رابطه حجاب مشکی و افسردگی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا حجاب مشکی باعث افسردگی و اندوهناکی می‌شود؟
آیا حجاب مشکی باعث افسردگی و یا تشدید آن می‌شود؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
ادعا شده است که استفاده مکرر از لباس‌هایی با رنگ تیره و سیاه مانند مقنعه و چادر مشکی، می‌تواند به افسردگی بینجامد؛ برخی نیز ادعای اثبات این مدعا را کرده‌اند.<ref>ر. ک. علیرضا امیر پور، روزنامه ایران، ۳ مهر ماه ۷۹، ص۴، و مجله زنان شماره ۲۲، بهمن و اسفند ماه ۷۳، ص۴؛ مجله زنان در روزنامهٔ آفتاب، در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۸۰، ص۶، آمده است: «ثابت شده است که رنگ سیاه ناخواسته روحیه افسردگی و ناامیدی را در افراد تشدید می‌کند.»</ref> این سخن به روش تبلیغ تلقینی و القایی، به‌طور صریح، ولی بدون ارائه هیچ دلیل و مدرک معتبری این تفکر را ترویج نموده که سیاه‌پوشی باعث افسردگی است. در این متن از واژه «تشدید» به خوبی آشکار می‌گردد که گوینده قبول دارد پوشش سیاه، سبب ایجاد افسردگی نیست، بلکه ممکن است بعضی از افرادی که در اثر عوامل دیگر دچار افسردگی شده‌اند، استفاده از لباس مشکی باعث تشدید افسردگی آنها گردد.  
ادعا شده که استفاده مکرر از لباس‌هایی با رنگ تیره و سیاه مانند مقنعه و چادر مشکی، می‌تواند به افسردگی و یا تشدید این حالت بینجامد؛ برخی نیز ادعای اثبات علمی این مدعا را کرده‌اند.<ref>ر. ک. علیرضا امیر پور، روزنامه ایران، ۳ مهر ماه ۷۹، ص۴، و مجله زنان شماره ۲۲، بهمن و اسفند ماه ۷۳، ص۴؛ مجله زنان در روزنامهٔ آفتاب، در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۸۰، ص۶، آمده است: «ثابت شده است که رنگ سیاه ناخواسته روحیه افسردگی و ناامیدی را در افراد تشدید می‌کند.»</ref> این سخن به روش تبلیغ تلقینی و القایی، به‌طور صریح، و بدون ارائه هیچ دلیل و مدرک معتبری این تفکر را ترویج نموده است.  


دو نکته درباره این ادعا باید در نظر گرفته شود؛ نکته اول این‌که، ادعا شده که برای استفاده از لباس‌های رنگ سیاه ایجاد افسردگی ثابت شده است، اما هیچ سند و مدرکی از کارشناسان قابل اعتماد و پژوهش‌های قابل اطمینان ارائه نشده است. نکته دوم این‌که، اگر روان‌شناسان متخصص و متعهد درباره فردی که دچار افسردگی است تشخیص دادند که پوشش سیاه در مورد این فرد خاص باعث تشدید افسردگی او می‌گردد، در چنین موردی عقل و شرع به هیچ‌وجه او را ملزم به استفاده از لباس مشکی نمی‌کنند؛ کما این که درباره افرادی که دچار افسردگی نیستند نیز چنین الزامی وجود ندارد. آنچه که مطرح است این است که براساس یافته‌های روان‌شناسی رنگ‌ها، رنگ مشکی، رنگ صامت و غیرفعال است و استفاده زنان از این رنگ در مقابل نامحرم، باعث آرامش روحی و روانی افراد جامعه می‌گردد و به همین دلیل استفاده از چادر و پوشش مشکی برای بانوان در خارج از منزل و در مقابل نامحرم رجحان و مطلوبیت دارد.
استفاده از واژه‌های «مکرر»، «می‌تواند» و «تشدید» می‌تواند بیان کننده چند مطلب باشد:


از دو کلمه «مکرر» و «می‌تواند» فهیمده می‌شود که ایشان دو مطلب را قبول دارد.
* ادعا کننده این بحث قبول دارد که اگر استفاده از پوشش و لباس سیاه، مانند چادر مشکی، به‌طور «مکرر» و دایمی نباشد، بلکه فقط در بیرون از منزل و در مواجهه با نامحرم باشد، باعث افسردگی نخواهد بود.


