ستایش خداوند از خود در قرآن
ستایش خداوند از خود در قرآن برای چیست؟
خداوند در چندین آیه، بعد از خلقت انسان و آسمان‌ها و زمین خود را ستایش کرده است. اما نه از نوع ستایش انسانی، بلکه هدف از این کار، توصیف قدرت خدایی‌اش است تا انسان‌ها را متوجه خالقیت و ربوبیت خود سازد و از عبادت غیر خودش بازدارد.
ستایش پس از آفرینش انسان و آسمان و زمین
در چندین آیه قرآن،[۱] پس و پیش از بیان خلقت انسان و مراحل آن و نیز آفرینش آسمان و زمین و خداوند واژه «تبارک» را برای خود به کار می‌برد و خود و خالقیت خود را ستایش می‌کند: ﴿تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَهُوَ عَلَیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ؛ بزرگوار [و خجسته] است آنکه فرمانروایی به دست اوست و او بر هر چیزی تواناست.﴾(ملک:۱)
«تبارک» از ماده «برکت» به معنی دوام و بقاء و زوال‌ناپذیری آمده، و در مورد هر نعمتی که پایدار و با دوام باشد گفته شده است. در آیه فوق در حقیقت دلیل مبارک بودن ذات پاک خدا ذکر شده و آن مالکیت و حاکمیت او بر جهان و قدرت او بر همه چیز است، و به همین دلیل وجودی است زوال‌ناپذیر و پربرکت.[۲]
مفسران گفته‌اند لایقترین وجود برای صفت «مبارک» همان وجود خدا است؛ او وجودی است مبارک ازلی، ابدی و سرچشمه همه برکات و نیکی‌ها و خیر مستمر.[۳] کلمه «تبارک» در باره هر چیزی استعمال شود از کثرت صدور خیرات و برکات از آن چیز خبر می‌دهد. و به معنای ثبوت خیر در هر چیز است.[۴] برخی هم گفته‌اند به معنای تعظّم و تمجّد: بزرگوار و مجید است.[۵]
منابع
- ↑ سوره غافر آیه ۶۴، سوره مؤمنون آیه ۱۴، سوره اعراف آیه ۵۴، سوره فرقان آیه ۱، سوره ملک آیه ۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص: ۳۱۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۶، ص: ۲۰۸.
- ↑ علامه طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۹، ص: ۵۸۴. و ج۱۵، ص۲۳۸.
- ↑ ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، ج۱۴، ص: ۱۹۲.