مراد از اولی در زیارت جامعه

سؤال

منظور از «الاولی» در این فراز از زیارت جامعه چیست: «حُجَجِ اللهِ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى»

مراد از اُولیٰ در فراز «حُجَجِ اللهِ عَلَى أَهْلِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى» از زیارت جامعه کبیره، دنیا یا برزخ یا عالم ذَرّ و یا زمان رجعت است.

واژه اولی از نظر لغت، به معنای آغاز، نخستین و پیشین است که درباره مراد آن در زیارت جامعه اختلاف‌نظر وجود دارد.

عالم ذر: برخی اولی را در برابر دنیا و به معنای عالم ذر گرفته‌اند؛ زیرا بر اساس روایت، خدا در عالم ذر از شیعیان نسبت به پیروی از اهل بیت پیمان گرفته است.

عالم برزخ: برخی اولی را در برابر قیامت و به معنای عالم برزخ گرفته‌اند. در روایات نیز آمده که شب اول قبر از انسان درباره امامان سؤال می‌شود.

دنیا: محمدتقی مجلسی احتمال داده است اولی به معنای دنیا است و برای تأکید «الدنیا» یا رعایت سجع ذکر شده است.

صفت برای حجج الله: بر اساس احتمال دیگری که محمدتقی مجلسی ذکر کرده، اولی صفت برای حجج‌ الله است و معنای آن نخستین حجت‌های خدا یا کامل‌ترین حجت‌های خدا است.

برخی نیز اولی را به معنای امت‌های گذشته دانسته‌اند. محمد محمدی ری‌شهری عالم و حدیث‌پژوه شیعه،