مطلب اول: ادعا کننده محترم قبول دارد که اگر استفاده از پوشش و لباس سیاه، مثل چادر مشکی، به‌طور مکرر و دایمی نباشد، بلکه فقط در بیرون از منزل و در مواجهه با نامحرم باشد، باعث افسردگی نخواهد بود.
* از کلمه «می‌تواند» فهمیده می‌شود که حتی استفاده مکرر و دایمی از لباس سیاه فقط، به‌طور احتمالی ممکن است به افسردگی منجر شود؛ یعنی این‌گونه نیست که بین پوشش مکرر و دایمی لباس تیره و مشکی و افسردگی رابطهٔ قطعی و لزومی باشد.


مطلب دوم: از کلمه «می‌تواند» می‌فهمیم ادعا کنندهٔ محترم قبول دارند که حتی استفاده مکرر و دایمی از لباس سیاه فقط، به‌طور احتمالی ممکن است به افسردگی منجر شود؛ یعنی این گونه نیست که بین پوشش مکرر و دایمی لباس تیره و مشکی و افسردگی رابطهٔ قطعی و لزومی باشد.
* «تشدید» افسردگی با پوشش سیاه یعنی سبب ایجاد افسردگی نیست، بلکه ممکن است بعضی از افرادی که در اثر عوامل دیگر دچار افسردگی شده‌اند، استفاده از لباس مشکی باعث تشدید افسردگی آنها گردد.  


بنابراین، مدعای ایشان مبین یک رابطهٔ احتمالی بین استفادهٔ مکرر از لباس سیاه و افسردگی است؛ ولی همین رابطهٔ احتمالی نیز نادرست است؛ زیرا:
بنابراین، این ادعا بیان کننده رابطه‌ای احتمالی بین استفاده مکرر از لباس سیاه و افسردگی است؛ اما برای اثبات این رابطه احتمالی دلیل و مدرک علمی ارائه از کارشناسان قابل اعتماد و پژوهش‌های قابل اطمینان نشده است. اما رد این نظریه در گفتار متخصصینی بیان شده است «این حرف که پوشش تیره بانوان یا آقایان در جامعه دلیل افسردگی است کاملاً سخن غلطی است و هیچ پایهٔ علمی ندارد»؛<ref>دکتر برهانی (متخصص اعصاب و روان)، هفته‌نامهٔ ۱۹ دی (قم) شمارهٔ ۱۵۵، ۲۸/۵/۸۱، ص۹.</ref>


اولاً، ادعا کنندهٔ محترم، حتی برای اثبات همین رابطهٔ احتمالی نیز دلیل و مدرک ارائه نکرده است؛ بنابراین، کلام ایشان مدعایی بدون دلیل و مدرک و در نتیجه، فاقد ارزش و اعتبار علمی است.
برخی نیز تمایل افراد افسرده به پوشش مشکی را دلیل بر این ادعا بیان نموده‌اند که این سخن نیز مانند نظریه قبل فاقد دلیل و مدرک علمی بوده و چنا‌چه این‌گونه باشد و با پژوهش‌های میدانی اثبات شود، این دلیل نهایی و قطعی آن نخواهد بود.


