نشانه‌های حج مقبول
سؤال
شاخصه‌های حج مقبول در آیات و روایات چیست؟
نشانه‌هایی برای حج مقبول در روایات نقل شده است:
- تقویت اعتقاد به امامت و ولایت: ولایت پذیری و پیروی از امام معصوم(ع) از شاخصه‌های مهم قبولی حج شمرده شده است. بر پایه روایات، در زمان حضور امامان(ع) یکی از شرائط تکمیل حج، ملاقات با امام(ع) و تجدید بیعت با او بود.[۱]
- افزایش ایمان: حج مجموعه اعمال و عباداتی است که اگر مقبول باشد، بر افزایش ایمان تأثیرگذار است. در روایتی، امام سجاد(ع) مسلمانان را به حج سفارش کرده تا ایمان‌شان اصلاح [و تقویت] شود.[۲]
- رشد اخلاقی: یکی از شاخصه‌های حج مقبول، این است که رفتار فرد قبل و بعد از حج تفاوت کرده و مسیری تکاملی را طی کرده باشد. بر اساس روایتی، امام رضا(ع) دلیل واجب شدن احرام را خاشع شدن حاجی قبل از ورود به حرم الهی دانسته است.[۳]
- رشد معرفت: یکی از نشانه‌های حج مقبول افزایش معرفت و آگاهی نسبت به خدا دانسته شده است. آثار افزایش معرفت نسبت خدا، در زندگی روزمره فرد دیده می‌شود.امام رضا(ع) فرمود: «فَإِنْ قَالَ فَلِمَ أُمِرَ بِالْحَجِّ قِیلَ لِعِلَّةِ الْوِفَادَةِ إِلَی اللَّهِ ...؛ پس اگر بگوید: چرا به انجام حج دستور داده شده است؟ گفته می شود: [یکی] به این علت که به خدا برگشت کرده، بر او وارد شود... گذشته از این، حج باعث آگاهی [به احکام و معارف] و انتقال اخبار به تمام نقاط [زمین] و دوردست‌ها می‌شود.»[۴]