آخرین امام

سؤال

چه دلیلی وجود دارد که امامت باید با حضرت ولی عصر(عج) خاتمه پیدا کند؟ آیا این عادلانه و حکیمانه است؟

مقام امامت از مهم‌ترین شئوون زندگی انسان‌ها در بخش‌های مربوط به دین و دنیا می‌باشد، شایستگی و دارا بودن اوصاف رهبری و پیشوائی انسان‌ها بیش از هر چیز دیگری در امام جامعه ضروری و لازم است. کسانی به مقام امامت و رهبری جوامع بشری می‌رسند که دارای خصوصیات و ویژگی‌های فوق‌العاده‌ای از قبیل عصمت، افضلیت، علم غیب و حق شفاعت باشند که دیگران فاقد آن هستند علاوه بر این؛ به اعتقاد شیعه امر امامت از جانب خداوند تعیین شده و به انتخاب او افرادی عهده‌دار این منصب الهی هستند. این افراد از طرف خداوند مشخص شده که به وسیله پیامبر(ص) به مردم معرفی شده‌اند. تعداد و اسامی دوازده امام در احادیث مختلفی از جمله حدیث جابر و حدیث دوازده خلیفه برای شیعیان بیان شده است و در این احادیث همانطور که امام علی(ع) به عنوان اولین امام معرفی شده، امام زمان(عج) هم به عنوان آخرین امام، خلیفه و ذخیره الهی در زمین مشخص شده‌اند. تعیین امام و رهبر پس از پیامبر(ص) برای مردم از جانب خداوند لطف است که مردم را به حال خویش رها نکرده‌اند، بنابراین تعیین امام زمان به عنوان آخرین امام، عادلانه و حکیمانه خواهد بود. علاوه بر این با مطرح شدن مسئله رجعت امامت و راهبری جامعه بعد از امام زمان(ع) حل خواهد شد.

ختم امامت در امام دوازدهم

امامت از مهم‌ترین شئوون زندگی بشر در بخش‌های مختلف مربوط به دین و دنیای انسان‌ها است، لحاظ و رعایت اصل شایستگی و دارا بودن اوصاف رهبری و پیشوائی انسان‌ها بیش از هر چیزی دیگر ضروری و لازم است. کسانی می‌توانند به مقام امامت و رهبری جوامع بشری، در بالاترین حد آن که مقام خلیفه اللهی است، برسند که دارای اوصاف و خصوصیات و ویژگی‌های فوق‌العاده باشند که دیگران فاقد آن هستند و این اوصاف و شایستگی را خداوند متعال بر اساس علم ازلی خود به همه امور می‌داند و لذا بر اساس حکمت و مصلحت ربوبی که برخاسته از علم ازلی او به امور است به بعضی از افراد واگذار فرموده است و این که به کسانی دیگر واگذار نکرده، قطعاً شایستگی و ظرفیت آن مقام را نداشته‌اند و اینکه عده انبیاء و اوصیاء خصوصاً امامان(ع) مشخص و محدود اند، قطعاً به خاطر محدودیت افراد شایسته و صالح که بتوانند به این مقامات برسند می‌باشد و در واقع این که رسول خدا در جاهای متعدد و در زمان‌های مختلف می‌فرمود: «... امامان بعد از من دوازده نفراند که نه نفر آن‌ها از فرزندان حسین اند که خداوند علم مرا به آن‌ها عطا فرموده و فهم مرا، پس وای بر کسانی که با آن‌ها بغض و عداوت بورزند.» به این معنا است که افراد شایسته برای امامت که خداوند آن‌ها را بر اساس لیاقت و شایستگی به رهبری مردم بعد از من انتخاب کرده است دوازده نفر هستند، زیرا ممکن است خیلی کسانی پیدا بشوند که ادعای امامت بکنند یا عده ای آن‌ها را امام بپندارند یا شبهه بکنند که چرا امام نشدند یا امامت چرا محدود به عده خاصی شده‌اند، که در حقیقت شایستگی برای این مقام را نداشته و ندارند و لذا نمی‌توانند امام باشند.

رجعت امامان

ممکن است مقصود از سئوال مورد نظر این باشد که چرا بعد از دوران امامت امام زمان(عج) بعد از ظهور امام دیگری نیست و امامت با حکومت آن بزرگوار بعد از ظهور پایان می‌یابد؟! در پاسخ آن باید گفت که: بر اساس روایات، بعد از ظهور امام زمان(عج) بحث رجعت ائمه طاهرین(ع) مطرح است و همه امامان یا بعضی از آن بزرگواران رجعت خواهند فرمود و امامت و حکومت می‌کنند؛ و لذا با این وضعیت دیگر سئوال مورد نظر جایی ندارد.

مطالعه بیشتر

• امامت و رهبری، شهید مطهری.
• امامت، آیه الله مکارم شیرازی.