ثانیاً، همین رابطهٔ احتمالی و بدون دلیل و مدرک گویندهٔ محترم نیز نادرست است؛ زیرا یکی از روان‌پزشکان معتقد است «این حرف که پوشش تیره بانوان یا آقایان در جامعه دلیل افسردگی است کاملاً سخن غلطی است و هیچ پایهٔ علمی ندارد»؛<ref>دکتر برهانی (متخصص اعصاب و روان)، هفته‌نامهٔ ۱۹ دی (قم) شمارهٔ ۱۵۵، ۲۸/۵/۸۱، ص۹.</ref> هم‌چنین بر اساس نتایج مشورت‌های علمی که نگارنده با بعضی از روان‌شناسان و روان‌پزشکان انجام داده، ممکن است افسردگی بعضی از افراد، علت تمایل آنها به پوشش سیاه باشد، ولی پوشش سیاه افراد علت ایجاد افسردگی آنها نیست؛<ref>یکی از قراین و شواهدی که مؤید این ادعاست که پوشش سیاه علت ایجاد افسردگی نیست این است که بسیاری از بانوان روان‌پزشک و روان‌شناس نیز از پوشش‌های مشکی استفاده می‌کنند.</ref> و بین این دو نکته تفاوت بسیار ظریفی است و خلط بین آن دو باعث اظهار نظر نادرست ادعا کنندهٔ محترم گردیده است.
== نظر متخصصین و نظریه اسلام در استفاده از رنگ تیره ==


اگر ادعا شود که همین تمایل احتمالی بعضی افراد افسرده به پوشش سیاه نیز مبین نوعی رابطهٔ اجمالی بین افسردگی و پوشش تیره و مشکی است، باید گفت:
اگر روان‌شناسان متخصص و متعهد درباره فردی که دچار افسردگی است تشخیص دادند که پوشش سیاه در مورد این فرد خاص باعث تشدید افسردگی او می‌گردد، در چنین موردی عقل و شرع به هیچ‌وجه او را ملزم به استفاده از لباس مشکی نمی‌کنند؛ کما این که درباره افرادی که دچار افسردگی نیستند نیز چنین الزامی وجود ندارد. آنچه که مطرح است این است که براساس یافته‌های روان‌شناسی رنگ‌ها، رنگ مشکی، رنگ صامت و غیرفعال است و استفاده زنان از این رنگ در مقابل نامحرم، باعث آرامش روحی و روانی افراد جامعه می‌گردد و به همین دلیل استفاده از چادر و پوشش مشکی برای بانوان در خارج از منزل و در مقابل نامحرم رجحان و مطلوبیت دارد.


اولاً، رابطهٔ فوق نیز، مانند رابطهٔ قبلی، احتمالی و بدون ارائهٔ دلیل و مدرک است و در نتیجه فاقد ارزش و اعتبار علمی است.
امروزه در روان‌شناسی رنگ‌ها، رنگ مشکی رنگی صامت و غیرفعال است و باعث تحریک و جلب توجه نمی‌شود،  و این یک واقعیت مسلم است. در کتاب روان‌شناسی رنگ‌ها دربارهٔ رنگ سیاه گفته شده است که «سیاه نمایانگر مرز مطلق است»؛<ref>دکتر ماکس لوشر، «روان‌شناسی رنگ‌ها»، ترجمهٔ ویدا ابی‌زاده، ص۹۷.</ref> بنابراین، فردی که در مقابل نامحرم و در بیرون منزل، از حجاب مشکی استفاده می‌کند با این کار، مرز مطلق و کاملی بین خود و افراد نامحرم ایجاد می‌نماید. وقتی که خانمی در بیرون منزل از چادر مشکی استفاده می‌کند، خواهان این مسپله است که نامحرم حق ندارد به این حریم نزدیک شود؛ زیرا این حریم، حریم حیا و عفت است، نه جای بی‌حیایی و هرزگی و هوس‌بازی؛


ثانیاً، بر فرض که رابطهٔ احتمالی مذکور، با پژوهش‌های میدانی تأیید شود، باز هم نتیجهٔ این پژوهش‌ها قطعی و قابل اعتماد نخواهد بود؛ زیرا کنترل تمامی عوامل و علایم تأثیرگذار در نتایج پژوهش‌های میدانی بسیار مشکل است.
هم‌چنین در روان‌شناسی رنگ‌ها آمده است که سیاه به معنای «نه» بوده و نقطهٔ مقابل «بله» یعنی رنگ سفید است؛<ref>دکتر ماکس لوشر، «روان‌شناسی رنگ‌ها»، ترجمهٔ ویدا ابی‌زاده، ص۹۷.</ref> بنابراین، وقتی بانوان در مقابل نامحرم از حجاب مشکی استفاده می‌کنند، در واقع می‌خواهند به او «نه» بگویند؛ از نظر روانی نیز وقتی انسان پارچهٔ مشکی را می‌بیند، دیگر چندان رغبتی برای نگاه کردن ندارد و خودبه‌خود نظر را برمی‌گرداند.


