کاربر:Rezapour/صفحه تمرین
سید رسول موسوی تهرانی (۱۳۱۵ش - ۱۴۰۲ش) از اساتید مشهور و برجسته سطوح عالی در حوزه علمیه قم. او حدود پنجاه سال سابقه تدریس در علوم حوزوی را داشت و کلاس‌هایش را از «پرجاذبه‌ترین و پرجمعیت‌ترین درس‌های اصولی در حوزه علمیه قم» خوانده‌اند. پیرامون موسوی تهرانی گفته‌اند که به تاریخ و میراث فقه و اصول امامیه تسلط بسیار داشت. او در نوزده سالگی وارد حوزه علمیه تهران شد و تا کفایة الاصول را در آنجا خواند. او درس خارج فقه و اصول را در قم و نزد اساتیدی مانند میرزا هاشم آملی و شریعتمداری آموخت.
موسوی تهرانی را بسیار اهل تواضع دانسته‌اند که با وجود صلاحیت برای تدریس دروس خارج حوزه، به تدریس کتاب‌های سطح اکتفا می‌کرد.
از خصوصیات درس او اهمیت‌دادن به کیفیت درس بوده و به پایان دادن درس در دوره زمانی خاص، اهمیت کم‌تری می‌داد. او بحث انسداد در کتاب رسائل تألیف شیخ انصاری که از محدوده امتحانی حوزه علمیه حذف شده بود را به‌جهت اهمیت در تعطیلات تابستانی تدریس می‌کرد. همچنین برخی کتاب‌ها که برای یک سال در حوزه خوانده می‌شد را در چند سال تدریس می‌نمود.
در مورد او گفته‌اند که از اعضای فدائیان اسلام نیز بود و در درگیری با نیروهای حکومت پهلوی، بینی او آسیب دید.
معرفی
سید رسول موسوی تهرانی از اساتید مشهور سطوح عالی حوزه علمیه قم[۲] که حدود پنجاه سال، سابقه تدریس در علوم حوزوی را داشت.[۳] کلاس‌های او را از «پرجاذبه‌ترین و پرجمعیت‌ترین درس‌های اصولی در حوزه علمیه قم» خوانده‌اند.[۴] او شاگردان بسیار داشت که از جمله آن‌ها علی‌رضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه بوده است.[۵]
آیت‌الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه او را «عالم وارسته»، «استاد فاضل و پرسابقه حوزه علمیه قم» خوانده که «تربیت علمی و اخلاقی جمع زیادی از فضلای حوزه علمیه قم، گوشه‌ای از برکات عمر شریف ایشان بود».[۶] همچنین برخی بزرگان حوزه علمیه او را «عالم عامل و استاد گران سنگ حوزه علمیه»، «دانشمند فرزانه» «استاد پارسا، ماهر» و «عالم جلیل‌القدر» توصیف کرده‌اند.[۷]
موسوی تهرانی را بسیار اهل تواضع دانسته‌اند که با وجود صلاحیت برای تدریس دروس خارج حوزه، به تدریس کتاب‌های سطح اکتفا می‌کرد؛ زیرا اساتید و عالمان برجسته به تدریس دروس خارج مشغول بودند و او احساس وظیفه می‌کرد که به تدریس در دروس سطح اکتفا کند.[۸] او همچنین از توصیف به لقب «آیت‌الله» جلوگیری می‌کرد.[۹] در مورد او گفته‌اند که از اعضای فدائیان اسلام نیز بود و در درگیری با نیروهای حکومت پهلوی، بینی او آسیب دید.[نیازمند منبع]
پیرامون موسوی تهرانی گفته‌اند که به تاریخ و میراث فقه و اصول امامیه تسلط بسیار داشت و آن‌را در تحلیل‌های فقهی بکار می‌گرفت.[۱۰]
زندگی‌نامه
سید رسول موسوی تهرانی در سال ۱۳۱۵ش در تهران متولد شد.[۱۱] او در محله‌ای بود که شیخ مرتضی زاهد از عالمان و عارفان مشهور آن زمان، در آنجا زندگی می‌کرد و به همین جهت در کودکی و نوجوانی، او را می‌دید و مجذوب او گردیده بود.[۱۲]
موسوی تهرانی به شغل زرگری مشغول بود.[۱۳] در سن نوزده سالگی دروس حوزوی را در مسجد حاج ملاجعفر که به مسجد مجتهدی معروف شد، آغاز کرد.[۱۴] مدت کوتاهی نزد آیت‌الله مجتهدی، بخش‌هایی از کتاب جامع‌المقدمات و كتاب البهجة المرضية را خواند. او كتاب «اللمعة الدمشقيّة»، «فرائد الاصول» و «مكاسب» را نزد شیخ حسین کنی،[۱۵] و «كفاية الاصول» را نزد شيخ علی فلسفی تنكابنی آموخت.[۱۶] در سال ۱۳۴۹ش برای کسب علم به نجف رفت اما به جهت اختلافات سیاسی میان دو کشور ایران و عراق، پس از چند ماه به ایران بازگشت.[۱۷] در نهایت به شهر قم رفت و در درس خارج اصول میرزا هاشم آملی، و اراکی و در درس خارج فقه شریعتمداری و گلپایگانی شرکت کرد.[۱۸]
سید رسول موسوی تهرانی در ۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ش درگذشت.[۱۹] برخی مراجع تقلید[۲۰]، اساتید حوزه علمیه قم و مسئولان کشوری از جمله رییس جمهور پیام‌هایی را به مناسبت درگذشت او صادر کردند.[۲۱]
تدریس و آثار
توصیه موسوی تهرانی به طلاب:
مواردی وجود دارد که در توفیق یا بی‌توفیقی مسیر طلبگی تأثیرگذار است. در بخش معنوی خواندن حداقل دو یا سه صفحه از قرآن در روز، قرائت زیارت عاشوراء، نماز شب و توسل به اه‌بیت(ع) تأثیرگذار است. در بخش ظاهری نیز مطالعه پیش از درس اثرگذار است. من تعهد می‌دهم که اگر کسی این راه را بپیماید ان شاء الله موفق خواهد شد.[۲۲]
