دلیل گفتن صدق الله العلی العظیم
سؤال
دلیل گفته شدن «صدق الله العلی العظیم» بعد از خواندن قرآن چیست؟
گفتن «صدق الله العلی العظیم» در روایات معصومان به آن توصیه شده است هرچند گفتن آن واجب نیست. در قرآن، تصدیق کلام خدا از کارها و صفات پیامبر و مومنان دانسته شده است.
توصیه معصومان به تصدیق کلام خدا پس از قرائت قرآن
در احادیث معصومان به تصدیق آیات الهی پس از تلاوت قرآن، توصیه شده است. به اعتقاد علامه طباطبایی، حقیقت و باطن بیان عبارت «صدق الله» واکنشی است مبتنی بر ایمان و دلبستگی به سخن خداوند، علاوه بر آنکه این کار در ظاهر، رعایت ادبی از آداب تلاوت قرآن است:
- روایتی از پیامبر اکرم در پاسخ به سؤال شخصی که از حضرت پرسید: «مَا ابْتِدَاءُ الْقُرْآنِ وَ مَا خَتْمُهُ قَالَ یَا ابْنَ سَلَامٍ ابْتِدَاؤُهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ وَ خَتْمُهُ صَدَقَ اللَّهُ الْعَلِیُ الْعَظِیم؛ در ابتدا و انتهای [قرائت] قرآن چه [بگوییم]؟ حضرت فرمودند: ای پسر سلام! ابتدای قرآن با «بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» و پایان آن «صَدَقَ اللَّهُ الْعَلِیُ الْعَظِیم» است».[۱]
- همچنین در روایتی آمده است که امام سجاد(ع) وقتی سوره قدر را تلاوت می‌کردند، بعد از تلاوت آن می‌فرمود: «صَدَقَ الله عزّوجل أنزل الله القرآن فی لیله القدر»[۳]
تصدیق کلام خدا در قرآن
در قرآن به شخص پیامبر(ص) توصیه شده که کلام خداوند را تصدیق کند. همچنین آیاتی از قرآن هم بر تصدیق و تایید کلام خدا توسط پیامبر و مومنان اشاره دارند:
- خداوند به پیامبر امر نموده تا کلام او را تصدیق نماید: ﴿قُلْ صَدَقَ اللَّهُ ۗ فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ؛ بگو: سخن خدا راست است، پس باید از آیین ابراهیم پیروی کنید که بر آیین پاک توحید بود و هرگز از مشرکان نبود.﴾(آل عمران:۹۵)
- خداوند از قول مؤمنین تصدیق خدا و رسولش را نقل قول می‌کند: ﴿وَلَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَٰذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَصَدَقَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ ۚ وَمَا زَادَهُمْ إِلَّا إِيمَانًا وَتَسْلِيمًا؛ و مؤمنان چون لشکر و نیروهای کفار را به چشم دیدند گفتند: این همان (جنگی) است که خدا و رسول (از پیش) ما را وعده دادند و خدا و رسول راست گفتند، و این دیدار دشمن جز بر ایمان و تسلیمشان نیفزود﴾(احزاب:۲۲)