توضیح مختصر این‌که، افسردگی از بیماری‌های روحی و روانی بسیار پیچیده‌ای است که دارای عوامل و علایم و تظاهرات رفتاری مختلف و حتی متضاد است؛ مثلاً بعضی افراد افسرده ممکن است به بی‌اشتهایی و عده‌ای دیگر به پرخوری متمایل شوند. در خصوص پوشش نیز ممکن است بعضی از افراد افسرده، به پوشیدن لباس تیره و عده‌ای نیز به لباس‌هایی با رنگ غیر تیره تمایل پیدا کنند؛ بنابراین، حتی استناد به پژوهش‌های میدانی نیز اثبات کنندهٔ مدعای مذکور نخواهد بود.
در روایتی نقل شده است:


پس استفاده از چادر مشکی برخلاف ادعاهای به ظاهر علمی بعضی از افراد، نه تنها عارضهٔ منفی ندارد، بلکه با فلسفهٔ حجاب و پوشش زنان در مقابل نامحرم، یعنی عدم تهییج و تحریک و ایجاد آرامش روانی در جامعه نیز سازگار است. امروزه در روان‌شناسی رنگ‌ها، این که رنگ مشکی رنگی صامت و غیرفعال است و باعث تحریک و جلب توجه نمی‌شود، یک واقعیت مسلم است. در کتاب روان‌شناسی رنگ‌ها دربارهٔ رنگ سیاه گفته شده است که «سیاه نمایانگر مرز مطلق است»؛<ref>دکتر ماکس لوشر، «روان‌شناسی رنگ‌ها»، ترجمهٔ ویدا ابی‌زاده، ص۹۷.</ref> بنابراین، فردی که در مقابل نامحرم و در بیرون منزل، از حجاب مشکی استفاده می‌کند با این کار، مرز مطلق و کاملی بین خود و افراد نامحرم ایجاد می‌نماید. وقتی که خانمی در بیرون منزل چادر مشکی به سر می‌کند، می‌خواهد نشان دهد که نامحرم حق ندارد به این حریم نزدیک شود؛ زیرا این حریم، حریم حیا و عفت است، نه جای بی‌حیایی و هرزگی و هوس‌بازی؛ او با حجاب مشکی خود می‌خواهد نگاه تیز هرزگی و ابتذال را بشکند و نگذارد نامحرمی در حریم عفت و پاکی و نجابت او وارد شود و حرمت او را از بین ببرد.
حضرت موسی(ع) در مجلس نشسته بود که ناگهان ابلیس در حالی که کلاه رنگین بر سر داشت وارد شد؛ وقتی به حضرت موسی(ع) نزدیک شد، کلاه رنگین خود را برداشت و به حضرت موسی(ع) سلام کرد. حضرت موسی(ع) پرسید: تو کیستی؟ گفت: من ابلیس هستم. حضرت موسی(ع) گفت: برای چه نزد من آمده‌ای؟ ابلیس گفت: به خاطر مقام و منزلت تو در نزد خدا، آمدم سلامی به تو بگویم. آن حضرت سؤال کرد: آنچه بر سر داری برای چیست؟ ابلیس در پاسخ گفت: به وسیله آن قلوب فرزند آدم را می‌ربایم.<ref>فیض کاشانی، المحجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء، ج۵، ص۱۷۷.</ref>


