همان، باب اول در ادعيه، فصل ششم درباره ادعيه مشهوره، دعاي سمات.
  3. همان، باب دوم در اعمال ماه‌هاي سال قمري، فصل ماه رمضان، بخش اعمال سحرهاي مبارك رمضان، دعاي چهارم.
  4. جمعي از نويسندگان، ره‌توشه حج، نشر مشعر، ۱۳۸۲، ج۱، ص۱۸۱.