آیه ۱۰ سوره عنکبوت
در آیه ۱۰ سوره عنکبوت، منظور چه کسانی می‌باشد؟
آیه ۱۰ سوره عنکبوت درباره افرادی سخن می‌گوید که هرگاه آزاری از سوی مردم ببینند، آن را چون عذاب الهی می‌پندارند و هرگاه پیروزی‌ای نصیب مؤمنان شود، خود را همراه آن اعلام می کنند. درباره اینکه این افراد چه کسانی هستند میان مفسران اختلاف است. برخی آنان را منافقان می‌دانند و برخی می‌گویند اینان کسانی هستند که ایمان در دلشان رسوخ نکرده است و دینشان سست است و در برابر گرفتاری‌ها و سختی‌ها، از خداوند و دینش دست می‌کشند.
متن آیه
| ﴿ | وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذَابِ اللَّهِ وَلَئِنْ جَاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ ۚ أَوَلَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ
و از ميان مردم كسانى‌اند كه مى‌گويند: «به خدا ايمان آورده‌ايم» و چون در [راه] خدا آزار كشند، آزمايش مردم را مانند عذاب خدا قرار مى‌دهند؛ و اگر از جانب پروردگارت پيروزى رسد حتماً خواهند گفت: «ما با شما بوديم.» آيا خدا به آنچه در دلهاى جهانيان است داناتر نيست؟ عنکبوت:۱۰ |
﴾ |
افراد سست ایمان یا منافقان
در این آیه از افرادی سخن می‌کند که می‌گویند ایمان آوردیم اما وقتی بلایی بر آنان عارض می شود و در راه خدا آزار می‌بینند، آن را عذاب می‌پندارند و هر گاه هم پیروزی‌ای نصیب مردم شود فورا می‌گویند ما با شما بودیم. اینکه این افراد چه کسانی هستند محل مناقشه مفسران است. برخی مصداق این افراد را منافقان می‌دانند. هرچند اذعان دارند آیه درباره افراد سست ایمان است اما این افراد را جزء منافقان برمی‌شمرند.[۱]
علامه طباطبایی اعتقاد دارد این آیه درباره افرادی است که ایمان عاریتی دارند و ایمان آنها منوط به عافیت و سلامتی است و تا زمانی ایمان دارند که ضرر و زیانی به آنها نرسد.[۲] آیه ۱۱ سوره حج هم چنین مضمونی دارد:﴿و از ميان مردم كسى است كه خدا را با ترديد مى‌پرستد. اگر خيرى به او رسد دلش بدان آرام گيرد، و اگر آزمايشى پيش آيد رخ برتابد. در دنيا و آخرت زيان بيند و آن زيانى آشكار است.﴾(حج:۱۱)