هم‌چنین در روان‌شناسی رنگ‌ها آمده است که سیاه به معنای «نه» بوده و نقطهٔ مقابل «بله» یعنی رنگ سفید است؛<ref>همان.</ref> بنابراین، وقتی بانوان در مقابل نامحرم از حجاب مشکی استفاده می‌کنند، در واقع می‌خواهند به او «نه» بگویند؛ و در مقابل، آنهایی که لباس سفید می‌پوشند، در واقع راه نگاه‌ها را به سوی خود بازمی‌گذارند و آنهایی که لباس‌های رنگارنگ و جذاب می‌پوشند خواسته یا ناخواسته خود را در معرض نگاه‌های هرزه و آلوده قرار می‌دهند. از نظر روانی نیز وقتی انسان پارچهٔ مشکی را می‌بیند، دیگر چندان رغبتی برای نگاه کردن ندارد و خودبه‌خود نظر را برمی‌گرداند؛ و در مقابل، نگاه به رنگ‌های روشن چشم را باز می‌کند و برای دیدن و استمرار آن رغبت ایجاد می‌کند؛ و استفادهٔ بانوان از لباس‌های رنگارنگ نیز باعث جلب توجّه مردان نامحرم می‌گردد.
با توجه به رنگ حجاب قرآنی، خمار و جلباب آن‌گونه که از شواهد لغوی، حدیثی و تاریخی استنباط می‌گردد، مشکی بوده است؛ و با توجه به نظر روان‌شناسی، رنگ مشکی رنگی صامت و غیرفعال است و این ویژگی در تأمین فلسفه حجاب بانوان نقش بسیار مؤثری دارد.<ref>حجت‌الله رحمانی، «اعجاز رنگ سیاه، چرا چادر مشکی؟» نشریهٔ فیضیه، ص۳، دوشنبه ۷ آذر ۱۳۷۹ (با دخل و تصرّف).</ref>
 
در حدیثی نقل شده است:
 
حضرت موسی(ع) در یکی از مجالس خود نشسته بود که ناگهان ابلیس در حالی که کلاه رنگین بر سر داشت وارد شد؛ وقتی به حضرت موسی(ع) نزدیک شد، کلاه رنگین خود را برداشت و به حضرت موسی(ع) سلام کرد. حضرت موسی(ع) پرسید: تو کیستی؟ گفت: من ابلیس هستم. حضرت موسی(ع) گفت: خدا تو را هلاک کند، برای چه نزد من آمده‌ای؟ ابلیس گفت: به خاطر مقام و منزلت تو در نزد خدا، آمدم سلامی به تو بگویم. آن حضرت سؤال کرد: آنچه بر سر داری (کلاه رنگارنگ) برای چیست؟ ابلیس در پاسخ گفت: به وسیلهٔ آن قلوب فرزند آدم را می‌ربایم.<ref>فیض کاشانی، المحجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء، ج۵، ص۱۷۷.</ref>
 
بدون تردید، همان‌گونه که دنیا، در شکل کلاه رنگارنگ ابلیس، باعث فریفته شدن عدهٔ فراوانی می‌گردد، مظاهر رنگین دنیا، مثل لباس‌های رنگارنگ در اندام زنان و دختران جوان نیز، باعث فریفتگی مردان و جوانان می‌گردد و هیچ انسان منصفی در این مطلب تردید ندارد.
 
با توجّه به آنچه در مباحث قبل گذشت که رنگ حجاب قرآنی (خمار و جلباب) نیز - آن‌گونه که از شواهد لغوی، حدیثی و تاریخی استنباط می‌گردد ـ مشکی بوده است؛ و با عنایت به آنچه بیان شد که از نظر روان‌شناسی، رنگ مشکی رنگی صامت و غیرفعال است و این ویژگی در تأمین فلسفهٔ حجاب بانوان نقش بسیار مؤثری دارد. باید به نگاه روان‌شناسانهٔ عمیقِ وحی قرآنی و به انتخاب زنان مسلمان و ایرانی آفرین گفت که در زمانی که هنوز روان‌شناسی در غرب از مادر علم متولد نشده بود، مادران و بانوان مسلمان و ایرانی به برکت تقوای الهی و نورانیت تعالیم دین مبین اسلام، روان‌شناسانه‌تر از دانشمندان امروزی، چادر مشکی را برای حجاب بیرون از منزل خویش انتخاب نموده‌اند.<ref>حجت‌الله رحمانی، «اعجاز رنگ سیاه، چرا چادر مشکی؟» نشریهٔ فیضیه، ص۳، دوشنبه ۷ آذر ۱۳۷۹ (با دخل و تصرّف).</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۳۲