موسوی تهرانی حدود پنجاه سال در حوزه‌های قم و تهران به تدریس در علوم حوزوی اشتغال داشت.[۲۳] کلاس‌های درس او را از پرجاذبه‌ترین و پرجمعیت‌ترین درس‌های اصولی در حوزه علمیه قم برشمرده‌اند.[۲۴] او بر تعطیل نشدن کلاس درس، اصرار فراوان داشت به‌نحوی که وقتی کمردرد سختی گرفته بود و نمی‌توانست راه برود با صندلی چرخ‌دار سر کلاس حاضر شد و پس از آنکه عمل جراحی انجام داد کلاس‌ها را در خانه‌اش برگزار کرد.[۲۵]
از خصوصیات درس او اهمیت‌دادن به کیفیت درس بوده و به پایان دادن به درس در دوره زمانی خاص، اهمیت کم‌تری می‌داد.[۲۶] او بحث انسداد در کتاب رسائل شیخ انصاری را که از محدوده امتحانی حوزه علمیه حذف شده بود را به‌جهت اهمیت، در تعطیلات تابستانی تدریس می‌کرد.[۲۷] همچنین برخی کتاب‌ها که برای یک سال در حوزه خوانده می‌شد را در چند سال تدریس می‌نمود.
از موسوی تهرانی تألیفاتی برجای مانده است:
- الوسائل إلى غوامض الرسائل
- شرح الحاشية على تهذيب المنطق
- شرح الشمسيّة في المنطق
- شرح كتاب المطوّل
- شرح كفاية الاصول (زبان فارسی)
- شرح الكفاية (زبان عربی)
- كتاب «مجمع الفوائد في شرح الفرائد» که تقريرات درس است.[۲۸]
پانویس
منابع
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۲۱.
- ↑ سیف‌اللهی، «آقا شیخ مرتضای زاهد»، شبکه الامامین الحسنین.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۶.
- ↑ سیف‌اللهی، «آقا شیخ مرتضای زاهد»، شبکه الامامین الحسنین.
- ↑ «پیام های تسلیت مقامات و شخصیت های حوزوی و کشوری درپی درگذشت استاد موسوی تهرانی»، سایت شفقنا.
- ↑ «پیام تسلیت آیت الله العظمی مکارم شیرازی»، سایت آیت‌الله مکارم شیرازی.
- ↑ «پیام های تسلیت مقامات و شخصیت های حوزوی و کشوری درپی درگذشت استاد موسوی تهرانی»، سایت شفقنا.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۲۰.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۲۰.
- ↑ بطحائی، «جریان شناسی سیاسی مرحوم آیت الله موسوی تهرانی؛ اسلام سنتی یا اسلام سکولار؟» ادیان‌نیوز.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۴.
- ↑ سیف‌اللهی، «آقا شیخ مرتضای زاهد»، شبکه الامامین الحسنین.
- ↑ «آیت‌الله سید رسول موسوی تهرانی از مفاخر حوزه تهران و اساتید معظم حوزه علمیه قم دار فانی را وداع گفت»، کانال تاریخ حوزه طهران.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۴.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۴.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۵.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۵.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۵.
- ↑ «آیت الله موسوی تهرانی درگذشت»، سایت نواندیش.
- ↑ «پیام تسلیت آیت الله العظمی مکارم شیرازی»، سایت آیت‌الله مکارم شیرازی.
- ↑ «پیام های تسلیت مقامات و شخصیت های حوزوی و کشوری درپی درگذشت استاد موسوی تهرانی»، سایت شفقنا.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۲۰.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۶.
- ↑ سیف‌اللهی، «آقا شیخ مرتضای زاهد»، شبکه الامامین الحسنین.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۶.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۷.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۹.
- ↑ موسوی تهرانی، الوسائل إلى غوامض الرسائل، ۱۴۳۱ق، ج۱، ص۱۹.
- «آقا شیخ مرتضای زاهد»، شبکه الامامین الحسنین، تاریخ بازدید:۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
- «آیت‌الله سید رسول موسوی تهرانی از مفاخر حوزه تهران و اساتید معظم حوزه علمیه قم دار فانی را وداع گفت»، کانال تاریخ حوزه طهران، تاریخ بازدید:۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
- «آیت الله موسوی تهرانی درگذشت»، سایت نواندیش، تاریخ درج مطلب: ۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
- «پیام تسلیت آیت الله العظمی مکارم شیرازی»، سایت آیت‌الله مکارم شیرازی، تاریخ درج مطلب: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
- «پیام های تسلیت مقامات و شخصیت های حوزوی و کشوری درپی درگذشت استاد موسوی تهرانی»، سایت شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید:۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
- «جریان شناسی سیاسی مرحوم آیت الله موسوی تهرانی؛ اسلام سنتی یا اسلام سکولار؟» ادیان‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید:۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
- موسوی تهرانی، رسول، الوسائل إلى غوامض الرسائل، محقق، علی‌اکبر هلالی، قم،محلاتی، ۱۴۳۱ق.