حدیث شستن کودکان از چربی غذایی که خورده‌اند
 | این مقاله هماکنون به دست A.ahmadi در حال ویرایش است. |
آیا این روایت معتبر است: «دست و دهان اطفال خود را در وقت خواب بشویید و گرنه شیطان ایشان را می‌بوید و در خواب می‌ترسند.»
این روایت را شیخ صدوق با دو سند از امیر مؤمنان و رسول خدا نقل کرده که هر دو ضعیف و غیر معتبر هستند.
حدیث و ترجمه
| « | «اِغْسِلُوا صِبْيَانَكُمْ مِنَ اَلْغَمَرِ فَإِنَّ اَلشَّيَاطِينَ تَشَمُّ اَلْغَمَرَ فَيَفْزَعُ اَلصَّبِيُّ فِي رُقَادِهِ وَ يَتَأَذَّى بِهِ اَلْكَاتِبَان»[۱] | » |
| « | كودكان خود را پاكيزه كنيد و چرك غذا را از آنها بشویید؛ زيرا شيطان آن را می‌بوید و بچه را به وحشت انداخته، بد خواب ميكند و دو فرشته نويسنده اعمال شما، از آن در آزارند. | » |
سند
شیخ صدوق روایت شستن چرک غذا از کودکان را در سه کتاب خود با دو سلسله سند ذکر کرده است:
بررسی سند اول
شیخ صدوق این روایت را در کتاب علل الشرائع از پدرش، از سعد بن عبدالله، از محمد بن عیسی بن عُبَید، از قاسم بن یحیی، از پدربزرگش حسن بن راشد، از ابی‌بصیر، از امام صادق(ع)، از پدرش، از پدربزرگش، از پدارنش روایت کرده است.[۱] شیخ صدوق این روایت را با همین سند در کتاب خصال نیز آورده است.[۲]
بررسی راویان سلسله سند بر اساس کتاب‌های رجالی شیعه چنین است:
- محمد بن عیسی بن عبید، که نجاشی رجال‌شناس شیعه، او را ثقه و مورد اطمینان دانسته[۳] و شیخ طوسی دیگر رجال‌شناس شیعه او را ضعیف دانسته است.[۴]
- قاسم بن یحیی، که او را ضعیف دانسته‌اند.[۵]
با توجه به ضعیف بودن قاسم بن یحیی و اختلاف نظر درباره محمد بن عیسی و حسن بن راشد، سند اول روایت صحیح و معتبر نیست.
بررسی سند دوم
شیخ صدوق این روایت را با سند دوم از امام رضا از پدرانش از رسول خدا (صلی الله علیه و آله سلم) در عیون اخبار الرضا نیز آورده است.[۸]
- محمد بن احمد بن حسین بن یوسف بن زریق بغدادی، که مجهول و ناشناخته است.[۹]
- علی بن محمد بن عنبسه، که ثقه و مورد اطمینان بودن او ثابت نشده است.[۱۰]
- دارم بن قبیصه، که به گفته ابن غضائری رجال‌شناس شیعه، به حدیثش اعتماد نمی‌شود؛[۱۱] ابن داوود دیگر رجال‌شناس شیعه نیز او را در یک جا مهمل و در جای دیگر حدیثش را غیرقابل اعتماد دانسته است.[۱۲]
با توجه به ضعیف بودن دارم بن قبیصه و مجهول بودن و ثابت نشدن وثاقت دیگر راویان، سند دوم این روایت نیز صحیح و معتبر نیست.
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ابن بابویه، محمد، علل الشرائع، قم، کتابفروشی داوری، چاپ اول، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۵۷، باب ۳۴۴ باب العله آلتی من أجلها یغسل الصبیان من الغمر، حدیث۱.
- ↑ ابن بابویه، محمد، الخصال، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۶۳۲.
- ↑ رجال النجاشی، ص۳۳۳.
- ↑ فهرست شیخ طوسی، ص۴۰۲؛ رجال طوسی، ص۳۹۱؛ رجال ابن داوود، ص۵۰۸.
- ↑ رجال ابن غضائری، ج۱، ص۸۷؛ رجال ابن داوود، ص۴۵۹؛ خلاصة الاقوال، ص۲۴۸.
- ↑ رجال الطوسی، ص۳۷۵؛ رجال ابن داوود، ص۱۰۶؛ خلاصه الاقول، ص۴۰.
- ↑ رجال ابن غضائری، ص۴۹.
- ↑ ابن بابویه، محمد، عیون أخبار الرضا، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۶۹، حدیث ۳۲۰.
- ↑ رک: نرم‌افزار درایه النور.
- ↑ رک: نرم‌افزار درایه النور.
- ↑ رک: رجال ابن غضائری، ص۵۸.
- ↑ رک: رجال ابن داوود، ص۱۴۷ و ص۴۵۴.