سؤال

آیا حجاب مشکی باعث افسردگی و یا تشدید آن می‌شود؟


ادعا شده که استفاده مکرر از لباس‌هایی با رنگ تیره و سیاه مانند مقنعه و چادر مشکی، می‌تواند به افسردگی و یا تشدید این حالت بینجامد؛ برخی نیز ادعای اثبات علمی این مدعا را کرده‌اند.[۱] این سخن به روش تبلیغ تلقینی و القایی، به‌طور صریح، و بدون ارائه هیچ دلیل و مدرک معتبری این تفکر را ترویج نموده است.

استفاده از واژه‌های «مکرر»، «می‌تواند» و «تشدید» می‌تواند بیان کننده چند مطلب باشد:

  • ادعا کننده این بحث قبول دارد که اگر استفاده از پوشش و لباس سیاه، مانند چادر مشکی، به‌طور «مکرر» و دایمی نباشد، بلکه فقط در بیرون از منزل و در مواجهه با نامحرم باشد، باعث افسردگی نخواهد بود.
  • از کلمه «می‌تواند» فهمیده می‌شود که حتی استفاده مکرر و دایمی از لباس سیاه فقط، به‌طور احتمالی ممکن است به افسردگی منجر شود؛ یعنی این‌گونه نیست که بین پوشش مکرر و دایمی لباس تیره و مشکی و افسردگی رابطهٔ قطعی و لزومی باشد.
  • «تشدید» افسردگی با پوشش سیاه یعنی سبب ایجاد افسردگی نیست، بلکه ممکن است بعضی از افرادی که در اثر عوامل دیگر دچار افسردگی شده‌اند، استفاده از لباس مشکی باعث تشدید افسردگی آنها گردد.

بنابراین، این ادعا بیان کننده رابطه‌ای احتمالی بین استفاده مکرر از لباس سیاه و افسردگی است؛ اما برای اثبات این رابطه احتمالی دلیل و مدرک علمی ارائه از کارشناسان قابل اعتماد و پژوهش‌های قابل اطمینان نشده است. اما رد این نظریه در گفتار متخصصینی بیان شده است «این حرف که پوشش تیره بانوان یا آقایان در جامعه دلیل افسردگی است کاملاً سخن غلطی است و هیچ پایهٔ علمی ندارد»؛[۲]

برخی نیز تمایل افراد افسرده به پوشش مشکی را دلیل بر این ادعا بیان نموده‌اند که این سخن نیز مانند نظریه قبل فاقد دلیل و مدرک علمی بوده و چنا‌چه این‌گونه باشد و با پژوهش‌های میدانی اثبات شود، این دلیل نهایی و قطعی آن نخواهد بود.

نظر متخصصین و نظریه اسلام در استفاده از رنگ تیره

اگر روان‌شناسان متخصص و متعهد درباره فردی که دچار افسردگی است تشخیص دادند که پوشش سیاه در مورد این فرد خاص باعث تشدید افسردگی او می‌گردد، در چنین موردی عقل و شرع به هیچ‌وجه او را ملزم به استفاده از لباس مشکی نمی‌کنند؛ کما این که درباره افرادی که دچار افسردگی نیستند نیز چنین الزامی وجود ندارد. آنچه که مطرح است این است که براساس یافته‌های روان‌شناسی رنگ‌ها، رنگ مشکی، رنگ صامت و غیرفعال است و استفاده زنان از این رنگ در مقابل نامحرم، باعث آرامش روحی و روانی افراد جامعه می‌گردد و به همین دلیل استفاده از چادر و پوشش مشکی برای بانوان در خارج از منزل و در مقابل نامحرم رجحان و مطلوبیت دارد.

امروزه در روان‌شناسی رنگ‌ها، رنگ مشکی رنگی صامت و غیرفعال است و باعث تحریک و جلب توجه نمی‌شود، و این یک واقعیت مسلم است. در کتاب روان‌شناسی رنگ‌ها دربارهٔ رنگ سیاه گفته شده است که «سیاه نمایانگر مرز مطلق است»؛[۳] بنابراین، فردی که در مقابل نامحرم و در بیرون منزل، از حجاب مشکی استفاده می‌کند با این کار، مرز مطلق و کاملی بین خود و افراد نامحرم ایجاد می‌نماید. وقتی که خانمی در بیرون منزل از چادر مشکی استفاده می‌کند، خواهان این مسپله است که نامحرم حق ندارد به این حریم نزدیک شود؛ زیرا این حریم، حریم حیا و عفت است، نه جای بی‌حیایی و هرزگی و هوس‌بازی؛

هم‌چنین در روان‌شناسی رنگ‌ها آمده است که سیاه به معنای «نه» بوده و نقطهٔ مقابل «بله» یعنی رنگ سفید است؛[۴] بنابراین، وقتی بانوان در مقابل نامحرم از حجاب مشکی استفاده می‌کنند، در واقع می‌خواهند به او «نه» بگویند؛ از نظر روانی نیز وقتی انسان پارچهٔ مشکی را می‌بیند، دیگر چندان رغبتی برای نگاه کردن ندارد و خودبه‌خود نظر را برمی‌گرداند.

در روایتی نقل شده است:

حضرت موسی(ع) در مجلس نشسته بود که ناگهان ابلیس در حالی که کلاه رنگین بر سر داشت وارد شد؛ وقتی به حضرت موسی(ع) نزدیک شد، کلاه رنگین خود را برداشت و به حضرت موسی(ع) سلام کرد. حضرت موسی(ع) پرسید: تو کیستی؟ گفت: من ابلیس هستم. حضرت موسی(ع) گفت: برای چه نزد من آمده‌ای؟ ابلیس گفت: به خاطر مقام و منزلت تو در نزد خدا، آمدم سلامی به تو بگویم. آن حضرت سؤال کرد: آنچه بر سر داری برای چیست؟ ابلیس در پاسخ گفت: به وسیله آن قلوب فرزند آدم را می‌ربایم.[۵]

با توجه به رنگ حجاب قرآنی، خمار و جلباب آن‌گونه که از شواهد لغوی، حدیثی و تاریخی استنباط می‌گردد، مشکی بوده است؛ و با توجه به نظر روان‌شناسی، رنگ مشکی رنگی صامت و غیرفعال است و این ویژگی در تأمین فلسفه حجاب بانوان نقش بسیار مؤثری دارد.[۶]

منابع

  1. ر. ک. علیرضا امیر پور، روزنامه ایران، ۳ مهر ماه ۷۹، ص۴، و مجله زنان شماره ۲۲، بهمن و اسفند ماه ۷۳، ص۴؛ مجله زنان در روزنامهٔ آفتاب، در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۸۰، ص۶، آمده است: «ثابت شده است که رنگ سیاه ناخواسته روحیه افسردگی و ناامیدی را در افراد تشدید می‌کند.»
  2. دکتر برهانی (متخصص اعصاب و روان)، هفته‌نامهٔ ۱۹ دی (قم) شمارهٔ ۱۵۵، ۲۸/۵/۸۱، ص۹.
  3. دکتر ماکس لوشر، «روان‌شناسی رنگ‌ها»، ترجمهٔ ویدا ابی‌زاده، ص۹۷.
  4. دکتر ماکس لوشر، «روان‌شناسی رنگ‌ها»، ترجمهٔ ویدا ابی‌زاده، ص۹۷.
  5. فیض کاشانی، المحجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء، ج۵، ص۱۷۷.
  6. حجت‌الله رحمانی، «اعجاز رنگ سیاه، چرا چادر مشکی؟» نشریهٔ فیضیه، ص۳، دوشنبه ۷ آذر ۱۳۷۹ (با دخل و تصرّف).